Ekonomia – Okolice Biznesu

Obowiązki spółek nieruchomościowych

Krzysztof — Fri, 09 Sep 2022 15:54:42 +0000

Wprowadzenie

W dniu 30 sierpnia 2022 roku na stronie podatki.gov.pl zostały udostępnione interaktywne formularze dla spółek nieruchomościowych oraz wspólników tych spółek (formularze CIT-N1 i PIT-N1 – składane przez spółki nieruchomościowe oraz formularze CIT-N2 i PIT-N2 – składane przez wspólników tych spółek. Termin na przekazanie informacji na tych formularzach upływa 30 września 2022 roku. Mimo tego nadal wielu przedsiębiorców objętych tym obowiązkiem nie do końca zdaje sobie sprawę, czy podmiot, w ramach którego prowadzą działalność, spełnia definicję spółki nieruchomościowej oraz jakie obowiązki prawne ciążą na takich spółkach. W związku z tym, w niniejszym opracowaniu przedstawiona zostanie problematyka ustawowej definicji pojęcia „spółka nieruchomościowa” oraz sposobu ustalania czy dana organizacja spełnia tę definicję, a także obowiązków, którymi są objęte te podmioty, ze szczególnym uwzględnieniem obowiązków informacyjnych.

Pojęcie spółki nieruchomościowej i kryteria kluczowe w jej definiowaniu

Na gruncie prawa podatkowego pojęcie spółki nieruchomościowej występuje zarówno w ustawie o PIT (art. 5a pkt 49), jak i ustawie o CIT (art. 4a pkt 35). Zgodnie z definicją wskazaną w tych przepisach, ilekroć w ustawie jest mowa o spółce nieruchomościowej – oznacza to podmiot inny niż osoba fizyczna, obowiązany do sporządzania bilansu na podstawie przepisów o rachunkowości, w którym:

a) na pierwszy dzień roku podatkowego, a w przypadku gdy spółka nieruchomościowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego – na pierwszy dzień roku obrotowego, co najmniej 50% wartości rynkowej aktywów, bezpośrednio lub pośrednio, stanowiła wartość rynkowa nieruchomości położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw do takich nieruchomości oraz wartość rynkowa tych nieruchomości przekraczała 10 000 000 zł albo równowartość tej kwoty określoną według kursu średniego walut obcych, ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego pierwszy dzień roku podatkowego – w przypadku podmiotów rozpoczynających działalność,

b) na ostatni dzień roku poprzedzającego rok podatkowy, a w przypadku gdy spółka nieruchomościowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego – na ostatni dzień roku poprzedzającego rok obrotowy, co najmniej 50% wartości bilansowej aktywów, bezpośrednio lub pośrednio, stanowiła wartość bilansowa nieruchomości położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw do takich nieruchomości i wartość bilansowa tych nieruchomości przekraczała 10 000 000 zł albo równowartość tej kwoty określoną według kursu średniego walut obcych, ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ostatni dzień roku podatkowego poprzedzającego odpowiednio rok podatkowy albo rok obrotowy oraz w roku poprzedzającym odpowiednio rok podatkowy albo rok obrotowy przychody podatkowe, a w przypadku gdy spółka nieruchomościowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego – przychody ujęte w wyniku finansowym netto, z tytułu najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy, leasingu i innych umów o podobnym charakterze lub z przeniesienia własności, których przedmiotem są nieruchomości lub prawa do nieruchomości, o których mowa w art. 3 ust. 2b pkt 6, oraz z tytułu udziałów w innych spółkach nieruchomościowych, stanowiły co najmniej 60% ogółu odpowiednio przychodów podatkowych albo przychodów ujętych w wyniku finansowym netto – w przypadku podmiotów innych niż określone w lit. a.

Ustalając zatem, czy dany podmiot spełnia definicję spółki nieruchomościowej, należy w pierwszej kolejności odpowiedzieć twierdząco na pytania „Czy jest to podmiot niebędący osobą fizyczną?” oraz „Czy jest to podmiot obowiązany do sporządzania bilansu?”. Odpowiedź negatywna na którekolwiek z tych pytań już na samym wstępie przesądza bowiem, iż nie będziemy mieć do czynienia ze spółką nieruchomościową. Następnie trzeba ustalić, czy podmiot ten jest podmiotem rozpoczynającym działalność czy też nie oraz czy jest podatnikiem podatku dochodowego.

W przypadku podmiotów rozpoczynających działalność kolejne pytanie, które należy zadać, brzmi: „Czy dany podmiot jest podatnikiem podatku dochodowego?” – w zależności od odpowiedzi na pytanie w grę będzie wchodził bądź do rok podatkowy (podatnicy podatku dochodowego), bądź rok obrotowy (podmioty niebędące podatnikami podatku dochodowego). Jednakże w obu przypadkach, aby stwierdzić, że dany podmiot, który w konkretnym roku jest podmiotem rozpoczynającym działalność gospodarczą, spełnia definicję spółki nieruchomościowej, kluczowym będzie pozytywna odpowiedź na następujące pytanie: „Czy na pierwszy dzień roku podatkowego (roku obrotowego – w przypadku gdy spółka nieruchomościowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego) co najmniej 50% wartości rynkowej aktywów, bezpośrednio lub pośrednio, stanowiła wartość rynkowa nieruchomości położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw do takich nieruchomości oraz wartość rynkowa tych nieruchomości przekraczała 10 000 000 zł albo równowartość tej kwoty?”. Zatem aby dany podmiot mógł być uznany za spółkę nieruchomościową, to na pierwszy dzień roku (podatkowego lub obrotowego w zależności, czy jest on podatnikiem podatku dochodowego) musi spełniać łącznie dwie przesłanki:

Po pierwsze, przynajmniej połowę wartości aktywów takiego podmiotu stanowiła w sposób bezpośredni lub pośredni wartość rynkowa nieruchomości położonych w Polsce lub też praw do takich nieruchomości,
Po drugie, wartość rynkowa tych nieruchomości przekraczała 10 mln zł albo równowartość tej kwoty.

Użycie w przepisie ustawy łącznika „oraz” sprawia, że niespełnienie chociażby jednej z tych przesłanek powoduje niemożność uznania danego podmiotu za spółkę nieruchomościową.

Jeśli zaś chodzi o podmioty kontynuujące działalność gospodarczą, to podobnie jak w przypadku podmiotów rozpoczynających działalność, należy odpowiedzieć na pytanie: „Czy dany podmiot jest podatnikiem podatku dochodowego?”. Analogicznie jak w przypadku podmiotów rozpoczynających działalność, ma to bowiem wpływ na oparcie definicji o rok podatkowy lub obrotowy. Różnica jednak polegać będzie na tym, że w przypadku podmiotów kontynuujących działalność gospodarczą wyznacznikiem będzie stan na koniec roku (podatkowego bądź obrotowego). Natomiast pozostałe przesłanki w tym zakresie są tożsame z przesłankami badanymi przy podmiotach rozpoczynających działalność gospodarczą. Należy więc zadać pytanie: „Czy na ostatni dzień roku poprzedzającego rok podatkowy (na ostatni dzień roku poprzedzającego rok obrotowy – w przypadku podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego), co najmniej 50% wartości bilansowej aktywów, bezpośrednio lub pośrednio, stanowiła wartość bilansowa nieruchomości położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw do takich nieruchomości i wartość bilansowa tych nieruchomości przekraczała 10 000 000 zł albo równowartość tej kwoty?”. Negatywna odpowiedź na to pytanie – a więc brak spełnienia przynajmniej jednej z powyższych przesłanek – determinuje niemożność uznania podmiotu za spółkę nieruchomościową. Niemniej jednak pozytywna odpowiedź na powyższe pytanie jeszcze nie przesądza (tak jak w przypadku podmiotów rozpoczynających działalność), że dana organizacja jest spółką nieruchomościową. W przypadku bowiem podmiotów kontynuujących działalność gospodarczą ustawa wprowadza dodatkowy wymóg. Dlatego też konieczne jest zadanie jeszcze jednego pytania, tj.: „Czy w roku poprzedzającym odpowiednio rok podatkowy albo rok obrotowy przychody podatkowe (bądź przychody ujęte w wyniku finansowym netto – w przypadku podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego), z tytułu najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy, leasingu i innych umów o podobnym charakterze lub z przeniesienia własności, których przedmiotem są nieruchomości lub prawa do nieruchomości oraz z tytułu udziałów w innych spółkach nieruchomościowych, stanowiły co najmniej 60% ogółu odpowiednio przychodów podatkowych albo przychodów ujętych w wyniku finansowym netto?”. Dopiero odpowiedź twierdząca zarówno na powyższe, jak i na poprzednie pytanie, pozwala na przesądzenie, że dany podmiot kontynuujący działalność gospodarczą spełnia definicję spółki nieruchomościowej.

Obowiązki spółek nieruchomościowych

Jeśli już mamy pewność, że dany podmiot jest spółką nieruchomościową, będzie się to wiązało szeregiem obowiązków po jego stronie.

I. Obowiązek ustanowienia pełnomocnika podatkowego – w przypadku niektórych spółek nieruchomościowych

Część spółek nieruchomościowych ma obowiązek ustanowienia przedstawiciela podatkowego – jednak dotyczy to tylko tych podmiotów, które spełniają jednocześnie dwa warunki: po pierwsze nie posiadają siedziby lub zarządu na terytorium Polski, zaś po drugie – nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Jeśli choć jeden z powyższych warunków nie jest spełniony, tj. jeśli spółka posiada siedzibę lub zarząd na terytorium Polski lub gdy podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów w państwie członkowskim UE lub w innym państwie należącym do EOG, nie powstanie obowiązek ustanowienia przedstawiciela podatkowego. Jak stanowi art. 26c ustawy o CIT (analogiczny przepis znajduje się w art. 41c ustawy o PIT):
„1. Spółka nieruchomościowa niemająca siedziby lub zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązana ustanowić przedstawiciela podatkowego.

2. Przedstawicielem podatkowym może być osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) ma siedzibę lub zarząd albo miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2) przez 24 miesiące poprzedzające dzień zawarcia umowy nie posiadała zaległości w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa, przekraczających 3% kwoty należnych zobowiązań podatkowych w poszczególnych podatkach, przy czym udział zaległości w kwocie podatku ustala się w stosunku do kwoty należnych wpłat za okres rozliczeniowy, którego dotyczy zaległość;

3) przez 24 miesiące poprzedzające dzień zawarcia umowy osoba fizyczna będąca podatnikiem, a w przypadku podatników niebędących osobami fizycznymi – osoba będąca wspólnikiem spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej, członkiem organów zarządzających, osobą prowadzącą księgi rachunkowe, nie została prawomocnie skazana na podstawie ustawy z dnia 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2021 r. poz. 408 i 694) za popełnienie przestępstwa skarbowego;

4) jest uprawniona do zawodowego wykonywania doradztwa podatkowego zgodnie z przepisami o doradztwie podatkowym lub do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych zgodnie z przepisami o rachunkowości.

3. Przedstawiciela podatkowego ustanawia się w drodze umowy zawartej w formie pisemnej, zawierającej co najmniej:

1) nazwy stron umowy oraz ich adresy i dane identyfikacyjne na potrzeby rozliczenia podatku, o którym mowa w art. 26aa;

2) oświadczenie podmiotu, który jest ustanawiany przedstawicielem podatkowym, o spełnieniu warunków, o których mowa w ust. 2.

4. Przedstawiciel podatkowy wykonuje w imieniu i na rzecz spółki nieruchomościowej, dla której został ustanowiony, obowiązki płatnika, o których mowa w art. 26aa.

5. Przedstawiciel podatkowy odpowiada solidarnie ze spółką nieruchomościową za zobowiązanie podatkowe, które przedstawiciel podatkowy rozlicza w imieniu i na rzecz spółki nieruchomościowej.

6. Przepisów ust. 1-5 nie stosuje się do spółek nieruchomościowych podlegających w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.

7. W przypadku niedopełnienia obowiązku, o którym mowa w ust. 1, spółka nieruchomościową podlega karze pieniężnej. Karę pieniężną nakłada naczelnik urzędu skarbowego właściwy dla podatnika, w drodze decyzji, w wysokości do 1 000 000 zł.

8. W zakresie nieuregulowanym w ust. 7 do nakładania kary pieniężnej stosuje się przepisy działu IVA ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021 r. poz. 735 i 1491).

9. Do postępowania w sprawie nałożenia kary pieniężnej stosuje się odpowiednio przepisy działu IV Ordynacji podatkowej, przy czym od decyzji w sprawie nałożenia kary pieniężnej przysługuje odwołanie do dyrektora izby administracji skarbowej.”.

II.

Obowiązek dokonywania zaliczek na podatek dochodowy przez spółki nieruchomościowe pełniące funkcję płatnika

Kolejny obowiązek związany jest z powstaniem dochodu, dla którego spółka nieruchomościowa pełni funkcję płatnika. W określonych przepisami przypadkach spółki nieruchomościowe pełnią funkcję płatników zaliczek na podatek dochodowy od dochodów z tytułu zbycia własnych udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw o podobnym charakterze. Jest tak, jeżeli spełnione są dwa warunki, tj.:

1) stroną dokonującą zbycia jest podmiot niemający siedziby lub zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub osoba fizyczna niemająca miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz

2) przedmiotem transakcji zbycia są udziały (akcje) dające co najmniej 5% praw głosu w spółce albo ogół praw i obowiązków dający co najmniej 5% prawa do udziału w zysku spółki niebędącej osobą prawną, albo co najmniej 5% ogólnej liczby tytułów uczestnictwa lub praw o podobnym charakterze, w spółce nieruchomościowej.

Może to również dotyczyć przypadków dokonywania przez jeden podmiot więcej niż jednej transakcji zbycia udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw o podobnym charakterze w spółce nieruchomościowej, w okresie nieprzekraczającym 12 miesięcy liczonych począwszy od ostatniego dnia miesiąca, w którym nastąpiło pierwsze ich zbycie.

Jeżeli w danym miesiącu powstał dochód, dla którego spółka nieruchomościowa pełni funkcję płatnika, obowiązkiem podatnika jest przekazanie spółce nieruchomościowej przed terminem wpłaty zaliczki kwoty tej zaliczki. Spółka nieruchomościowa ma obowiązek wpłacić zaliczkę na podatek od tego dochodu w wysokości 19%, w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał dochód. W przypadkach, o których mowa w art. 41 ust. 4g ustawy o PIT oraz art. 26aa ust. 2 ustawy o CIT, termin wpłaty zaliczki upływa 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym suma praw głosu w spółce, której udziały (akcje) zostały zbyte, albo ogółu praw i obowiązków dających prawa do udziału w zyskach w spółce niebędącej osobą prawną, albo tytułów uczestnictwa lub praw o podobnym charakterze, w okresie, o którym mowa w tym przepisie, wyniosła co najmniej 5%.

Co więcej, obowiązkiem pełniących funkcję płatnika spółek nieruchomościowych jest przesyłanie podatnikom informacji o wpłaconej zaliczce. Wzór tej informacji określa minister właściwy do spraw finansów publicznych.

III.

Obowiązek przesłania informacji o podmiotach posiadających w spółce nieruchomościowej udziały, ogół praw i obowiązków, tytuły uczestnictwa lub prawa o podobnym charakterze (tzw. obowiązek raportowania)

Wreszcie, obowiązkiem, którym objęte są wszystkie spółki nieruchomościowe, jest obowiązek przesłania informacji o podmiotach posiadających w spółce nieruchomościowej udziały, ogół praw i obowiązków, tytuły uczestnictwa lub prawa o podobnym charakterze (nazywany obowiązkiem informacyjnym, czy tez obowiązkiem raportowania).

Na podstawie art. 45 ust. 3f pkt 1 ustawy o PIT oraz art. 27 ust. 1e pkt 1 ustawy o CIT spółki nieruchomościowe są obowiązane przekazywać Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej – w terminie do końca trzeciego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego spółki nieruchomościowej, a w przypadku gdy spółka nieruchomościowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego – do końca trzeciego miesiąca po zakończeniu roku obrotowego spółki nieruchomościowej – za pomocą środków komunikacji elektronicznej, informację o podmiotach posiadających, bezpośrednio lub pośrednio, w tej spółce nieruchomościowej udziały (akcje), ogół praw i obowiązków, tytuły uczestnictwa lub prawa o podobnym charakterze, wraz z podaniem liczby posiadanych przez każdego z nich takich praw. Informację tę przesyła się według stanu na ostatni dzień roku podatkowego spółki nieruchomościowej, a w przypadku gdy spółka nieruchomościowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego – na ostatni dzień jej roku obrotowego. Poniżej pełna treść tego przepisu (z ustawy o CIT) brzmi następująco:
„1e. Spółki nieruchomościowe oraz podatnicy posiadający, bezpośrednio lub pośrednio, w spółce nieruchomościowej udziały (akcje) dające co najmniej 5% praw głosu w spółce albo ogół praw i obowiązków dający co najmniej 5% prawa do udziału w zysku spółki niebędącej osobą prawną, albo co najmniej 5% ogólnej liczby tytułów uczestnictwa lub praw o podobnym charakterze są obowiązani przekazywać Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej w terminie do końca trzeciego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego spółki nieruchomościowej, a w przypadku gdy spółka nieruchomościowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego – do końca trzeciego miesiąca po zakończeniu roku obrotowego spółki nieruchomościowej, informację:

1) o podmiotach posiadających, bezpośrednio lub pośrednio, w tej spółce nieruchomościowej udziały (akcje), ogół praw i obowiązków, tytuły uczestnictwa lub prawa o podobnym charakterze, wraz z podaniem liczby posiadanych przez każdego z nich takich praw – w przypadku informacji przekazywanych przez spółki nieruchomościowe,

2) o liczbie posiadanych, bezpośrednio lub pośrednio, w tej spółce nieruchomościowej udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw o podobnym charakterze – w przypadku informacji przekazywanych przez podatników będących wspólnikami spółek nieruchomościowych

– według stanu na ostatni dzień roku podatkowego spółki nieruchomościowej, a w przypadku gdy spółka nieruchomościowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego – na ostatni dzień jej roku obrotowego.”.

Przedłużenie terminu w zakresie obowiązku raportowania w 2022 roku oraz sposób jego dokonania

Szczegółowe aspekty techniczne w zakresie sposobu realizacji obowiązku raportowania regulują odpowiednio:
– w zakresie CIT: Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 8 kwietnia 2022 roku – w sprawie przesyłania informacji dotyczących spółek nieruchomościowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (Dz. U. z 2022 roku, poz. 806) oraz

– w zakresie PIT: Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 8 kwietnia 2022 roku – w sprawie przesyłania informacji dotyczących spółek nieruchomościowych w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 roku, poz. 815).

Od samego początku pojawienia się w ustawie o PIT i ustawie o CIT obowiązku raportowania powstawało wiele problemów i wątpliwości związanych z jego realizacją, m.in. w zakresie przesyłanych informacji oraz formy ich przekazania. Rozporządzenia szczegółowo regulujące te kwestie weszły w życie dopiero w kwietniu 2022 roku, zaś zasadniczo termin raportowania upływać ma 31 marca roku następującego po roku podatkowym.

Dlatego też 29 marca 2022 roku zostało opublikowane Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 marca 2022 roku – w sprawie przedłużenia terminu przekazywania informacji dotyczących spółek nieruchomościowych (Dz. U. z 2022 r., poz. 709). Zgodnie z brzmieniem jego § 1 w 2022 roku obowiązek raportowania został przesunięty na 30 września 2022 roku. Jak stanowi przywoływany przepis:
„Przedłuża się do dnia 30 września 2022 r. termin do przekazywania przez spółki nieruchomościowe, podatników podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatników podatku dochodowego od osób prawnych informacji, o których mowa:

1) w art. 45 ust. 3f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, z późn. zm. 2 ),

2) w art. 27 ust. 1e ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1800, z późn. zm. 3 )

– dotyczących spółek nieruchomościowych, których rok podatkowy lub rok obrotowy zakończył się w okresie od dnia 31 grudnia 2021 r. do dnia 31 maja 2022 r.”.

Pomimo przedłużenia terminu do dnia 30 września, w kwietniu 2022 roku w dalszym ciągu nie zostały opublikowane formularze elektroniczne, na których spółki nieruchomościowe oraz określone kategorie ich wspólników mają dokonywać przekazywania informacji, co w dalszym ciągu implikowało niemożność wykonania wynikających z przepisów prawa obowiązków. Sytuacja uległa zmianie dopiero 30 sierpnia 2022 roku, kiedy to zostały opublikowane stosowne formularze, o czym poinformowano w komunikacie znajdującym się na stronie: https://www.podatki.gov.pl/wyjasnienia/formularze-interaktywne-dot-informacji-o-spolkach-nieruchomosciowych/

Z opublikowanego komunikatu wynika, iż że przedmiotowe informacje w zakresie raportowania składane są na formularzach CIT-N1 (wraz z załącznikami CIT-NW), PIT-N1 (wraz z załącznikami PIT-NW), CIT-N2 oraz PIT-N2. Przy czym z treści tych informacji oraz załączników do nich wynika, że:

1. Informacje CIT-N1 składają spółki nieruchomościowe w zakresie dotyczącym wspólników niebędących osobami fizycznymi,

2. Informacje PIT-N1 składają spółki nieruchomościowe w zakresie dotyczącym wspólników będących osobami fizycznymi,

3. Informacje CIT-N2 składają wspólnicy spółek nieruchomościowych niebędący osobami fizycznymi,

4. Informacje PIT-N2 składają wspólnicy spółek nieruchomościowych będący osobami fizycznymi.

Jeśli chodzi o sposób dokonywania zgłoszeń to w zakresie CIT ma zastosowanie § 2 Rozporządzenia z dnia 8 kwietnia 2022 roku (analogicznie w zakresie PIT ma zastosowanie § 2 Rozporządzenia z 8 kwietnia 2022 roku), który stanowi:
„1. Informacje dotyczące spółek nieruchomościowych opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym są przesyłane za pomocą oprogramowania interfejsowego dostępnego na stronie, której adres jest podany w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

2. Dowodem złożenia informacji dotyczących spółek nieruchomościowych jest urzędowe poświadczenie odbioru, wydane przez elektroniczną skrzynkę podawczą systemu teleinformatycznego administracji skarbowej po przeprowadzeniu prawidłowej weryfikacji struktury logicznej, poprawności danych i podpisu elektronicznego, które:

1) zapewnia integralność tej informacji zgodnie z przepisami ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2021 r. poz. 2070);

2) zawiera datę i godzinę przekazania tej informacji.

3. Struktura logiczna urzędowego poświadczenia odbioru informacji dotyczących spółek nieruchomościowych jest udostępniana w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych.”.
Co więcej, zgodnie z § 3 Rozporządzenia (zarówno w zakresie CIT, jak i PIT):
„Przepis § 2 ma zastosowanie do przesyłania informacji dotyczących spółek nieruchomościowych według stanu na ostatni dzień roku podatkowego spółki nieruchomościowej przypadający po dniu 31 grudnia 2021 r., a w przypadku gdy spółka nieruchomościowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego – na ostatni dzień jej roku obrotowego przypadający po dniu 31 grudnia 2021 r.”. Zaś zgodnie z brzmieniem § 4 obu Rozporządzeń:
„W sposób określony w § 2 mogą być również przesyłane informacje dotyczące spółek nieruchomościowych według stanu na ostatni dzień roku podatkowego spółki nieruchomościowej przypadający przed dniem 1 stycznia 2022 r., a w przypadku gdy spółka nieruchomościowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego – na ostatni dzień jej roku obrotowego przypadający przed dniem 1 stycznia 2022 r.”.

Do jakiego organu należy złożyć informacje?

PIT

Jak wynika z treści § 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 13 lipca 2022 roku – w sprawie wyznaczenia organów Krajowej Administracji Skarbowej do wykonywania zadań Szefa Krajowej Administracji Skarbowej w zakresie przyjmowania, obsługi oraz udostępniania innym organom informacji, o których mowa w art. 45 ust. 3f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 1507):
„§ 1. Do wykonywania zadań Szefa Krajowej Administracji Skarbowej w zakresie przyjmowania, obsługi oraz udostępniania naczelnikom urzędów skarbowych informacji, o których mowa w art. 45 ust. 3f:

1) pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, wyznacza się:

a) naczelnika urzędu skarbowego:

– właściwego dla spółki nieruchomościowej w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych w ostatnim dniu jej roku podatkowego – jeżeli spółka nieruchomościowa ma adres siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych,

– właściwego w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych według adresu siedziby spółki nieruchomościowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wynikającego z odpowiedniego rejestru albo ze statutu lub umowy spółki, jeżeli adres siedziby spółki nieruchomościowej nie został ujawniony w odpowiednim rejestrze, ustalonego na ostatni dzień jej roku obrotowego – jeżeli spółka nieruchomościowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych,

b) Naczelnika Trzeciego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Radomiu – jeżeli spółka nieruchomościowa nie ma ustalonego odpowiednio na ostatni dzień jej roku podatkowego albo roku obrotowego adresu siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wynikającego z odpowiedniego rejestru albo ze statutu lub umowy spółki, jeżeli adres siedziby spółki nieruchomościowej nie został ujawniony w odpowiednim rejestrze;

2) pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, wyznacza się:

a) naczelnika urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych według adresu miejsca zamieszkania podatnika będącego wspólnikiem spółki nieruchomościowej ustalonego odpowiednio na ostatni dzień roku podatkowego spółki nieruchomościowej albo jej roku obrotowego, jeżeli podatnik ten ma adres miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

b) Naczelnika Trzeciego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście – jeżeli podatnik będący wspólnikiem spółki nieruchomościowej nie ma adresu miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ustalonego odpowiednio na ostatni dzień roku podatkowego spółki nieruchomościowej albo jej roku obrotowego.”.

CIT

Z kolei stosownie do treści § 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 13 lipca 2022 roku – w sprawie wyznaczenia organów Krajowej Administracji Skarbowej do wykonywania zadań Szefa Krajowej Administracji Skarbowej w zakresie przyjmowania, obsługi oraz udostępniania innym organom informacji, o których mowa w art. 27 ust. 1e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2022 roku, poz. 1508):
„§ 1. Do wykonywania zadań Szefa Krajowej Administracji Skarbowej w zakresie przyjmowania, obsługi oraz udostępniania naczelnikom urzędów skarbowych informacji, o których mowa w art. 27 ust. 1e:

1) pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, wyznacza się:

a) naczelnika urzędu skarbowego:

– właściwego dla spółki nieruchomościowej w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych, w ostatnim dniu jej roku podatkowego, jeżeli spółka nieruchomościowa jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych,

– właściwego w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych według adresu siedziby spółki nieruchomościowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wynikającego z odpowiedniego rejestru albo ze statutu lub umowy, jeżeli adres siedziby podmiotu nie został ujawniony w odpowiednim rejestrze, ustalonego na ostatni dzień jej roku obrotowego – jeżeli spółka nieruchomościowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego,

2) pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, wyznacza się:

a) naczelnika urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych według adresu siedziby podatnika będącego wspólnikiem spółki nieruchomościowej ustalonego odpowiednio na ostatni dzień roku podatkowego spółki nieruchomościowej albo jej roku obrotowego, jeżeli podatnik ten ma adres siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

b) Naczelnika Trzeciego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Radomiu, jeżeli podatnik będący wspólnikiem spółki nieruchomościowej nie ma adresu siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ustalonego odpowiednio na ostatni dzień roku podatkowego spółki nieruchomościowej albo jej roku obrotowego.”.

Źródła:

T. Krywan, „Obowiązki spółki nieruchomościowej”, SIP LEX 2022.

T. Krywan, „Jakie jest termin przekazania informacji CIT-N1 oraz PIT-N2 za rok 2021?”, SIP LEX 2022.

T. Krywan, „Jak wywiązać się z obowiązku raportowania struktury udziałowej w spółkach nieruchomościowych?”, SIP LEX 2022.

https://www.prawo.pl/podatki/raportowanie-struktur-przez-spolki-nieruchomosciowe,513422.html

https://studio.pwc.pl/aktualnosci/alerty/raportowanie-struktury-grup-nieruchomosciowych

Artykuł Obowiązki spółek nieruchomościowych pochodzi z serwisu Okolice Biznesu.

Zbycie udziałów w spółce z o.o. – jak prawidłowo przeprowadzić procedurę i nie popełnić błędów?

Krzysztof — Tue, 02 Aug 2022 13:26:08 +0000

Wprowadzenie

W trakcie prowadzenia działalności gospodarczej wraz z innymi wspólnikami nierzadko dochodzi do sytuacji, w której jeden z nich podejmuje decyzję o wycofaniu się z danego biznesu i pragnie zbyć swoje udziały na rzecz innej osoby. Czynność taka nie wydaje się skomplikowana, jednakże w praktyce wiąże się z nią wiele obowiązków o charakterze formalnym. Zwłaszcza w przypadku spółek kapitałowych, obowiązki wynikające z przepisów prawa są dosyć rozbudowane. W związku z tym, że wielu przedsiębiorców w ostatnim czasie zadaje pytania w zakresie prawidłowego przeprowadzenia procedury zbycia udziałów w swojej spółce, w niniejszej analizie zostaną przedstawione podstawowe obowiązki, o których należy pamiętać, aby nie narazić się na jakiekolwiek zarzuty natury prawnej. Analiza zostanie przedstawiona na przykładzie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, gdyż jak wynika z praktyki, właśnie w przypadku tego rodzaju spółki pojawia się najwięcej wątpliwości związanych ze zbyciem udziałów.

Zgoda spółki na zbycie udziałów

W przypadku, gdy dany wspólnik sp. z o.o. podejmie decyzję o chęci zbycia swoich udziałów (niezależnie czy ma to być zbycie odpłatne – np. poprzez zawarcie umowy sprzedaży, czy też zbycie nieodpłatne – np. poprzez zawarcie umowy darowizny), w pierwszej kolejności należy przeanalizować zapisy umowy danej spółki. Może się bowiem okazać, iż z postanowień umowy sp. z o.o. zawartej przez wspólników przy zakładaniu spółki (bądź wprowadzonych w trakcie trwania tej umowy) wynika konieczność uprzedniego uzyskania pisemnej zgody samej spółki na dokonanie czynności zbycia udziałów. Przepisy prawa powszechnie obowiązującego, a zwłaszcza Kodeksu spółek handlowych (k.s.h.) same w sobie nie wymagają uzyskania od wspólnika konieczności uzyskania zgody spółki na zbycie udziałów, jednakże wskazują wyraźnie, iż umowa spółki może takie prawo wspólnika ograniczyć, w tym poprzez wymóg uprzedniego uzyskania zgody spółki. Zgodnie z art. 182 § 1 k.s.h.: „Zbycie udziału, jego części lub ułamkowej części udziału oraz zastawienie udziału umowa spółki może uzależnić od zgody spółki albo w inny sposób ograniczyć.”.

W sytuacji, gdy z umowy spółki wynika, iż konieczne jest wyrażenie przez spółkę zgody na zbycie udziałów, należy stosować w pierwszej kolejności stosować jej postanowienia, zaś jeśli sama umowa nie zawiera szczegółowych regulacji – dalsze przepisy k.s.h. Jak stanowi art. 182 § 2 k.s.h.: „Jeżeli zbycie uzależnione jest od zgody spółki, stosuje się przepisy § 3-5, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.”. Najbardziej istotnym z tych przepisów jest art. 182 § 3 zd. 1 k.s.h., statuujący, iż „Zgody udziela zarząd w formie pisemnej”. Ustawodawca określił więc w tym przypadku zarówno organ kompetentny do wyrażenia zgody, jak i samą jej formę. Nie może więc wyrazić zgody na zbycie udziałów np. zgromadzenie wspólników czy rada nadzorcza (chyba, że umowa danej spółki tak stanowi), z drugiej strony zgoda zarządu nie może mieć np. formy ustnej (i tu również zasada ta może nie mieć zastosowania, gdy umowa spółki zawiera postanowienie odmienne).

W praktyce więc najpierw wspólnik chcący zbyć udziały powinien wystąpić do zarządu spółki o wyrażenie zgody na dokonanie zbycia, wskazując w nim proponowanego nabywcę oraz – w przypadku zbycia odpłatnego – cenę sprzedaży (w przypadku takiego wniosku nie jest wymagana forma pisemna, jednak dla celów dowodowych lepiej sporządzić taki wniosek na piśmie). Następnie zarząd spółki powinien podjąć uchwałę o wyrażeniu zgody na zbycie, która winna być podpisana zgodnie z reprezentacją danej spółki.

Choć nie zdarza się to często, może również dojść do sytuacji, gdy zarząd odmówi wyrażenia zgody na zbycie. Wówczas zastosowanie będą miały przepisy art. 182 § 3 zd. 2 oraz § 4 i 5 k.s.h. Zgodnie z pierwszym z przywoływanych przepisów: „W przypadku gdy zgody odmówiono, sąd rejestrowy może pozwolić na zbycie, jeżeli istnieją ważne powody.”. Idąc dalej, stosownie do brzmienia art. 182 § 4 k.s.h.: „W przypadku, o którym mowa w § 3, spółka może w terminie wyznaczonym przez sąd rejestrowy przedstawić innego nabywcę. W razie braku porozumienia cenę nabycia i termin jej zapłaty ustala sąd rejestrowy na wniosek wspólnika lub spółki, po zasięgnięciu, w miarę potrzeby, opinii biegłego.”. Z kolei wedle art. 182 § 5 k.s.h.: „Jeżeli wskazana przez spółkę osoba nie uiściła ceny nabycia w wyznaczonym terminie, wspólnik może rozporządzać swobodnie swoim udziałem, jego częścią lub ułamkową częścią udziału, chyba że nie przyjął oferowanej zapłaty.”.

Forma umowy zbycia udziałów

Po uzyskaniu zgody spółki (jeśli wymaga jej umowa spółki) kolejnym bardzo ważnym aspektem całej procedury jest prawidłowa forma samej umowy zbycia udziałów. Dokument ten powinien mieć bowiem co do zasady formę pisemną z podpisami notarialnie poświadczonymi. Jak wynika z treści art. 180 § 1 k.s.h.: „Zbycie udziału, jego części lub ułamkowej części udziału oraz jego zastawienie powinno być dokonane w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi.”. Mimo, że forma pisemna z podpisami notarialnie poświadczonymi nie jest tym samym co forma aktu notarialnego, to jednak w standardowym przypadku i tak będzie konieczna wizyta u notariusza, celem poświadczenia podpisów pod umową. Należy jednak zaznaczyć, iż gdyby cała umowa została przygotowana w formie aktu notarialnego to również byłaby ona ważna i skuteczna, gdyż jest formą bardziej wierzytelną niż zwykła forma pisemna, nawet z podpisami notarialnie poświadczonymi. Z kolei zawarcie umowy zbycia udziałów w innej formie, np. formie pisemnej bez podpisów notarialnie poświadczonych będzie zasadniczo skutkowało nieważnością dokonanej czynności.

Od przedstawionej powyżej zasady istnieje jednak wyjątek, który dotyczy spółek z o.o. zawiązanych i prowadzonych przez tzw. system S24, a więc przy wykorzystaniu wzorca umowy. Wówczas umowa zbycia udziałów może być sporządzona również w tym systemie, byleby tylko podpisy obu jej stron (a więc wspólnika zbywającego udziały oraz nabywcy udziałów) miały postać kwalifikowanego podpisu elektronicznego, podpisu zaufanego albo podpisu osobistego. Jak bowiem stanowi art. 180 § 2 k.s.h.: „W przypadku spółki, której umowa została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy, zbycie przez wspólnika udziałów jest możliwe również przy wykorzystaniu wzorca udostępnionego w systemie teleinformatycznym. Oświadczenia zbywcy i nabywcy opatruje się kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym.”.

Zawiadomienie spółki o przejściu udziałów

Po zawarciu umowy zbycia udziałów należy zawiadomić o tym spółkę przedkładając oryginał zawartej umowy. Zgodnie z art. 187 § 1 k.s.h.: „O przekurcze, a pamiętam jak raków grał z siarką w II lidzejściu udziału, jego części lub ułamkowej części udziału na inną osobę oraz o ustanowieniu zastawu lub użytkowania udziału zainteresowani zawiadamiają spółkę, przedstawiając dowód przejścia bądź ustanowienia zastawu lub użytkowania. Przejście udziału, jego części lub ułamkowej części udziału oraz ustanowienie zastawu lub użytkowania jest skuteczne wobec spółki od chwili, gdy spółka otrzyma od jednego z zainteresowanych zawiadomienie o tym wraz z dowodem dokonania czynności.”. Z literalnego brzmienia przepisu nie wynika, aby konieczne było dokonanie takiego zawiadomienia w formie pisemnej, jednak zaleca się, aby w celach dowodowych zastosować przynajmniej zwykłą formę pisemną. Zawiadomienie może złożyć zarówno dotychczasowy wspólnik zbywający udziały, jak i nowy wspólnik, który je nabywa. Dopuszczalnym będzie również złożenie jednego pisma podpisanego przez obie strony umowy zbycia udziałów. Ważne, aby nie zapomnieć do dołączeniu do zawiadomienie dowodu dokonania czynności zbycia, a więc oryginału samej umowy. Dopiero bowiem od tej chwili czynność zbycia jest skuteczna wobec samej spółki. Dobrą praktyką będzie zatem sporządzenie umowy zbycia przynajmniej w 3 egzemplarzach – po jednym dla każdej ze stron oraz jednym załączanym do akt spółki.

Warto też wspomnieć, że w sytuacji, gdy w wyniku nabycia udziałów dojdzie do podwyższenia kapitału zakładowego spółki, zaktualizuje się kolejny obowiązek polegający na złożeniu przez nowego wspólnika dodatkowego oświadczenia o przystąpieniu do spółki i objęciu udziałów, które powinno mieć co do zasady formę aktu notarialnego. Stosownie do brzmienia art. 259 k.s.h.: „Oświadczenie nowego wspólnika powinno zawierać przystąpienie do spółki oraz objęcie udziału lub udziałów o oznaczonej wartości nominalnej. Oświadczenie takie wymaga formy aktu notarialnego.”. Wyjątkiem w tym zakresie – analogicznie do przypadku z zawiadomieniem spółki o przejściu udziałów – objęta jest sytuacja, gdy spółka została założona przez S24. Wówczas ma zastosowanie przepis art. 259 (1) k.s.h., zgodnie z którym: „Jeżeli podwyższenie kapitału zakładowego dotyczy spółki, której umowa została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy, i nastąpiło przy zastosowaniu art. 255 § 4, do oświadczeń, o których mowa w art. 258 § 2 i art. 259, nie stosuje się formy aktu notarialnego. Oświadczenia wymagają złożenia ich w systemie teleinformatycznym i opatrzenia kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym.”.

Wniosek do KRS i dokumenty dołączane do wniosku

Zmiana wspólników wiąże się z koniecznością złożenia wniosku do sądu rejestrowego (KRS), który może być dokonany albo przez Portal Rejestrów Sądowych (PRS), albo przez S24 (jeśli spółka została założona i jest prowadzona przez ten system). Taki wniosek należy złożyć w terminie 7 dni od dnia zdarzenia uzasadniającego dokonanie wpisu (zgodnie z art. 22 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym). W praktyce takim zdarzeniem będzie doręczenie spółce zawiadomienia o zbyciu udziałów wraz z oryginałem umowy zbycia. Wniosek taki będzie podlegał opłacie stałej – co do zasady w kwocie 250 zł (zgodnie z art. 55 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych), alternatywnie w kwocie 200 zł w przypadku wniosku składanego przez S24 (zgodnie z art. 55 ust. 2 tej ustawy). Ponadto przy złożeniu wniosku trzeba będzie uiścić opłatę za zamieszczenie ogłoszenia o wpisie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym – w kwocie 100 zł (co z kolei wynika z § 6 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 maja 2014 r. – w sprawie wydawania i rozpowszechniania Monitora Sądowego i Gospodarczego).

Do wniosku należy również dołączyć szereg dokumentów. Będą to oczywiście dokumenty związane z samą czynnością zbycia udziałów (a więc np. uchwała wyrażająca zgodę na dokonanie zbycia – jeśli była podejmowana, umowa zbycia, czy zawiadomienie spółki o dokonanym zbyciu. Co więcej, trzeba pamiętać, iż zbycie udziałów przez jednego wspólnika i nabycie ich przez innego powoduje, iż zmienia się skład udziałowców spółki, a przez to konieczne jest dokonanie zmiany umowy spółki w tym zakresie. W przypadku spółki prowadzonej przez S24 odpowiednią uchwałę należy przygotować w samym systemie a następnie podpisać i dołączyć do składanego również przez S24 wniosku do KRS. Co do zasady jednak konieczne będzie przeprowadzenie protokołowanego posiedzenia Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników i podjęcie uchwały o zmianie poszczególnych postanowień umowy spółki w ramach takiego posiedzenia, a następnie dołączenia protokołu wraz z uchwałą do wniosku składanego przez PRS. Oprócz tego do głównego wniosku należy dołączyć także zaktualizowaną listę adresów do doręczeń osób uprawnionych do powołania zarządu spółki (a więc listę adresów wspólników w nowym składzie), a także zaktualizowane oświadczenie spółki o nieposiadaniu statusu cudzoziemca (podpisywane przez zarząd spółki). Obowiązek złożenia tego ostatniego dokumentu wynika z art. 19c ust. 1 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, zgodnie z którym: „We wniosku o wpis do rejestru przedsiębiorców lub zmianę wpisu obejmującą nabycie lub objęcie udziałów, akcji lub ogółu praw i obowiązków oraz w przypadku złożenia do akt rejestrowych dokumentów w trybie art. 9 ust. 2, zawierających informacje o zmianach wspólników spółki, wnioskodawca zamieszcza oświadczenie, czy jest cudzoziemcem w rozumieniu ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców (Dz. U. z 2017 r. poz. 2278).”. Oczywistym jest także, że do wniosku należy także dołączyć dowody wniesienia obydwu opłat – a więc zasadniczo potwierdzenia z banku o dokonaniu stosownych przelewów.

Zmiana w księdze udziałów spółki

Po dokonaniu wpisu przez sąd rejestrowy należy dokonać zmiany wpisu w księdze udziałów spółki. Stosownie do brzmienia art. 188 § 1 k.s.h.: „Zarząd jest obowiązany prowadzić księgę udziałów, do której należy wpisywać nazwisko i imię albo firmę (nazwę) i siedzibę każdego wspólnika, adres albo adres do doręczeń elektronicznych, liczbę i wartość nominalną jego udziałów oraz ustanowienie zastawu lub użytkowania i wykonywanie prawa głosu przez zastawnika lub użytkownika, a także wszelkie zmiany dotyczące osób wspólników i przysługujących im udziałów.”. Księga udziałów wymaga więc aktualizacji w przypadku zmiany składu wspólników. Jak wynika z treści art. 188 § 3 k.s.h.: „Po każdym wpisaniu zmiany zarząd składa sądowi rejestrowemu podpisaną przez wszystkich członków zarządu nową listę wspólników z wymienieniem liczby i wartości nominalnej udziałów każdego z nich oraz wzmianką o ustanowieniu zastawu lub użytkowania udziału.”. W przypadku spółek prowadzonych w systemie S24 zastosowanie będzie miał z kolei art. 188 § 4 k.s.h., wedle którego: „Jeżeli zmiana wspólników następuje na podstawie umowy, o której mowa w art. 180 § 2, albo jest skutkiem uchwały podjętej przy wykorzystaniu wzorca uchwały udostępnionego w systemie teleinformatycznym, lista wspólników powinna być sporządzona przy wykorzystaniu wzorca udostępnionego w systemie teleinformatycznym i opatrzona kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym.”.

Aktualizacja wpisu w CRBR

Jednym z ostatnich obowiązków może być (w zależności od liczby nabytych przez nowego wspólnika udziałów) konieczność dokonania zgłoszenia aktualizacyjnego w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR). Zmiana wspólnika może bowiem wpłynąć na obowiązek wykreślenia dotychczasowego beneficjenta rzeczywistego, przy jednoczesnym wpisaniu nowego beneficjenta. Aby przesądzić, czy w danym przypadku będzie istniała konieczność dokonania zgłoszenia aktualizacyjnego w CRBR, należy odwołać się do treści art. 2 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, zgodnie z którym:
„(…) 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o:

1) beneficjencie rzeczywistym – rozumie się przez to każdą osobę fizyczną sprawującą bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad klientem poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez klienta, lub każdą osobę fizyczną, w imieniu której są nawiązywane stosunki gospodarcze lub jest przeprowadzana transakcja okazjonalna, w tym:

a) w przypadku osoby prawnej innej niż spółka, której papiery wartościowe są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym podlegającym wymogom ujawniania informacji wynikającym z przepisów prawa Unii Europejskiej lub odpowiadających im przepisów prawa państwa trzeciego:

– osobę fizyczną będącą udziałowcem lub akcjonariuszem, której przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji tej osoby prawnej,

– osobę fizyczną dysponującą więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym tej osoby prawnej, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu,

– osobę fizyczną sprawującą kontrolę nad osobą prawną lub osobami prawnymi, którym łącznie przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji lub które łącznie dysponują więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym tej osoby prawnej, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu,

– osobę fizyczną sprawującą kontrolę nad osobą prawną poprzez posiadanie uprawnień, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2021 r. poz. 217, 2105 i 2106), lub

– osobę fizyczną zajmującą wyższe stanowisko kierownicze w przypadku udokumentowanego braku możliwości ustalenia lub wątpliwości co do tożsamości osób fizycznych określonych w tiret pierwszym-czwartym oraz w przypadku niestwierdzenia podejrzeń prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu,
(…)”.

W dużym uproszczeniu można więc przyjąć, że obowiązek dokonania zgłoszenia aktualizacyjnego w CRBR wystąpi, jeśli zmiana dotyczy zbycia ponad 25% udziałów danej spółki z o.o., w przeciwnym wypadku należy szczegółowo przeanalizować inne czynniki w celu ustalenia, czy nowy wspólnik spełnia definicję beneficjenta rzeczywistego spółki. Zgodnie z art. 60 ust. 1a pkt 1 przywoływanej wyżej ustawy zgłoszenia aktualizacyjnego w CRBR należy dokonać w terminie 7 dni od dnia dokonania wpisu w KRS.

Obowiązki podatkowe

Na koniec trzeba też wspomnieć o obowiązkach podatkowych. Zgodnie bowiem z ustawą o PCC sprzedaż udziałów podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych – wynosi on 1% od łącznej wartości sprzedawanych udziałów. Obowiązek podatkowy ciąży na kupującym (zgodnie z art. 4 pkt 1 ustawy o PCC), a więc nabywcy udziałów (nowym wspólniku), który w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy ma obowiązek złożyć deklarację PCC-3 oraz wpłacić kwotę należnego podatku.

W przypadku zbycia udziału w formie darowizny (a więc zbycia o charakterze nieodpłatnym) zastosowanie będą mieć przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn. Obowiązek podatkowy również będzie w takim przypadku ciążył na nowym wspólniku (a więc na obdarowanym), o ile wartość darowizny nie przekracza kwoty wolnej od tego podatku. Wynosi ona:
1) 9637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;

2) 7276 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;

3) 4902 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej. W przypadku przekroczenia kwoty wolnej stawka tego podatku będzie uzależniona z jednej strony od wysokości nadwyżki, a z drugiej – do grupy podatkowej, do której należy podatnik (obdarowany). Zgodnie z art. 14 ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn: „Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1) do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

2) do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

3) do grupy III – innych nabywców.”.

Oprócz tego trzeba mieć na uwadze, iż po stronie zbywcy dokonującego odpłatnego zbycia udziału (np. w formie umowy sprzedaży) będzie co do zasady ciążył obowiązek podatkowy na gruncie ustawy o PIT. Zgodnie z art. 30b ust. 1 tej ustawy: „Od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), z odpłatnego zbycia udziałów w spółdzielni oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.”.

Z kolei na gruncie ustawy o VAT odpłatne zbycie udziałów będzie generalnie neutralne podatkowo. Jak wynika z art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy o VAT:
„Zwalnia się od podatku: (…)
40a) usługi, w tym także usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w:

a) spółkach,

b) innych niż spółki podmiotach, jeżeli mają one osobowość prawną

– z wyłączeniem usług przechowywania tych udziałów i zarządzania nimi; (…)”.

Zbycie udziałów z jednoczesną zmianą zarządu

Często zdarza się, iż wspólnicy spółki z o.o. pełnią jednocześnie funkcję członków zarządu tej spółki. Wówczas przy zmianie wspólnika pojawia się chęć jednoczesnego dokonania zmiany w składzie zarządu. Z prawnego punktu widzenia jest to jak najbardziej możliwe, wiąże się jednak z dodatkowymi obowiązkami formalnymi. Po pierwsze, trzeba wówczas podjąć dodatkowe uchwały zgromadzenia wspólników o odwołaniu dotychczasowego oraz powołaniu nowego członka zarządu. Po drugie, nowy członek zarządu będzie miał obowiązek złożyć oświadczenie o zgodzie na pełnienie tej funkcji. Po trzecie, zmianę tę należy uwzględnić w uchwale o zmianie umowy spółki – zmieni się w niej bowiem postanowienie dotyczące składu zarządu. Oczywiście uchwały o odwołaniu dotychczasowego i powołaniu nowego członka zarządu, jak również oświadczenie nowego członka zarządu o wyrażeniu zgody na pełnienie funkcji należy dołączyć do głównego wniosku o zmianę wpisu w KRS. Pomimo dodatkowych obowiązków, zaletą takiego rozwiązania jest fakt, iż mimo większej liczby modyfikacji, opłata od składanego wniosku nie ulegnie podwyższeniu. Jak bowiem wynika z art. 57 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych: „W wypadku jednoczesnego wniesienia przez tego samego wnioskodawcę, na kilku formularzach, kilku wniosków o wpis lub o dokonanie zmian w Krajowym Rejestrze Sądowym – pobiera się tylko jedną opłatę, z tym że jeżeli przepis przewiduje dla danego rodzaju spraw opłaty w różnych wysokościach – pobiera się opłatę wyższą.”.

Podsumowanie

Jak można wywnioskować z lektury przedstawionej analizy, zbycie udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością obwarowane jest szeregiem obowiązków formalno-prawnych, których niedopełnienie może skutkować nieważnością czynności bądź odpowiedzialnością finansową spółki lub jej wspólników. Trzeba pamiętać, że przedstawione obowiązki mają charakter modelowy i procedura postępowania może różnić się w zależności od charakterystyki danej spółki. Dlatego też warto dokonywać zbycia udziałów po uprzedniej konsultacji z osobami zajmującymi się profesjonalnym doradztwem prawnym i podatkowym, księgowością i rozliczaniem podatków czy też postępowaniem rejestrowym. Pozwoli to uniknąć wielu potencjalnych błędów oraz z większym spokojem przejść każdy etap całej procedury.

Źródło:

opracowanie własne

Artykuł Zbycie udziałów w spółce z o.o. – jak prawidłowo przeprowadzić procedurę i nie popełnić błędów? pochodzi z serwisu Okolice Biznesu.

Polski Ład 2.0 z podpisem Prezydenta

Krzysztof — Mon, 04 Jul 2022 09:24:26 +0000

Informujemy, że w dniu 13 czerwca 2022 roku Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 9 czerwca 2022 roku – o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (tzw. „Nowy Polski Ład” lub „Polski Ład 2.0”). Można spodziewać się, że w najbliższym czasie zostanie ona opublikowana w Dzienniku Ustaw. Z pełnym tekstem Polskiego Ładu 2.0 można zapoznać się na stronie:

https://orka.sejm.gov.pl/opinie9.nsf/nazwa/2186_u/$file/2186_u.pdf

Do najważniejszych zmian związanych Polskim Ładem 2.0 należą:

Obniżenie stawki PIT z 17 na 12% dla osób rozliczających się na skali podatkowej, przez co zaliczki na PIT będą od lipca tego roku liczone na nowych zasadach,
Zmniejszenie dla pracowników kwoty zmniejszającej podatek do kwoty 300 zł miesięcznie (3 600 zł rocznie) – co jest konsekwencją zmiany wysokości stawki podatkowej do 12% przy jednoczesnym pozostawieniu kwoty wolnej od podatku na poziomie 30 000 zł rocznie,
Objęcie kwotą wolną od podatku w wysokości 30 000 zł rocznie również zleceniobiorców i innych osób otrzymujących wynagrodzenie za pracę wykonywaną osobiście – do wysokości odpowiednio 150 zł i 100 zł miesięcznie (zmiana będzie obowiązywać od 1 stycznia 2023 roku),
Likwidacja ulgi dla klasy średniej – w ramach Polskiego Ładu 2.0 zniesiony zostanie algorytm służący w swym założeniu do rekompensowania podatnikom negatywnych konsekwencji związanych z brakiem możliwości odliczenia składki zdrowotnej, jednakże ulga nadal będzie mogła być stosowana do końca 2022 roku, jeśli w konkretnym przypadku okazałoby się, że po wejściu nowych przepisów podatnik by na tym stracił, to wówczas naczelnik właściwego urzędu skarbowego będzie miał obowiązek poinformowania go o kwocie nadpłaty w terminie 21 dni od daty złożenia PIT,
Możliwość zmiany formy opodatkowania (na skalę podatkową) dla liniowców i ryczałtowców (jedynie w zakresie obecnego roku podatkowego, w latach następnych wybór formy opodatkowania będzie musiał nastąpić nadal na początku roku podatkowego)),
Zmiany w zakresie odliczenia składki zdrowotnej – przedsiębiorcy rozliczający się podatkiem liniowym uzyskają możliwość zaliczenia zapłaconej składki zdrowotnej do kosztów prowadzenia działalności, zaś podstawa opodatkowania zostanie w ich przypadku obniżona o wysokość zapłaconych składek zdrowotnych (maksymalnie do kwoty 8 700 zł rocznie), przedsiębiorcy rozliczający się w formie ryczałtu uzyskają możliwość obniżenia przychodu (stanowiącego podstawę opodatkowania) o 50% kwoty zapłaconych składek zdrowotnych, zaś przedsiębiorcy rozliczający się w formie kart podatkowej uzyskają możliwość pomniejszenia podstawy opodatkowania o 19% wysokości kwoty zapłaconych składek zdrowotnych,
Zmiana podstawy składki zdrowotnej dla osób współpracujących ze 100 na 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” – od 1 lipca 2022 roku składka ta wyniesie 419,22 zł (na chwilę obecną wynosi ona 559,89 zł),
Wprowadzenie obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych w stosunku do komplementariuszy spółek komandytowo-akcyjnych (od 1 stycznia 2023 roku),
Likwidacja ulgi w wysokości 1 500 zł dla rodziców samotnie wychowujących dziecko, wprowadzonej z dniem 1 stycznia 2022 roku w ramach Polskiego Ładu 1.0 – od 1 lipca 2022 roku nastąpi powrót do możliwości wspólnego rozliczania się z dzieckiem na zasadach obowiązujących przed 1 stycznia 2022 roku,
Wprowadzenie nowych preferencji podatkowych dla rodziców, opiekunów i dzieci: po pierwsze – z 3 089 zł do 16 061,28 (12-krotność renty socjalnej) będzie zwiększona kwota zarobków, które może osiągnąć dziecko bez ryzyka utraty preferencji podatkowych przez jego rodziców, po drugie – dziecko jako odrębny podatnik również będzie korzystać z kwoty wolnej w wysokości 30 000 zł, zaś renty rodzinne małoletnich dzieci nie będą doliczane do dochodów rodziców, po trzecie – nie będzie pobierana składka na ubezpieczenie zdrowotne od rent rodzinnych dzieci do 18. roku życia, zaś po czwarte – zasiłki macierzyńskie (przyznawane rodzicom i opiekunom przyjmującym dzieci na wychowanie) będą objęte ulgami podatkowymi (takimi jak ulga dla młodych, na powrót,, dla rodzin 4+ czy pracujących seniorów),
Modyfikacja ulgi „Pałacyk plus” – z dniem 1 stycznia 2023 roku koszt nabycia nieruchomości będącej zabytkiem nie będzie mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów (KUP), poza wydatkami związanymi z prowadzeniem prac konserwatorskich lub robót budowlanych po wydaniu stosownego pozwolenia przez konserwatora zabytków i po uzyskaniu zaświadczenia potwierdzającego wykonanie tych prac,
Wprowadzenie rekompensat dla organizacji pozarządowych posiadających status organizacji pożytku publicznego (OPP), dzięki którym będą one otrzymywać nie 1% a 1,5% przekazywanego podatku,
Podwyższenie kwoty, o którą można pomniejszyć podstawę opodatkowania w przypadku składek członkowskich zapłaconych na rzecz związków zawodowych – z dotychczasowych 300 zł na 500 zł,
Zniesienie obowiązku podwójnego liczenia zaliczek na PIT (zgodnie z zasadami obowiązującymi do końca 2021 roku, oraz zgodnie z zasadami wprowadzonymi przez Polski Ład 1.0),
Ujednolicenie terminu składania rocznego zeznania podatkowego – po wejściu w życie Polskiego Ładu 2.0 termin 30 kwietnia w zakresie rozliczenia PIT będzie dotyczył nie tylko osób składających PIT-36 czy PIT-37, ale także ryczałtowców czy osób rozliczających się w formie karty podatkowej.

Źródła:

https://www.prezydent.pl/

https://www.pit.pl/

https://www.podatki.biz/

Artykuł Polski Ład 2.0 z podpisem Prezydenta pochodzi z serwisu Okolice Biznesu.

Zmiany w VAT od 1 lipca 2022 roku

Krzysztof — Tue, 31 May 2022 13:18:38 +0000

Wprowadzenie

27 maja 2022 roku w Dzienniku Ustaw została opublikowana ustawa z dnia 12 maja 2022 roku – o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (pełny tekst ustawy: https://dziennikustaw.gov.pl/D2022000113701.pdf). Zmiany te dostosowują system polskiego prawa do unijnych regulacji w zakresie szczególnych rozwiązań i preferencji dotyczących VAT, w odniesieniu do działań obronnych realizowanych w ramach unijnej wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony. Ustawa dokonuje także zmian w kilku innych ustawach, m.in. w ustawie o podatku akcyzowym czy w ustawie o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19.

Zmiany w VAT obowiązujące od 1 lipca 2022 roku wprowadzone w ramach Polskiego Ładu

Już Polski Ład, którego większość przepisów weszła w życie z dniem 1 stycznia 2022 roku, wprowadził sporo zmian w zakresie VAT, które wejdą w życie z dniem 1 lipca 2022 roku. Generalnie dotyczą one dwóch obszarów – po pierwsze umożliwienia wspólnego rozliczania podatku VAT przez dwóch lub więcej podatników w ramach grup VAT, zaś po drugie określenia sankcji za niezapewnienie współpracy kasy online z terminalem płatniczym. W zakresie pierwszego obszaru trzeba bowiem zauważyć, iż do 30 czerwca 2022 roku nie ma możliwości wspólnego rozliczania podatku VAT przez dwóch lub więcej podatników. Od 1 lipca 2022 roku możliwe będzie wspólne rozliczanie podatku VAT przez dwóch lub więcej podatników w ramach tzw. grup VAT. Aby powstała taka grupa VAT, będą musiały być łącznie spełnione 3 przesłanki:

1) istnienie grupy powiązanych ze sobą finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie podmiotów posiadających siedzibę na terytorium kraju lub prowadzących działalność gospodarczą na terytorium kraju za pośrednictwem oddziału położonego na terytorium kraju,

2) zawarcie przez tę grupę podmiotów umowy o utworzenie grupy VAT,

3) zarejestrowanie grupy VAT jako podatnika podatku VAT.

Warto przy tym zaznaczyć, że z chwilą uzyskania przez grupę VAT statusu podatnika w zakresie praw i obowiązków VAT grupę VAT reprezentować będzie przedstawiciel.

Jeśli chodzi o drugi obszar zmian, to na tę chwilę podatnicy nie mają obowiązku zapewnienia współpracy kasy online z terminalem płatniczym, a przez to nie istnieją sankcje za naruszanie takiego obowiązku. Od 1 lipca 2022 roku sytuacja jednak ulegnie zmianie – podatnicy mieć będą obowiązek zapewnienia współpracy kasy online z terminalem płatniczym, zaś na osoby naruszające ten obowiązek będzie mogła zostać nałożona kara pieniężna w wysokości do 5 000 zł.

Omawiając bardziej szczegółowo wprowadzane zmiany, trzeba zlokalizować, w których miejscach ustawy o VAT Polski Ład wprowadza zmiany z dniem 1 lipca 2022 roku.

Pierwsza zmiana polega na uzupełnieniu ustawy o VAT o nowe definicje „grupy VAT” oraz „przedstawiciela grupy VAT”. Zgodnie z art. 14 ust. 1 pkt 1 Polskiego Ładu: „w art. 2 w pkt 46 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 47 i 48 w brzmieniu:

„47) grupie VAT – rozumie się przez to grupę podmiotów powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, zarejestrowaną jako podatnik podatku;

48) przedstawicielu grupy VAT – rozumie się przez to podmiot reprezentujący grupę VAT w zakresie obowiązków tej grupy.”;”.

Druga zmiana polega na dodaniu ust. 7 do art. 3 ustawy o VAT, w którym jako właściwy organ podatkowy grupy VAT określono organ właściwy dla przedstawiciela grupy VAT. Jak wynika z art. 14 ust. 1 pkt 2 Polskiego Ładu: „w art. 3 dodaje się ust. 7 w brzmieniu:

„7. W przypadku grupy VAT właściwym organem podatkowym jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy dla przedstawiciela grupy VAT.”;”.

Trzecia zmiana obowiązująca od 1 lipca 2022 roku polega na dodaniu w dziale II ustawy o VAT nowego rozdziału 2b „Opodatkowanie w grupie VAT” (art. 8c-8e). Wedle art. 14 ust. 1 pkt 3 Polskiego Ładu: w dziale II po rozdziale 2a dodaje się rozdział 2b w brzmieniu:

„Rozdział 2b

Opodatkowanie w grupie VAT

Art. 8c. 1. Dostawa towarów i świadczenie usług dokonane przez członka grupy VAT na rzecz innego członka tej samej grupy VAT nie podlegają opodatkowaniu.

2. Dostawę towarów i świadczenie usług dokonane przez członka grupy VAT na rzecz podmiotu spoza tej grupy VAT uważa się za dokonane przez tę grupę VAT.

3. Dostawę towarów i świadczenie usług dokonane na rzecz członka grupy VAT przez podmiot spoza tej grupy VAT uważa się za dokonane na rzecz tej grupy VAT.

4. Dostawę towarów i świadczenie usług dokonane przez oddział będący członkiem grupy VAT na rzecz:

1) podatnika nieposiadającego siedziby na terytorium kraju, który utworzył ten oddział,

2) innego oddziału podatnika, o którym mowa w pkt 1, położonego poza terytorium kraju

– uważa się za dokonane przez grupę VAT na rzecz podmiotu, który do niej nie należy.

5. Dostawę towarów i świadczenie usług dokonane na rzecz oddziału będącego członkiem grupy VAT przez:

1) podatnika nieposiadającego siedziby na terytorium kraju, który utworzył ten oddział,

2) inny oddział podatnika, o którym mowa w pkt 1, położony poza terytorium kraju

– uważa się za dokonane na rzecz grupy VAT przez podmiot spoza tej grupy.

6. Dostawę towarów i świadczenie usług dokonane na rzecz oddziału będącego członkiem grupy VAT utworzonej w państwie członkowskim innym niż Rzeczpospolita Polska, przez podatnika posiadającego siedzibę na terytorium kraju, który utworzył ten oddział, uważa się za dokonane na rzecz tej grupy VAT.

7. Dostawę towarów i świadczenie usług dokonane przez oddział będący członkiem grupy VAT utworzonej w państwie członkowskim innym niż Rzeczpospolita Polska, na rzecz podatnika posiadającego siedzibę na terytorium kraju, który utworzył ten oddział, uważa się za dokonane przez tę grupę VAT.

Art. 8d. 1. Grupa VAT w rozliczeniu za pierwszy okres rozliczeniowy uwzględnia kwotę nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy wynikającą z ostatniej deklaracji podatkowej złożonej przez jej członków jako podatników.

2. Grupa VAT jest obowiązana złożyć deklarację podatkową za okres rozliczeniowy, w którym utraciła status podatnika.

3. Kwota nadwyżki podatku naliczonego nad należnym wynikająca z deklaracji, o której mowa w ust. 2, podlega zwrotowi na rzecz przedstawiciela grupy VAT lub odliczeniu w rozliczeniu za następny okres rozliczeniowy przedstawiciela grupy VAT. Przepisy art. 87 stosuje się odpowiednio.

4. Po utracie przez grupę VAT statusu podatnika przedstawiciel grupy VAT może dokonywać korekt rozliczeń podatku za okresy rozliczeniowe, w których grupa VAT była podatnikiem.

Art. 8e. W okresie posiadania statusu podatnika przez grupę VAT oraz po utracie przez tę grupę VAT tego statusu członkowie grupy VAT odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania z tytułu podatku.”;”.

Czwarta zmiana obejmuje uregulowanie statusu podatnika grupy VAT, co nastąpi poprzez obowiązywanie od 1 lipca 2022 roku nowego art. 15a ustawy o VAT. Jak stanowi art. 14 ust. 1 pkt 4 Polskiego Ładu: po art. 15 dodaje się art. 15a w brzmieniu:

„Art. 15a. 1. Podatnikiem, o którym mowa w art. 15, może być również grupa podmiotów powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, które zawrą umowę o utworzeniu grupy VAT.

2. Grupę VAT mogą utworzyć podatnicy:

1) posiadający siedzibę na terytorium kraju lub

2) nieposiadający siedziby na terytorium kraju, w zakresie, w jakim prowadzą działalność gospodarczą na terytorium kraju za pośrednictwem oddziału położonego na terytorium kraju.

3. Podatników uważa się za powiązanych finansowo, jeżeli jeden z podatników będących członkiem grupy VAT posiada bezpośrednio ponad 50% udziałów (akcji) w kapitale zakładowym lub ponad 50% praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub ponad 50% prawa do udziału w zysku, każdego z pozostałych podatników będących członkami tej grupy.

4. Podatników uważa się za powiązanych ekonomicznie, jeżeli:

1) przedmiot głównej działalności członków grupy VAT ma taki sam charakter lub

2) rodzaje działalności prowadzonej przez członków grupy VAT uzupełniają się i są współzależne, lub

3) członek grupy VAT prowadzi działalność, z której w całości lub w dużej mierze korzystają inni członkowie grupy VAT.

5. Podatników uważa się za powiązanych organizacyjnie, jeżeli:

1) prawnie lub faktycznie, bezpośrednio lub pośrednio, znajdują się pod wspólnym kierownictwem, lub

2) organizują swoje działania całkowicie lub częściowo w porozumieniu.

6. Warunek istnienia powiązań finansowych, ekonomicznych i organizacyjnych pomiędzy członkami grupy VAT musi być spełniony nieprzerwanie przez okres, w jakim ta grupa posiada status podatnika.

7. Podmiot może być członkiem tylko jednej grupy VAT.

8. Grupa VAT nie może być członkiem innej grupy VAT.

9. Grupa VAT nie może być rozszerzona o innych członków ani pomniejszona o któregokolwiek z członków wchodzących w jej skład.

10. Umowa o utworzeniu grupy VAT jest sporządzana na piśmie i zawiera co najmniej:

1) nazwę grupy VAT z dodatkowym oznaczeniem „grupa VAT” lub „GV”;

2) dane identyfikacyjne podatników tworzących grupę VAT, w tym dane dotyczące oddziału w przypadku podatnika nieposiadającego siedziby na terytorium kraju, oraz wysokość kapitału zakładowego każdego z tych podatników;

3) wskazanie przedstawiciela grupy VAT, wyznaczonego spośród jej członków;

4) dane identyfikacyjne udziałowców (akcjonariuszy) i wysokość ich udziału w kapitale zakładowym podatników tworzących grupę VAT, posiadających ponad 50% udziałów (akcji) w kapitale zakładowym tych podatników;

5) wskazanie okresu, na jaki grupa VAT została utworzona, nie krótszego niż 3 lata.

11. Przedstawiciel grupy VAT reprezentuje grupę VAT w zakresie praw i obowiązków tej grupy VAT.

12. Grupa VAT nabywa status podatnika z dniem wskazanym w umowie o utworzeniu grupy VAT, nie wcześniej jednak niż z dniem dokonania rejestracji, o której mowa w art. 96 ust. 4.

13. W celu przedłużenia okresu funkcjonowania grupy VAT przedstawiciel grupy VAT składa do naczelnika urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania istniejącej grupy VAT nową umowę zawartą pomiędzy członkami istniejącej grupy VAT, w terminie 30 dni przed wygaśnięciem dotychczasowej umowy. Do nowej umowy przepis ust. 7 stosuje się odpowiednio.

14. Przedstawiciel grupy VAT jest obowiązany zgłosić naczelnikowi urzędu skarbowego zmiany w stanie faktycznym lub prawnym skutkujące naruszeniem warunków uznania grupy VAT za podatnika, w terminie 14 dni od dnia zaistnienia tych zmian.

15. Grupa VAT traci status podatnika:

1) z dniem poprzedzającym dzień wystąpienia zmian w stanie faktycznym lub w stanie prawnym skutkujących naruszeniem warunków uznania grupy VAT za podatnika;

2) z upływem terminu, na jaki została utworzona.”;”.

Kolejną zmianą, jest wprowadzenie regulacji szczegółowych poprzez dodanie do art. 90 ustawy o VAT nowych ust. 10c-10g (treść zmienionych przepisów znajdą Państwo w Polskim Ładzie str. 106-113) Zmiany redakcyjne obejmą też art. 97 ustawy o VAT, zgodnie z brzmieniem art. 14 ust. 1 pkt 16 Polskiego Ładu, w art. 97 w ust. 1 po wyrazach „o których mowa w art. 15” dodaje się wyrazy „i art. 15a”, zaś ust. 16 otrzymuje brzmienie: „16. Wykreślenie podatnika z rejestru jako podatnika VAT, o którym mowa w art. 96 ust. 6, 7, 7b-7bb i 8-9a, jest równoznaczne z wykreśleniem z rejestru jako podatnika VAT UE. Przepisy art. 96 ust. 8b i 9g-9k stosuje się odpowiednio.”;”.

Wreszcie, jeśli chodzi o zmiany w zakresie funkcjonowania grup VAT, ostatnią zmianą wchodzącą w życie od 1 lipca 2022 roku jest dodanie w art. 109 ustawy o VAT nowych ust. 11g-11i. Jak stanowi art. 14 ust. 1 pkt 18 Polskiego Ładu: „w art. 109 po ust. 11f dodaje się ust. 11g-11i w brzmieniu:

„11g. Członkowie grupy VAT są obowiązani prowadzić, w postaci elektronicznej, ewidencję czynności, o których mowa w art. 8c ust. 1.

11h. Ewidencja, o której mowa w ust. 11g, zawiera:

1) nazwę i NIP nabywcy;

2) datę dokonania i zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi;

3) nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;

4) miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;

5) kwotę należności ogółem.

11i. Na żądanie organu podatkowego członkowie grupy VAT przekazują ewidencję, o której mowa w ust. 11g, w terminie 7 dni od dnia doręczenia żądania.”;”.

Jeśli zaś chodzi o zmiany w zakresie obowiązku zapewnienia współpracy kasy rejestrującej z terminalem płatniczym, to obejmuje ona dodanie do art. 111 ustawy o VAT nowego ust. 6kb oraz związaną z nią zmianę reakcyjną ust. 6l. Zgodnie z art. 14 ust. 1 pkt 19 Polskiego Ładu: „w art. 111:

a) po ust. 6ka dodaje się ust. 6kb w brzmieniu: „6kb. W przypadku stwierdzenia, że podatnik prowadzący ewidencję sprzedaży przy użyciu kasy rejestrującej, wbrew obowiązkowi, o którym mowa w art. 19a ust. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, nie zapewnia współpracy kasy rejestrującej z terminalem płatniczym, przy użyciu którego zapewnia możliwość przyjmowania płatności, zgodnie z wymaganiami technicznymi dla kas rejestrujących, naczelnik urzędu skarbowego, w drodze decyzji, nakłada na tego podatnika karę pieniężną w wysokości 5000 zł.”,

Zmiany w VAT od 1 lipca 2022 roku wprowadzone ustawą z dnia 12 maja 2022 roku

Jak już zostało wspomniane na wstępie, zmiany wynikające z ustawy opublikowanej 27 maja 2022 roku, które również wchodzą w życie z dniem 1 lipca 2022 roku, odnoszą się do szczególnych rozwiązań i preferencji w zakresie podatku od towarów i usług związanych z działaniami obronnymi realizowanymi w ramach unijnej wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony. Najważniejszymi zmianami wprowadzanymi przez tę nowelizację będą:

1) zwolnienie z VAT dla importu towarów przez siły zbrojne innych państw członkowskich do użytku tych sił lub towarzyszącego im personelu cywilnego (także zaopatrzenia ich mes bądź kantyn), jeżeli siły te biorą udział w działaniach obronnych przeprowadzanych w celu realizacji działania UE w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO),

2) uznanie za wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów przemieszczenia towarów, które mają być wykorzystane przez siły zbrojne państwa członkowskiego uczestniczącego w działaniach obronnych przeprowadzanych w celu realizacji działania UE w ramach WPBiO (chodzi tu o przypadki, gdy towary te zostały przemieszczone (wykorzystane) do użytku tych sił zbrojnych lub towarzyszącego im personelu cywilnego, jeżeli towary te nie zostały nabyte przez te siły zbrojne na ogólnych zasadach regulujących opodatkowanie na rynku krajowym państwa członkowskiego oraz import tych towarów nie podlegałby zwolnieniu z VAT określonemu w pkt 1),

3) przyznanie Ministrowi Finansów uprawnienia do określenia w drodze rozporządzenia przypadków i trybu zwrotu podatku siłom zbrojnym państw członkowskich biorących udział w działaniach obronnych prowadzonych w celu realizacji działania UE w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony i ich personelowi cywilnemu.

Zmiany te zostaną zrealizowane poprzez przeredagowanie niektórych przepisów ustawy o VAT (dokładną treść nowelizacji znajdą Państwo TUTAJ).

Inne zmiany zawarte w ustawie z dnia 12 maja 2022 roku

Od 1 lipca 2022 roku zmienią się także niektóre inne przepisy, które mogą być istotne z punktu widzenia przedsiębiorców. Przykładowo w ustawie o kontroli niektórych inwestycji do „COVID-19” jako nadzwyczajnej przesłanki uzasadniającej zmodyfikowany zakres regulacji ustawy oraz wyłączenia spod ochrony przedsiębiorców określonych w ustawie dodano przesłankę „sytuacji międzynarodowej zakłócającej rynek lub konkurencję”.

Z kolei w ustawie o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 z 24 do 60 miesięcy będą wydłużone okresy dotyczące obowiązywania przepisów w zakresie ochrony krajowych spółek przed przejęciem przez podmioty spoza UE/EOG.

Warto też zaznaczyć, że część przepisów wprowadzonych ustawą z dnia 12 maja 2022 roku weszła w życie z mocą już od 18 maja 2022 roku. Najlepszym przykładem są tu zmiany w ustawie o podatku akcyzowym, które wydłużają o 2 miesiące obowiązywanie tzw. tarczy antyinflacyjnej. Do 31 lipca 2022 roku obowiązywać więc będzie nadal obniżka akcyzy na prąd, zwolnienie z akcyzy energii elektrycznej dla gospodarstw domowych, obniżki stawek akcyzy na niektóre paliwa silnikowe oraz czasowe wyłączenie z opodatkowania podatkiem handlowym sprzedaży tych paliw, a ponadto na dwa miesiące zostanie obniżona akcyza na lekki olej opałowy. Jak wskazała Magdalena Rzeczkowska, Wiceminister Finansów: „Rozwiązania mają doprowadzić do ograniczenia wzrostu cen na stacjach paliw i kosztów zakupu lekkiego oleju opałowego, a zatem również pomóc w walce z inflacją. Wzrost cen surowców energetycznych na rynkach światowych jest główną przyczyną wzrostu inflacji w Polsce i innych krajach unijnych. Zatem ograniczenie wzrostu cen paliw powinno się przyczynić do stabilizacji cen także w innych obszarach gospodarki, w tym cen żywności.”. Do 31 lipca 2022 roku będą zatem obowiązywały:

1) obniżki stawek podatku akcyzowego na energię elektryczną i niektóre paliwa silnikowe, tj. olej napędowy, biokomponenty stanowiące samoistne paliwa, benzynę silnikową, gaz skroplony LPG,

2) zwolnienia z podatku akcyzowego energii elektrycznej wykorzystywanej przez gospodarstwa domowe,

3) wyłączenia z opodatkowania podatkiem od sprzedaży detalicznej sprzedaży powyższych paliw.

Dodatkowo, przez czerwiec i lipiec obowiązywać będzie obniżona stawka akcyzy na lekki olej opałowy (obniżenie do minimalnego poziomu unijnego).

Niezależnie od tego, warto również przypomnieć, iż także do końca lipca 2022 roku obowiązuje tzw. druga tarcza antyinflacyjna, dzięki której obniżone są stawki VAT na żywność, nawozy i paliwa.

Źródła:

https://dziennikustaw.gov.pl/D2022000113701.pdf

T. Krywan, VAT 2022 – przewodnik po zmianach, LEX/el. 2021.

https://www.prawo.pl/podatki/vat-od-wydatkow-na-obronnosc-i-nato,515383.html

https://ksiegowosc.infor.pl/wiadomosci/5475317,Tarcza-antyinflacyjna-przedluzona-do-konca-lipca-2022-r-akcyza-i-podatek-od-sprzedazy-detalicznej.html

Artykuł Zmiany w VAT od 1 lipca 2022 roku pochodzi z serwisu Okolice Biznesu.

Odwołanie stanu epidemii a zmiany preferencji podatkowych wprowadzonych w związku z pandemią COVID-19

Krzysztof — Tue, 31 May 2022 13:15:59 +0000

Wprowadzenie

W dniu 16 maja 2022 roku zostało w Dzienniku Ustaw opublikowane rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 maja 2022 roku – zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (pełna treść rozporządzenia pod adresem:

https://www.dziennikustaw.gov.pl/D2022000102501.pdf#xd_co_f=YmFiZjFjN2QtM2Y4NC00MjczLWE5ZGQtYzlhY2EyYTU0ODFj~). Stan epidemii został zniesiony, zaś w jego miejsce wprowadzono stan zagrożenia epidemicznego. Zatem z prawnego punktu widzenia od tygodnia nie mamy w Polsce epidemii, a jedynie stan zagrożenia epidemicznego, który też jeszcze nie oznacza funkcjonowania państwa sprzed pandemii (przynajmniej w niektórych obszarach). Jak się okazuje, zmiana stanu prawnego ma spory wpływ na funkcjonowanie systemu podatkowego.

Część wprowadzonych anty-covidowych preferencji podatkowych była bowiem skorelowana z występowaniem i utrzymywaniem się w Polsce stanu epidemii bądź stanu zagrożenia epidemicznego. Niestety, nie można generalnie powiedzieć, czy zmiana stanu epidemii na stan zagrożenia epidemicznego wpłynie na wszystkie rodzaje wprowadzonych preferencji podatkowych – zależy to od uregulowania charakteru poszczególnych instytucji. Dlatego każdy przypadek musi być przeanalizowany indywidualnie. Generalnie jednak możemy wyróżnić w tym zakresie trzy sytuacje:

1) Preferencje anty-covidowe o charakterze incydentalnym lub czasowym, jednakże niezwiązane z występowaniem stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego (zniknęły one już z sytemu podatkowego),

2) Preferencje anty-covidowe odwoływane po zakończeniu danego okresu rozliczeniowego (miesiąca, roku) od dnia zniesienia stanu epidemii (obowiązujące wyłącznie w czasie stanu epidemii, a nie zagrożenia epidemicznego),

3) Preferencje anty-covidowe obowiązujące zarówno w czasie trwania stanu epidemii, jak i w stanie zagrożenia epidemicznego (w zakresie których na chwilę obecną nic się nie zmieniło, gdyż funkcjonujemy w stanie zagrożenia epidemicznego).

W niniejszej analizie zostanie przedstawiony wpływ odwołania stanu epidemii na niektóre przepisy prawa podatkowego, które mogą być istotne z punktu widzenia przedsiębiorców. Chodzi więc tu o preferencje podatkowe, o których mowa w pkt 2 i 3, mające związek z istnieniem bądź nieistnieniem w Polsce stanu zagrożenia epidemicznego czy epidemii.

Raportowanie schematów podatkowych (MDR)

Zgodnie z ustawą z dnia 2 marca 2020 roku – o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych zawieszony został bieg terminów w zakresie raportowania schematów podatkowych. Jak wynika z treści art. 31y ust. 1 ustawy: „W przypadku schematu podatkowego w rozumieniu art. 86a § 1 pkt 10 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa terminy, o których mowa w dziale III rozdziale 11a tej ustawy, nie rozpoczynają się a rozpoczęte podlegają zawieszeniu w okresie od dnia 31 marca 2020 r. do 30. dnia następującego po dniu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19, przy czym w przypadku schematu podatkowego transgranicznego w rozumieniu art. 86a § 1 pkt 12 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa nie dłużej niż do dnia 30 czerwca 2020 r.”.

Biorąc pod uwagę brzmienie tego przepisu trzeba uznać, że w tym przypadku odwołanie stanu epidemii niczego nie zmienia, bowiem dopiero po odwołaniu również stanu zagrożenia epidemicznego nastąpi odwieszenie terminów. Dodatkowo trzeba wspomnieć, że obecnie przepisy w zakresie MDR są badane przez Trybunał Konstytucyjny oraz Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, zatem istnieje szansa, że w przyszłości zostaną one złagodzone.

Ulgi IP BOX oraz B+R

Co do zasady ulgi na działalność B+R oraz IP BOX są rozliczane z zeznaniu rocznym. Jednakże wprowadzone w ramach tarcz przeciwko COVID-19 nowelizacje z zakresu PIT oraz CIT umożliwiły podatnikom skorzystanie z tych preferencji w ramach zaliczek mowa tu o obowiązujących aktualnie art. 52u ustawy o PIT i art. 38m ustawy o CIT oraz art. 52t ustawy o PIT i art. 38l ustawy o CIT). W zakresie ulgi IP BOX preferencja obejmowała kwestii praw własności intelektualnej wykorzystywanych do przeciwdziałania COVID-19, z kolei w przypadku ulgi B+R – kosztów kwalifikowanych ponoszonych w celu opracowania produktów niezbędnych do przeciwdziałania COVID-19. Z analizy treści przepisów można wyciągnąć wniosek, że prawo do stosowania ulgi B+R w zaliczkach wygaśnie z końcem 2022 roku, z kolei prawo do stosowania w zaliczkach ulgi IP BOX wygaśnie już z końcem maja 2022 roku.

Odliczenie darowizn na wsparcie walki z COVID-19

Nowelizacje ustaw o PIT i CIT wprowadziły możliwość szczególnego odliczenia od podstawy obliczenia podatku darowizn przekazanych na przeciwdziałanie epidemii COVID=19, jak również darowizn sprzętu komputerowego dokonanych na rzecz placówek oświatowych. Zgodnie z art. 52n ust. 1 ustawy o PIT: „Od podstawy obliczenia podatku ustalonej zgodnie z art. 26 ust. 1 lub art. 30c ust. 2 w celu obliczenia podatku lub zaliczki podatnik może odliczyć darowizny przekazane od dnia 1 stycznia 2020 r. do końca miesiąca, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19, na przeciwdziałanie COVID-19, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy o COVID-19 (…)”. Analogiczny zapis znajduje się w art. 38g ust. 1 ustawy o CIT. Idąc dalej, zgodnie z art. 52x ust. 1 ustawy o PIT: „Od podstawy obliczenia podatku ustalonej zgodnie z art. 26 ust. 1 lub art. 30c ust. 2, w celu obliczenia podatku lub zaliczki, podatnik może odliczyć darowizny rzeczowe, których przedmiotem są komputery przenośne będące laptopami lub tabletami, przekazane od dnia 1 stycznia 2020 r. do końca miesiąca, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19 (…)”. Podobne brzmienie w tym zakresie możemy odnaleźć w treści art. 38p ust. 1 ustawy o CIT.

Zatem w zakresie możliwości odliczenia darowizn na walkę z COVID-19 mamy do czynienia z poważną zmianą, bowiem od 1 czerwca 2022 roku preferencje w tym zakresie znikną.

Jednorazowa amortyzacja środków trwałych

Z końcem maja zakończy się również możliwość jednorazowej amortyzacji środków trwałych nabytych w celu produkcji towarów związanych z przecidziałaniem COVID-19. Preferencja ta pojawiła się w znowelizowanych ustawach o PIT oraz CIT i jest związana ze środkami trwałymi wprowadzonymi do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Zgodnie z art. 52s ust. 1 ustawy o PIT: „Podatnicy mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych, które zostały nabyte w celu produkcji towarów związanych z przeciwdziałaniem COVID-19, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy o COVID-19, i wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w okresie od 2020 r. do końca miesiąca, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19.”. Analogiczny zapis dotyczący podatników CIT zawart jest w art. 38k ust. 1 ustawy o CIT.

Termin na złożenie zawiadomienia ZAW-NR

Zawiadomienie ZAW-NR dotyczy poinformowania o zapłacie należności na inny rachunek niż wykazany na tzw. białej liście VAT. Co do zasady termin na jego złożenie wynosił 7 dni od dnia zlecenia przelewu, jednakże art. 15zzn ustawy z dnia 2 marca 2020 roku dokonał wydłużenia tego terminu do 14 dni. Zgodnie z jego brzmieniem: „W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonych w związku z COVID-19, termin na złożenie zawiadomienia, o którym mowa w art. 117ba § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, art. 14 ust. 2i pkt 2 lub art. 22p ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i art. 12 ust. 4j pkt 2 lub art. 15d ust. 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1800 i 1927) przedłuża się do 14 dni od dnia zlecenia przelewu.”. W związku z powyższym, uchylenie stanu epidemii i jego zmiana na stan zagrożenia epidemicznego nie wpłynie na skrócenie tego terminu – nastąpi to dopiero po uchyleniu także stanu zagrożenia epidemicznego.

Podatek od przychodów z wynajętych budynków

Zupełnie inaczej wygląda jednak sytuacja w zakresie zwolnienia z podatku od przychodów z budynków. Zgodnie z art. 52pa ustawy o PIT (analogiczne uregulowanie znajduje się w art. 38ha ustawy o CIT): „ Zwalnia się z podatku od przychodów z budynków przychody podlegające opodatkowaniu na podstawie art. 30g, ustalone za okres:

1) od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 grudnia 2020 r.;

2) od dnia 1 stycznia 2021 r. do końca miesiąca, w którym stan epidemii został odwołany – w przypadku obowiązywania po dniu 31 grudnia 2020 r. stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19.”. Preferencja w tym zakresie wygasa więc niestety już z końcem maja 2022 r.

Podwyższenie limitów od niektórych zwolnień z PIT

Na gruncie znowelizowanych przepisów podwyższono limity od niektórych zwolnień przedmiotowych zawartych w ustawie o PIT. Jak wynika z art. 52l ustawy o PIT: „Limit zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1:

1) pkt 9a – w okresie od 2020 r. do końca roku podatkowego, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19, wynosi 3 000 zł;

2) pkt 26 lit. b -w okresie od 2020 r. do końca roku podatkowego, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19, wynosi 10 000 zł;

3) pkt 67 – w okresie od 2020 r. do końca roku podatkowego następującego po roku, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19, wynosi 2 000 zł;

4) pkt 78 lit. b – w okresie od 2020 r. do końca roku podatkowego następującego po roku, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19, wynosi 3 000 zł.”.

Zatem podwyższone limity obejmujące „zapomogi, inne niż wymienione w pkt 26, wypłacane z funduszy zakładowej lub międzyzakładowej organizacji związkowej pracownikom należącym do tej organizacji” (pkt 9a) oraz „zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci – z innych źródeł (pkt 26 lit. b) – będą obowiązywały do końca 2022 roku. Natomiast pozostałe limity (określone w art. 21 ust. 1 pkt 67 i 78 lit. b ustawy o PIT) pozostaną na podwyższonym poziomie aż do końca 2023 roku.

Preferencje w zakresie ulgi na złe długi

Preferencje związane z ulgą na złe długi zostały wprowadzone na gruncie art. 52q i 52w ustawy o PIT oraz art. 38i i 38o ustawy o CIT. Z jednej strony wprowadzone preferencje obejmują dłużników, którzy nie uregulowali danego świadczenia pieniężnego w terminie i przez to byli zobowiązani do zwiększenia podstawy obliczenia podatku (zarówno w zaliczce, jak i w rozliczeniu rocznym), z drugiej zaś z preferencyjnego rozwiązania mogą korzystać wierzyciele, gdyż wobec nich ma zastosowanie skrócenie terminu, po upływie którego wierzyciel może obniżyć podstawę obliczenia podatku w razie braku zapłaty świadczenia. Jak wynika z art. 52q ust. 1 ustawy o PIT: „Zwalnia się z obowiązku, o którym mowa w art. 44 ust. 17 pkt 2 i ust. 23 oraz art. 26i ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2, odpowiednio za poszczególne okresy rozliczeniowe lub rok podatkowy, w których spełnione zostały łącznie następujące warunki:

1) w danym roku podatkowym obowiązywał stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19;

2) uzyskane przez podatnika odpowiednio w danym okresie rozliczeniowym lub roku podatkowym przychody, o których mowa w art. 14, są niższe o co najmniej 50% w stosunku do analogicznego okresu poprzedniego roku podatkowego, a w przypadku podatnika, który rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej w roku poprzedzającym rok podatkowy – w stosunku do uzyskanych w tym roku średnich przychodów;

3) podatnik poniósł odpowiednio w danym okresie rozliczeniowym lub roku podatkowym negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu COVID-19.”. Analogiczny przepis zawarty jest w art. 38i ustawy o CIT.

Natomiast zgodnie z brzmieniem art. 52w ust. 1 ustawy o PIT: „W roku podatkowym, w którym obowiązywał stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19, zmniejszenia, o którym mowa w art. 44 ust. 17 pkt 1 oraz art. 26i ust. 1 pkt 1, albo zwiększenia, o którym mowa w art. 26i ust. 2 pkt 1, dokonuje się począwszy od odpowiednio okresu rozliczeniowego lub roku podatkowego, w którym upłynęło 30 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie, do końca okresu, w którym wierzytelność została uregulowana lub zbyta.”. Analogiczny zapis w tym zakresie zawiera art. 38o ustawy o CIT.

Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że preferencje w zakresie modyfikacji związanych z ulga na złe długi będą obowiązywały do końca roku, w którym obowiązywał stan epidemii, zatem wygasną 31 grudnia 2022 roku.

Uproszczenia związane z certyfikatami rezydencji

Zgodnie z ogólna zasadą wyrażoną w art. 41 ust. 9a ustawy o PIT (analogiczny zapis w art. 26 ust. 1i ustawy o CIT): „Jeżeli miejsce zamieszkania podatnika dla celów podatkowych zostało udokumentowane certyfikatem rezydencji niezawierającym okresu jego ważności, płatnik przy poborze podatku uwzględnia ten certyfikat przez okres kolejnych dwunastu miesięcy od dnia jego wydania.”. Zasada ta została zmodyfikowana mocą art. 31ya ustawy z dnia 2 marca 2020 roku. Zgodnie z ust. 1 tego artykułu: „W przypadku certyfikatu rezydencji niezawierającego okresu jego ważności, w odniesieniu do którego okres kolejnych dwunastu miesięcy określony w art. 41 ust. 9a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i w art. 26 ust. 1i ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych upływa w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19, płatnik przy poborze podatku uwzględnia ten certyfikat przez okres obowiązywania tych stanów oraz przez okres 2 miesięcy po ich odwołaniu.”.

W tej sytuacji zatem odwołanie stanu epidemii nie rodzi zmian prawnych, bowiem nadal funkcjonujemy w stanie zagrożenia epidemicznego, w trakcie którego to okresu preferencja również obowiązuje.

Podobnie wygląda sytuacja w zakresie możliwości korzystania z kopii certyfikatów rezydencji – stosownie do treści art. 31ya ust. 2 ustawy z dnia 2 marca 202 roku: „W czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19, a także w okresie kolejnych 2 miesięcy po ich odwołaniu, miejsce zamieszkania i siedziby podatnika dla celów podatkowych może być potwierdzone kopią certyfikatu rezydencji, jeżeli informacje wynikające z przedłożonej kopii certyfikatu rezydencji nie budzą uzasadnionych wątpliwości co do zgodności ze stanem faktycznym.”.

Wreszcie, na podobnej zasadzie uregulowana jest także trzecia preferencja związana z certyfikatem rezydencji – zamrożenie certyfikatów obejmujących rok 2019 bądź 2020. Jak wynika z art. 31ya ust. 3 ustawy z dnia 2 marca 2020 roku: „W czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19, a także w okresie kolejnych 2 miesięcy po ich odwołaniu, określony w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych warunek uzyskania przez płatnika certyfikatu rezydencji od podatnika uważa się za spełniony także w przypadku, gdy płatnik posiada certyfikat rezydencji tego podatnika obejmujący 2019 r. lub 2020 r. oraz oświadczenie podatnika co do aktualności danych w nim zawartych. (…)”.

Przedłużone terminy na wydanie interpretacji indywidualnej

Pomimo uchylenia stanu epidemii nie zmieni się także modyfikacja w zakresie przedłużonych terminów na wydanie interpretacji indywidualnej z zakresu prawa podatkowego. Zgodnie z art. 31g ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 roku: „W przypadku wniosków o wydanie interpretacji indywidualnej złożonych i nierozpatrzonych do dnia wejścia w życie ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw oraz złożonych od dnia wejścia w życie tej ustawy do dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19, trzymiesięczny termin, o którym mowa w art. 14d § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, przedłuża się o 3 miesiące.”. Jak zatem można zauważyć, standardowe terminy na wydanie interpretacji będą obowiązywać dopiero po uchyleniu również stanu zagrożenia epidemicznego. Niemniej jednak, jak można zaobserwować w praktyce, nawet w czasie epidemii interpretacje indywidualne wydawane są najczęściej w okresie 3 miesięcy, a więc zgodnie z terminami sprzed pandemii.

Ułatwienia w zakresie cen transferowych

Ostatnim zagadnieniem w zakresie wpływu odwołania stanu epidemii na modyfikacje podatkowe wprowadzone w związku z pandemia COVID-19 są ceny transferowe. Ustawa z dnia 2 marca 2020 roku, mocą art. 31z, wprowadziła przedłużone terminy do złożenia informacji o cenach transferowych, oświadczenia o sporządzeniu lokalnej dokumentacji cen transferowych oraz terminu do dołączenia do lokalnej dokumentacji cen transferowych grupowej dokumentacji cen transferowych – w tym zakresie jednak wszystkie terminy już upłynęły, zaś przepis miał charakter incydentalny.

Niemniej jednak wprowadzono także inne modyfikacje z zakresu cen transferowych. Mocą art. 31z¹, ustawa z dnia 2 marca 2020 roku wprowadziła zwolnienie z obowiązku posiadania oświadczenia podmiotu powiązanego o dokonaniu korekty przy dokonywaniu korekt cen transferowych – zgodnie z przywoływanym przepisem: „Zwalnia się podatników dokonujących korekty cen transferowych z obowiązku posiadania oświadczenia, o którym mowa w art. 23q pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i art. 11e pkt 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, jeżeli ta korekta jest dokonywana za rok podatkowy lub w momencie, w którym na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obowiązywał stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii ogłoszone w związku z COVID-19.”. Zatem w tym przypadku uchylenie stanu epidemii jest irrelewantne prawnie.

Podobnie wygląda kwestia kolejnej modyfikacji wprowadzonej przez ustawę z dnia 2 marca 2020 roku w zakresie cen transferowych – wyłączenia warunku nieponiesienia straty przez podmiot powiązany w zakresie transakcji kontrolowanych nieobjętych obowiązkiem sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych. Jak stanowi art. 31z² ust. 1 tej ustawy: „Warunku, o którym mowa w art. 23z pkt 1 lit. b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i art. 11n pkt 1 lit. c ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, nie stosuje się w roku podatkowym rozpoczynającym się po dniu 31 grudnia 2019 r., w którym na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obowiązywał stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii ogłoszone w związku z COVID-19, jeżeli podmiot powiązany niespełniający tego warunku uzyskał w tym roku łączne przychody niższe o co najmniej 50% od łącznych przychodów uzyskanych w analogicznym okresie bezpośrednio poprzedzającym ten rok.”. Zatem również i w tym przypadku odwołanie jedynie stanu epidemii niczego nie zmienia.

Wreszcie, czwartą istotną modyfikacją w zakresie cen transferowych, którą wprowadzono w związku z pandemią COVID-19, jest zmiana kręgu osób upoważnionych do podpisania oświadczenia o sporządzeniu lokalnej dokumentacji cen transferowych. Zgodnie z art. 31z³ ust. 1 ustawy: „Oświadczenie o sporządzeniu lokalnej dokumentacji cen transferowych, o którym mowa w art. 23y ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 11m ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, składane za rok podatkowy lub rok obrotowy lub w momencie, w którym na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obowiązywał stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii ogłoszone w związku z COVID-19, może podpisać:

1) osoba fizyczna – w przypadku podmiotu powiązanego będącego osobą fizyczną,

2) osoba upoważniona przez przedsiębiorcę zagranicznego do reprezentowania go w oddziale – w przypadku podmiotu powiązanego będącego przedsiębiorcą zagranicznym posiadającym oddział na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

3) osoba uprawniona do reprezentacji – w przypadku pozostałych podmiotów powiązanych

– przy czym nie jest dopuszczalne złożenie oświadczenia przez pełnomocnika.”. Jak wiec można zauważyć, również ta modyfikacja podatkowa skonstruowana jest analogicznie do modyfikacji z art. 31z¹ oraz 31z², co implikuje wniosek, iż odwołanie wyłącznie stanu epidemii nie będzie miało na tę modyfikację żadnego wpływu.

Źródła:

gov.pl, dziendobrypodatki.pl

Artykuł Odwołanie stanu epidemii a zmiany preferencji podatkowych wprowadzonych w związku z pandemią COVID-19 pochodzi z serwisu Okolice Biznesu.

Stawki ryczałtu ewidencjonowanego w branży IT – czy i kiedy można zastosować stawkę 8,5%?

Krzysztof — Mon, 28 Feb 2022 16:06:26 +0000

Wprowadzenie

W jednym z ostatnich opracowań informowaliśmy o zbliżającym się dla przedsiębiorców upływie przejścia na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, sposobie dokonania zmiany na tę formę opodatkowania oraz charakterystyce samego prowadzenia działalności w ramach ryczałtu (szerzej na ten temat na naszym blogu: http://okolicebiznesu.pl/przejscie-na-ryczalt-najpozniej-do-21-lutego-2022-roku/). W związku z pojawiającymi się wątpliwościami przedsiębiorców świadczących usługi informatyczne, przedstawiamy analizę omawiającą problematykę stawek ryczałtu możliwych do zastosowania w branży IT z uwzględnieniem przypadków, w których można zastosować stawkę 8,5%.

Możliwe do zastosowania stawki w branży IT

Zwięzłe przedstawienie wszystkich najważniejszych stawek ryczałtu, które aktualnie obowiązują, zostało przedstawione w jednej z poprzednich analiz (można się z nią zapoznać na naszym blogu: http://okolicebiznesu.pl/polski-lad-podsumowanie-cz-4-zmiany-w-zakresie-ryczaltu-i-karty-podatkowej/). Co do zasady, przedsiębiorcy świadczący usługi informatyczne mogą zastosować jedną z trzech stawek ryczałtu: 15%, 12% albo 8,5% (co wynika z art. 12 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 20 listopada 1998 roku –

o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (przywoływanej dalej jako: „ustawa ryczałtowa”).

Stawka 15% obejmuje – zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. a), e) tiret piąte i szóste oraz i) – przychody ze świadczenia usług:

a) reprodukcji komputerowych nośników informacji (PKWiU 18.20.30.0 – grupowanie to obejmuje usługi reprodukcji z egzemplarza wzorcowego oprogramowania i danych na wszelkiego rodzaju dyskach i taśmach),

e) licencyjnych związanych z:

– nabywaniem praw do korzystania z gier komputerowych (PKWiU 58.21.40.0 – grupowanie to obejmuje usługi licencyjne związane z nabywaniem praw do wydawania, rozpowszechniania gier komputerowych, opisów programów gier i materiałów pomocniczych do korzystania z gier.

zaś nie obejmuje usług związanych z nabywaniem praw i usług publikacji, sklasyfikowanych w dziale 58, usług kupna oprogramowania (pakiety) prosto z półki, sklasyfikowanych w grupie 58.2, ograniczonych licencji użytkownika końcowego, jako części pakietu oprogramowania, sklasyfikowanych

w grupie 58.2),

– nabywaniem praw do korzystania z programów komputerowych (PKWiU 58.29.50.0 – grupowanie to obejmuje: usługi licencyjne związane z nabywaniem praw do korzystania z programów komputerowych, opisów programów i materiałów pomocniczych do oprogramowania systemowego i użytkowego, tj.: praw do tworzenia i rozpowszechniania oprogramowania, praw do korzystania z elementów oprogramowania w celu tworzenia lub włączania w inne oprogramowania, zaś nie obejmuje usług licencyjnych dla użytkownika końcowego stanowiących część oprogramowania, sklasyfikowanych w odpowiednich grupowaniach kategorii 58.29.1 – 58.29.4),

przetwarzania danych (PKWiU ex 63.11.1 – grupowanie to obejmuje usługi przetwarzania danych, włączając kompletną obróbkę i specjalistyczne raporty z danych dostarczonych przez klienta lub zapewnienie automatycznego przetwarzania danych oraz wprowadzania danych, włącznie z prowadzeniem bazy danych.),
przesyłania strumieni wideo przez Internet (PKWiU 59.11.25.0 – grupowanie to obejmuje: usługi przesyłania danych za pośrednictwem strumienie wideo przez Internet, zaś nie obejmuje: usług przesyłania danych za pośrednictwem strumienie audio przez Internet, sklasyfikowanych w 59.20.36.0.),
przesyłania strumieni audio przez Internet (PKWiU 59.20.36.0 – grupowanie to obejmuje usługi przesyłania strumieni audio danych przez Internet, zaś nie obejmuje usług przesyłania strumieni wideo przez Internet, sklasyfikowanych w 59.11.25.0),
agencji informacyjnych (PKWiU 63.91.1 – grupowanie to obejmuje usługi agencji informacyjnych w zakresie gromadzenia, wyszukiwania i dostarczania informacji (rękopisy, fotografie, obrazy) dla stacji radiowych lub telewizyjnych i producentów filmów) oraz
pozostałych w zakresie informacji, gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 63.99) – w skład których wchodzą:
usługi w zakresie informacji, gdzie indziej niesklasyfikowane (PKWiU 63.99.10.0 – grupowanie to obejmuje: usługi w zakresie wyszukiwania informacji, wykonywane na zlecenie, usługi dostarczania wycinków w zakresie informacji i wycinków prasowych itp., usługi w zakresie kompilowania faktów i informacji, inne niż sporządzanie list adresowych, zautomatyzowane udzielanie informacji, gdzie indziej niesklasyfikowane, zaś nie obejmuje: usług sporządzania list adresowych, jako części usług wspomagających działalność biura, sklasyfikowanych w 82.19.12.0 oraz usług centrów telefonicznych, sklasyfikowanych w 82.20.10.0) oraz
oryginały opracowanych relacji lub informacji (PKWiU 63.99.20.0 – grupowanie to obejmuje oryginały opracowywanych relacji lub informacji, włączając listy adresowe, zaś nie obejmuje: wydawania wykazów i list adresowych, sklasyfikowanego w 58.12.10.0, usług w zakresie informacji, sklasyfikowanych w 63.99.10.0 i usług sporządzania list adresowych związanych z administracyjną obsługą biura, sklasyfikowanych w 82.19.12.0).

Stawka 12% obejmuje z kolei – zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2b lit. a) tiret pierwsze – czwarte i lit. b) ustawy ryczałtowej – przychody ze świadczenia usług:

a) związanych z wydawaniem:

pakietów gier komputerowych (PKWiU ex 58.21.10.0), z wyłączeniem publikowania gier komputerowych w trybie on-line,
pakietów oprogramowania systemowego (PKWiU 58.29.1), w skład których wchodzą:
Pakiety oprogramowania systemów operacyjnych (PKWiU 58.29.11.0 – grupowanie to obejmuje oprogramowanie niskiego poziomu obsługujące interfejsy urządzeń peryferyjnych, planujące zadania, przypisujące pamięć i udostępniające użytkownikowi łącza domyślne, gdy nie działa program użytkowy oraz sieciowe systemy operacyjne dla użytkownika),
Pakiety oprogramowania sieciowego (PKWiU 58.29.12.0 – grupowanie to obejmuje oprogramowanie stosowane do kontrolowania, monitorowania, zarządzania i komunikacji z systemami operacyjnymi, sieciami, usługami sieciowymi, bazami danych, pamięcią i programami użytkowymi działającymi w sieci w zintegrowany i skoordynowany sposób z punktu centralnego, oprogramowanie służące do zarządzania siecią komputerową, oprogramowanie serwera, oprogramowanie służące bezpieczeństwu sieci i utajniania, środki programowo-sprzętowe itp.),
Pakiety oprogramowania do zarządzania bazami danych (DBMS) (PKWiU 58.29.13.0 – grupowanie to obejmuje zbiory programów komputerowych, które umożliwiają przechowywanie, modyfikowanie i wydzielanie informacji z baz danych. Uwaga: Istnieje wiele systemów zarządzania bazą danych (DBMS), od małych do dużych systemów komputerowych, np. baza danych Oracle) oraz
Pakiety oprogramowania do tworzenia i rozwoju oprogramowania (PKWiU 58.29.14.0 – grupowanie to obejmuje oprogramowanie wspomagające rozwój i autoryzowanie programów komputerowych oraz wyroby programowe wspomagające projektanta w tworzeniu, rozwoju i wdrażaniu różnych systemów oprogramowania i rozwiązań),
pakietów oprogramowania użytkowego (PKWiU 58.29.2), skład których wchodzą:
Pakiety oprogramowania użytkowego niespecjalizowanego (PKWiU 58.29.21.0 –grupowanie to obejmuje oprogramowanie stosowane głównie w celu poprawy wydajności pracy lub w domu w celach rozrywkowych, informacyjnych lub edukacyjnych oraz zbiory komputerowych programów użytkowych, takie jak: procesory tekstowe, arkusze elektroniczne, proste bazy danych; aplikacje graficzne; oprogramowanie do zarządzania projektami, oprogramowanie szkoleniowe i do nauki w domu itp.) oraz
Pakiety pozostałego oprogramowania użytkowego (PKWiU 58.29.29.0 – grupowanie to obejmuje oprogramowanie użytkowe skrośne dotyczące przemysłu, tj. oprogramowanie przeznaczone do wykonywania określonej funkcji gospodarczej i/lub kierowania procesem charakterystycznym dla danej gałęzi gospodarki (specjalistyczne oprogramowanie księgujące, oprogramowanie dotyczące zarządzania zasobami ludzkimi i stosunkami z klientem, oprogramowanie Systemu Informacji Geograficznej, oprogramowanie związane z projektowaniem stron internetowych itp.); oprogramowanie użytkowe pionowe dotyczące rynku, tj. oprogramowanie posiadające wiele funkcji i przeznaczone do zastosowań ekonomicznych dla określonej dziedziny działalności, takiej jak: przetwórstwo, sprzedaż detaliczna, ochrona zdrowia, inżynieria, restauracje itp.; oprogramowanie narzędziowe, takie jak: małe programy komputerowe służące do wykonywania określonego zadania, takie jak programy upakowujące, programy antywirusowe, wyszukiwarki, zestawy znaków graficznych, przeglądarki plików i oprogramowanie do rozpoznawania mowy (Oprogramowania narzędziowe różnią się od innych oprogramowań użytkowych rozmiarem, kosztem i stopniem złożoności) oraz pakiety pozostałego oprogramowania użytkowego, gdzie indziej niesklasyfikowane
oprogramowania komputerowego pobieranego z Internetu (PKWiU ex 58.29.3 – kategoria ta obejmuje elektroniczne pliki zawierające oprogramowanie, które może być pobierane z Internetu i przechowywane na miejscowym urządzeniu do późniejszego stosowania/instalowania) – zarówno systemowego, jak i użytkowego, z wyłączeniem pobierania oprogramowania w trybie on-line,
związanych z doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego (PKWiU 62.02.10.0 – grupowanie to obejmuje usługi związane z doradztwem lub opiniowaniem przez specjalistę technologii informatycznych dotyczące sprzętu komputerowego, takie jak: doradztwo w sprawach dotyczących wymagań odnośnie sprzętu komputerowego i zaopatrzenia w sprzęt komputerowy; usługi w zakresie dostarczania certyfikatów dotyczących sprzętu komputerowego; usługi łączące ocenę potrzeb związanych z systemem komputerowym, doradzanie w zakresie zakupu oprogramowania i sprzętu komputerowego oraz umieszczenia nowego systemu na miejscu oraz usługi w zakresie integracji systemów komputerowych, tj. analiza aktualnego systemu komputerowego klienta, obecne i przyszłe wymagania odnośnie zakupu nowego sprzętu i oprogramowania oraz integracja nowych i starych elementów systemu w celu stworzenia nowego zintegrowanego systemu),
związanych z oprogramowaniem (PKWiU ex 62.01.1), objętych grupowaniem „Oryginały oprogramowania komputerowego” (PKWiU 62.01.2 – kategoria ta obejmuje zastrzeżone prawa autorskie do intelektualnej własności, nieposiadające upoważnienia do pełnej sprzedaży (tj. z wszystkimi dodatkowymi prawami własności) oraz intelektualną własność na sprzedaż, która jest domyślnie i jawnie chroniona przez prawa autorskie, zaś nie obejmuje usług pisania oprogramowania na zlecenie, sklasyfikowanych w 62.01.11 oraz usług hurtowego i detalicznego handlu oprogramowaniem, sklasyfikowanych w 46.14.11, 46.51.10, 47.00.31 (np. oprogramowanie komputerów)),
związanych z doradztwem w zakresie oprogramowania (PKWiU ex 62.02), w zakresie instalowania oprogramowania (PKWiU ex 62.09.20.0) oraz
związanych z zarządzaniem siecią i systemami informatycznymi (PKWiU 62.03.1), w skład których wchodzą:
usługi związane z zarządzaniem siecią (PKWiU 62.03.11.0 – grupowanie to obejmuje usługi związane z zarządzaniem i monitorowaniem siecią komunikacyjną i związanym z nią sprzętem w celu rozpoznania problemów sieciowych i zebrania statystyki dotyczącej przepustowości i używania, aby administrować i odpowiednio dostosowywać natężenie ruchu w sieci oraz usługi związane z zarządzaniem bezpieczeństwem systemów lub usługi powiązane z bezpieczeństwem) oraz
usługi związane z zarządzaniem systemami informatycznymi (PKWiU 62.03.12.0 – grupowanie to obejmuje usługi związane z codziennym zarządzaniem systemami informatycznymi klienta i ich eksploatacją).

Stawka 8,5% – zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a) ustawy ryczałtowej – dotyczy zaś ogólnie określonej przychodów z działalności usługowej, (…), z zastrzeżeniem pkt 1-4 oraz 6-8. Zatem przedsiębiorca świadczący usługi informatyczne będzie mógł zastosować tę stawkę wyłącznie w przypadku, gdy czynności, które wykonuje, nie można zakwalifikować do innej stawki ryczałtu (a więc w praktyce stawki 15% lub 12%). Biorąc pod uwagę, że katalog kodów PKWiU dla stawek 15% i 12% jest określony bardzo szeroko, większość osób świadczących usługi z zakresu IT będzie niestety podpadała pod jedną z wspomnianych stawek. Jednakże nie oznacza to, że stawki 8,5% w ogóle nie można zastosować w branży IT. Jest to możliwe, aczkolwiek wyłącznie w pewnych przypadkach.

Kiedy przedsiębiorca z branży IT może zastosować stawkę ryczałtu 8,5%?

Jak wynika z art. 12 ust. 3 ustawy ryczałtowej: „Jeżeli podatnik obowiązany do prowadzenia ewidencji przychodów prowadzi działalność, z której przychody są opodatkowane różnymi stawkami określonymi w ust. 1, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych ustala się według stawki właściwej dla przychodów z każdego rodzaju działalności, pod warunkiem, że ewidencja przychodów jest prowadzona w sposób umożliwiający określenie przychodów z każdego rodzaju działalności. W przypadku gdy podatnik, o którym mowa w zdaniu poprzednim, nie prowadzi ewidencji w sposób zapewniający ustalenie przychodów dla każdego rodzaju działalności, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 8,5% przychodów, z tym że w przypadku osiągania również przychodów, o których mowa w:

1) ust. 1 pkt 1, ryczałt wynosi 17%;

2) ust. 1 pkt 2, ryczałt wynosi 15%;

2a) ust. 1 pkt 2a, ryczałt wynosi 14%;

2b) ust. 1 pkt 2b, ryczałt wynosi 12%;

3) ust. 1 pkt 3, ryczałt wynosi 10%;

4) ust. 1 pkt 4, ryczałt wynosi 12,5%.”.

Jak zatem można zauważyć, stawka ryczałtu uzależniona jest od tego, czy usługa wykonywana przez przedsiębiorcę mieści się w określonym grupowaniu Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Trzeba jednak zauważyć, że to na przedsiębiorcy – podatniku ciąży obowiązek prawidłowego zaklasyfikowania przychodów ze świadczonych przez siebie usług do prawidłowego symbolu PKWiU. Oznaczenia PKWiU mają bowiem znaczenie głównie z punktu widzenia statystyki publicznej, zaś z punktu widzenia prawa podatkowego decydujące znaczenie ma faktyczna działalność prowadzona przez podatnika i osiągane z niej przychody. W związku z tym w przypadku ewentualnej kontroli podatkowej, powoływanie się na dany symbol PKWiU nie będzie skutecznym sposobem przekonania organu podatkowego do prawidłowości stosowanej stawki ryczałtu.

Z przepisów ustawy ryczałtowej nie wynika wprost, jakie usługi z zakresu IT mogą być opodatkowane stawką 8,5%, Mimo tego, z dotychczasowych interpretacji wydanych przez organy podatkowe można wydedukować, iż pewne kategorie usług z branży IT można objąć stawką 8,5%:

Rozwój sieci komputerowej. Usługi związane z projektowaniem i rozwojem technologii informatycznych dla sieci i systemów komputerowych (PKWiU: 62.01.12.0) – niezwiązane z programowaniem

We wniosku o interpretację podatnik wskazał, że usługi te będą prowadzone w ramach podpisanej umowy z kontrahentem, a w ich zakres będzie wchodzić praca nad rozwojem sieci komputerowej klienta. Zakres obowiązków to:

rozwój istniejącej sieci komputerowej klienta w oparciu o nowoczesne technologie,
dobór urządzeń sieciowych,
dobór rodzaju i długości kabli,
sporządzanie dokumentacji w formie graficznej oraz opisowej projektowanych rozwiązań,
oszacowania dostępności przestrzeni fizycznej dla nowych urządzeń na podstawie otrzymanych zdjęć pomieszczeń,
opis w pliku tekstowym rekomendacji dot. celu i wdrożenia projektu,
komunikacja z klientem w trakcie powstawania projektu,
aktualizacja dokumentacji technicznej dot. instalacji urządzeń i rezerwacji istniejących zasobów sieciowych,
podnoszenie kwalifikacji zawodowych adekwatnie do dynamicznie zmieniającej się branży,
opis w pliku tekstowym rekomendacji dot. celu i wdrożenia projektu,
wykonywanie ww. obowiązków ze szczególną dbałością o poufność rozwiązań zastosowanych w infrastrukturze klienta.

W interpretacji z dnia 8 lutego 2022 roku (sygnatura: 0115-KDIT1.4011.909.2021.1.MK) organ wskazał, iż:

„(…) W przedstawionym we wniosku opisie zdarzenia wskazał Pan, że zakres świadczonych przez Pana usług jest sklasyfikowany wg symbolu PKWiU: 62.01.12.0 – usługi związane z projektowaniem i rozwojem technologii informatycznych dla sieci i systemów komputerowych. Usługi te nie są związane z oprogramowaniem.

Mając na względzie powołane wyżej przepisy oraz treść wniosku, przychody uzyskiwane przez Pana ze świadczenia w ramach działalności gospodarczej opisanych usług mogą być opodatkowane 8,5% stawką ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych określoną w art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. (…)”.

Usługi związane z efektami wizualnymi, animacją, pozostałe usługi postprodukcyjne związane z filmami, nagraniami wideo i programami telewizyjnymi

W interpretacji z dnia 8 lutego 2022 roku (sygnatura: 0113-KDIPT2-1.4011.1057.2021.2.MGR) organ wskazał, iż:

„(…) Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej zajmuje się Pan tworzeniem unikalnych komputerowych efektów specjalnych, w tym: grafiki i animacji komputerowej do filmów kinowych, nagrań wideo, programów telewizyjnych(seriali telewizyjnych, programów dokumentalnych) i reklam telewizyjnych. Według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, świadczone przez Pana usługi sklasyfikowane są pod symbolami: 59.12.14.0 – Usługi związane z efektami wizualnymi, 59.12.15.0 – Usługi związane z animacją, 59.12.19.0 – Pozostałe usługi postprodukcyjne związane z filmami, nagraniami wideo i programami telewizyjnymi. Oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu ewidencjonowanego do właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego złoży Pan do 20 lutego 2022 r. Przed rozpoczęciem działalności w roku podatkowym (którego dotyczy wniosek) lub w roku poprzedzającym rok podatkowy, nie wykonywał Pan w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzących w zakres działalności gospodarczej, którą Pan prowadzi. Mając na względzie powołane wyżej przepisy oraz treść wniosku, należy stwierdzić, że przychody uzyskiwane przez Pana ze świadczenia w ramach działalności gospodarczej usług sklasyfikowanych według PKWiU pod symbolami 59.12.14.0, 59.12.15.0, 59.12.19.0, podlegają opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne według stawki 8,5%, określonej w art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne – pod warunkiem spełnienia pozostałych ustawowych warunków opodatkowania w tej formie (tj. niespełnienia przesłanek negatywnych określonych w art. 8 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz złożenia w ustawowym terminie stosownego oświadczenia o wyborze formy opodatkowania) (…)”

Projektowanie architektury aplikacji oraz serwisów internetowych. Działalność związana z projektowaniem, programowaniem i rozwojem oprogramowania (PKWiU 62.01.11.0.) – niezwiązana z programowaniem

We wniosku o interpretację podatnik wskazał, że w ramach działalności świadczy następujące usługi:

projektowanie architektury aplikacji oraz serwisów internetowych,
analiza funkcjonalności systemów informatycznych,
zbieranie wymagań i zarządzanie projektami UX,

proponowanie rozwiązań i szacowanie wymaganych zasobów,

przygotowywanie specyfikacji technicznej,
zbieranie informacji o potrzebach użytkownika i działaniu produktu,
nadzorowanie wdrażanych rozwiązań,
testowanie zaprojektowanych rozwiązań.

Jest to działalność związana z projektowaniem i rozwojem technologii informatycznych dla sieci i systemów komputerowych, sklasyfikowana pod symbolem PKWiU 62.01.12.0 oraz działalność związana z projektowaniem, programowaniem i rozwojem oprogramowania sklasyfikowana pod symbolem PKWiU 62.01.11.0. Na żadnym etapie świadczenia usług nie jest tworzone przez podatnika oprogramowanie, pisanie kodu lub analiza kodu oprogramowania, wobec czego podatnik nie świadczy usług związanych z oprogramowaniem sklasyfikowanych pod PKWiU ex 62.01.1.

W interpretacji z dnia 8 lutego 2022 roku (sygnatura: 0115-KDIT1.4011.851.2021.1.JG), organ podatkowy wskazał, iż:

„(…) W przedstawionym we wniosku opisie zdarzenia wskazano, że zakres świadczonych przez Pana usług sklasyfikowany jest według symbolu PKWiU 62.01.12.0 oraz 62.01.11.0. Ponadto nie świadczy Pan usług związanych z oprogramowaniem, a z okoliczności sprawy nie wynika, aby w odniesieniu do Pana istniały przeszkody dla zastosowania ryczałtu, o których mowa w art. 8 ustawy. Mając na względzie powołane wyżej przepisy oraz treść wniosku, świadczone przez Pana usługi opodatkowane są w 2021 r. 8,5% stawką ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, określoną w art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. (…)”.

Usługa projektowania strony internetowej

We wniosku o interpretację podatnik wskazał, że świadczona przez niego usługa projektowania strony internetowej polega na wykonaniu projektu graficznego strony internetowej, aplikacji internetowej bądź mobilnej. Na projekt graficzny strony internetowej składa się wizualne i hierarchiczne przedstawienie takich elementów jak: zdjęcia, rozmiar i krój tekstów, przyciski, formularze, menu, animacje. Podczas realizacji takiej usługi obowiązkiem podatnika jest zadbanie o to, by projekt graficzny strony internetowej bądź aplikacji sprawił, by końcowy produkt był funkcjonalny, zrozumiały, jak i atrakcyjny wizualnie i wygodny dla końcowego odbiorcy. Projekt graficzny strony internetowej wykonywany jest w dedykowanym programie do grafiki rastrowej. Usługa kończy się na etapie stworzenia gotowego projektu graficznego i przekazania do działu programistów, którzy go wdrażają. Sam podatnik nie zajmuje się programowaniem takiej strony.

W interpretacji z dnia 8 lutego 2022 roku (sygnatura: 0115-KDIT1.4011.888.2021.1.MN) organ wskazał, iż:

„(…) Przedstawił Pan informacje, z których wynika, że:

świadczy Pan usługi polegające na projektowaniu stron internetowych, tj. wykonaniu projektu graficznego strony internetowej, aplikacji internetowej bądź mobilnej, sklasyfikowane wg symbolu PKWiU 62.01.11.0 – usługi związane z projektowaniem, programowaniem i rozwojem oprogramowania.
Pana usługa kończy się na etapie stworzenia gotowego projektu graficznego i przekazania do działu programistów, którzy go wdrażają, nie zajmuje się Pan programowaniem takiej strony.

Mając na względzie powołane wyżej przepisy oraz treść wniosku, przychody uzyskiwane przez Pana ze świadczenia w ramach działalności gospodarczej opisanych usług będą mogły być opodatkowane od 1 stycznia 2022 r. 8,5% stawką ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, określoną w art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. (…)”.

Usługi w zakresie obowiązków Product Owner’a

We wniosku o interpretację podatnik wskazał, że świadczy usługi w zakresie obowiązków Product Owner’a. W ramach tego stanowiska spotyka się on z interesariuszami, bada rynek i końcowo podejmuje decyzje odnośnie kolejnych etapów rozwoju programu komputerowego. Rezultatem jego działań jest stworzenie przez programistów kodu źródłowego i stworzenie gotowego programu komputerowego.

W interpretacji z dnia 3 lutego 2022 roku (sygnatura: 0113-KDIPT2-1.4011.1110.2021.2.MAP) organ wskazał, iż:

„(…) Przedstawił Pan informacje, z których wynika, że:

świadczy Pan usługi sklasyfikowane według PKWiU kodem 62.01.12.0, tj. usługi związane z projektowaniem i rozwojem technologii informatycznych dla sieci i systemów komputerowych,
prowadzona przez Pana działalność gospodarcza jest działalnością usługową w myśl art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,
do wykonywanej działalności nie mają zastosowania wyłączenia zawarte w art. 8 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,
świadczone przez Pana usługi nie są i nie będą związane z nadawaniem programów ogólnodostępnych i abonamentowych (PKWiU dział 60), z doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego (PKWiU 62.02.10.0), związane z oprogramowaniem (PKWiU ex 62.01.1), objęte grupowaniem „Oryginały oprogramowania komputerowego” (PKWiU 62.01.2), związane z doradztwem w zakresie oprogramowania (PKWiU ex 62.02), w zakresie instalowania oprogramowania (PKWiU ex 62.09.20.0), związane z zarządzaniem siecią i systemami informatycznymi (PKWiU 62.03.1),
nie uzyskuje Pan i nie uzyska przychodów ze świadczenia usług związanych z wydawaniem: pakietów gier komputerowych (PKWiU ex 58.21.10.0), z wyłączeniem publikowania gier komputerowych w trybie on-line, pakietów oprogramowania systemowego (PKWiU 58.29.1), pakietów oprogramowania użytkowego (PKWiU 58.29.2), oprogramowania komputerowego pobieranego z Internetu (PKWiU ex 58.29.3), z wyłączeniem pobierania oprogramowania w trybie on-line.

Mając na uwadze powyższe, skoro jak m.in. wskazał Pan w uzupełnieniu wniosku, że Pana usługi nie są i nie będą związane z oprogramowaniem (PKWiU ex 62.01.1), może Pan opodatkować przychód uzyskiwany ze świadczenia usług, sklasyfikowanych pod numerem PKWiU 62.01.12.0, tj. usług związanych z projektowaniem i rozwojem technologii informatycznych dla sieci i systemów komputerowych, zryczałtowanym podatkiem dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne według stawki 8,5%, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, przy spełnieniu wszystkich warunków określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Zastrzec jednak należy, że zastosowanie stawki 8,5% dla przychodów ze świadczonych przez Pana usług jest prawidłowe, dopóki spełnione są pozostałe ustawowe przesłanki opodatkowania w tej formie. Gdyby bowiem wykonywane przez Pana usługi były usługami związanymi z oprogramowaniem – uzyskiwane ze świadczenia tych usług przychody podlegałyby opodatkowaniu 12% stawką ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, o której mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2b lit. b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

(…) Zaznaczamy, że niniejsza interpretacja indywidualna stanowi rozstrzygnięcie tylko i wyłącznie w zakresie ustalenia stawki opodatkowania w zakresie usług sklasyfikowanych pod symbolem PKWIU 62.01.12.0, do której przedstawił Pan swoje stanowisko. A zatem, nie odnosi się do ustalenia stawki ryczałtu dla usług sklasyfikowanych pod symbolem PKWiU 73.11.19.0 oraz przedmiotem rozstrzygnięcia nie są objęte uzyskiwane przez Pana dochody ze stosunku pracy.

Nie jesteśmy uprawnieni do przyporządkowywania formalnego usług do określonego grupowania klasyfikacyjnego. Kwestie dotyczące zaklasyfikowania usługi do właściwego grupowania statystycznego nie mieszczą się w ramach określonych w art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa. Tak więc interpretację wydano na podstawie wskazanego przez Pana we wniosku grupowania PKWiU. (…)”.

Usługi projektowania i rozwoju IT dla systemów komputerowych powiązanych ze sobą w sieci WAN oraz sieciach LAN

We wniosku o interpretację podatnik wskazał, że świadczy usługi dotyczące projektowania i rozwoju IT dla systemów komputerowych powiązanych ze sobą w sieci WAN oraz sieciach LAN, zaprojektowania ich, połączenia w celu jednorodnego/centralnego zarządzania (platformy) zarówno samą siecią, jak i połączeniami pomiędzy nimi oraz zaprojektowania zabezpieczeń tychże połączeń. Usługi zaliczają się do usług związanych z projektowaniem i rozwojem technologii informatycznych dla sieci i systemów komputerowych. Usługi polegają na zebraniu od klienta wytycznych i wymagań, wykonywaniu dokumentacji zawierającej projekty sieci systemów komputerowych, dobór systemów komputerowych dla wymagań, kosztorys, planowaniu wdrożenia oraz wykonaniu dokumentacji powykonawczej. Dotyczy to sieci i systemów komputerowych istniejących oraz tych, które zostaną wykonane. Usługi dotyczą również rozwoju IT opartych na ww. sieciach. Usługi te są sklasyfikowane w PKWiU jako 62.01.12.0. Nie dotyczą one na żadnym etapie wykonywania usługi programowania.

W interpretacji z dnia 3 lutego 2022 roku (sygnatura: 0113-KDIPT2-1.4011.1152.2021.2.KO) organ podatkowy stwierdził, iż:

„(…) przychody uzyskiwane przez Pana ze świadczenia w ramach działalności gospodarczej usług sklasyfikowanych według PKWiU pod symbolem 62.01.12.0, mogą być od 1 stycznia 2022 r. opodatkowane 8,5% stawką ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, określoną w art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, jeżeli spełnione są pozostałe ustawowe przesłanki opodatkowania w tej formie. (…) Zaznaczyć również należy, że zastosowanie stawki 8,5% dla przychodów ze świadczonych przez Pana usług będzie prawidłowe wyłącznie, jeżeli faktycznie nie uzyska Pan przychodów ze świadczenia innych usług (w szczególności usług związanych z oprogramowaniem), wymienionych w art. 12 ust. 1 pkt 2b lit. b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, do których to usług przypisana jest wyższa stawka ryczałtu. (…)”.

W przypadku braku pewności – najpierw wniosek do GUS, następnie – wniosek do Dyrekora KIS

Z powyższych interpretacji podatkowych można wyciągnąć wniosek, że organ wydający indywidualną interpretację prawa podatkowego nie bada stanu faktycznego występującego u danego podatnika, lecz przyjmuje, iż fakty, które są przez niego podawane we wniosku o interpretację (np. symbole PKWiU) są zgodne ze rzeczywistym charakterem wykonywanej działalności. Zgodnie bowiem z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Jak natomiast podkreśla m.in. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, kwestia przyporządkowania świadczonej usługi do symbolu (grupowania) PKWiU nie jest uregulowana przepisami prawa podatkowego, zaś tylko te przepisy mogą być przedmiotem interpretacji indywidualnej. Ponadto, pozytywna interpretacja indywidualna pełni dla podatnika funkcję ochronną wyłącznie w przypadku, gdy opis zaprezentowany we wniosku będzie odpowiadał stanowi faktycznemu funkcjonującemu u danego przedsiębiorcy.

Dlatego też, w przypadku braku pewności co do możliwości skorzystania z 8,5%-owej stawki ryczałtu, przedsiębiorca nie powinien od razu występować o wydanie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego, gdyż nawet po uzyskaniu pozytywnej interpretacji może ona nie pełnić dla niego funkcji ochronnej z uwagi na możliwą rozbieżność pomiędzy symbolami PKWiU wskazanymi we wniosku a tymi, które powinny wynikać z faktycznie świadczonych usług.

W takiej sytuacji pierwszym krokiem przedsiębiorcy powinno być wystąpienie do Głównego Urzędu Statystycznego z wnioskiem o nadanie symbolu klasyfikacyjnego. Z takim wnioskiem można wystąpić elektronicznie do Ośrodka Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego w Łodzi, formularz dostępny jest pod adresem: https://lodz.stat.gov.pl/osrodki/osrodek-klasyfikacji-i-nomenklatur-urzedu-statystycznego-w-lodzi/formularz/

W odpowiednich polach należy szczegółowo opisać prowadzoną przez siebie działalność i świadczone usługi. Odpowiedź udzielana jest zasadniczo najdalej do 3 miesięcy (w praktyce często jednak możemy otrzymać odpowiedź jeszcze przed upływem miesiąca od dnia złożenia wniosku).

Dopiero posiadając pismo z GUS nadające symbol PKWiU który może być objęty stawką 8,5% przedsiębiorca może złożyć wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego – będąc przy tym spokojnym, że jego opis stanu faktycznego jest prawidłowy (skoro został potwierdzony przez urząd statystyczny). Również taki wniosek można złożyć online, procedura z możliwością włożenia wniosku dostępna jest pod adresem: https://epuap.gov.pl/wps/portal/strefa-klienta/katalog-spraw/podatki-oplaty-cla/najczesciej-zalatwiane-sprawy/wydanie-podatkowej-interpretacji-indywidualnej-2

Podobnie jak przy wniosku o nadanie symbolu klasyfikacyjnego, również w tym przypadku czas oczekiwania wynosi zasadniczo do 3 miesięcy. Należy też przy tym zaznaczyć, że aby wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej został rozpatrzony, podatnik musi dokonać opłaty w wysokości 40 zł.

Podsumowanie

Przedsiębiorcy z branży IT rozliczający się w formie ryczałtu mogą co do zasady stosować trzy wysokości stawek: 15%, 12% i 8,5%. Niestety, z uwagi na szeroki zakres symboli PKWiU mających zastosowanie do stawki 15% i 12% większość osób świadczących usługi informatyczne będzie podlegać właśnie pod te dwie kategorie. Największa część przedsiębiorców z branży IT (w tym programiści), będzie opodatkowana stawką 12%, obejmującą m.in. doradztwo w zakresie oprogramowania (PKWiU 62.02), usługi w zakresie instalowania oprogramowania (PKWiU 62.09.20.0), usługi związane z doradztwem w zakresie oprogramowania (PKWiU 62.02), usługi związane z doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego, usługi związane z wydawaniem pakietów gier komputerowych, z wyłączeniem publikowania gier w trybie online (PKWiU 58.29.1), pakietów oprogramowania systemowego i użytkowego (PKWiU 58.29.2), oprogramowania komputerowego pobieranego z Internetu (PKWiU 58.29.3), czy też usługi związane z zarządzaniem siecią i systemami informatycznymi /administratorzy sieci/ (PKWiU 62.03.1).

Jeśli jednak świadczone usługi nie będą się mieścić w żadnej kategorii przewidzianej dla stawki 15% lub 12%, przedsiębiorca będzie mógł skorzystać ze stawki 8,5%. Jak wynika z wydanych już do tej porty interpretacji podatkowych, stawka ryczałtu w wysokości 8,5% obejmuje w szczególności:

„Rozwój sieci komputerowej – Usługi związane z projektowaniem i rozwojem technologii informatycznych dla sieci i systemów komputerowych (PKWiU: 62.01.12.0) – niezwiązane z programowaniem”,

„Usługi związane z efektami wizualnymi (PKWiU 59.12.14.0), animacją (PKWiU 59.12.15.0), pozostałe usługi postprodukcyjne związane z filmami, nagraniami wideo i programami telewizyjnymi (PKWiU 59.12.19.0)”,

„Projektowanie architektury aplikacji oraz serwisów internetowych. Działalność związana z projektowaniem, programowaniem i rozwojem oprogramowania (PKWiU 62.01.11.0.) – niezwiązana z programowaniem”

„Usługa projektowania strony internetowej (PKWiU 62.01.11.0)”,

„Usługi w zakresie obowiązków Product Owner’a (PKWiU 62.01.12.0)” czy

„Usługi projektowania i rozwoju IT dla systemów komputerowych powiązanych ze sobą w sieci WAN oraz sieciach LAN (62.01.12.0)”.

Stawką 8,5% powinni być więc w szczególności zainteresowani: analitycy biznesowi, architekci oprogramowania, scrum masterzy, product ownerzy, product managerowie, osoby związane z UX/UI, testerzy manualni czy inżynierowie oprogramowania.

Zaznaczyć przy tym należy, iż to przedsiębiorca odpowiada za ustalenie prawidłowego kodu PKWiU rzeczywiście wykonywanych świadczeń, stąd też w przypadku wątpliwości w zakresie ustalenie takiego symbolu, należy w pierwszej kolejności złożyć do GUS wniosek o nadanie symbolu klasyfikacyjnego, zaś następnie – wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego. Oczywiście w każdej sytuacji zalecane jest wcześniejsze skonsultowanie swojego przypadku ze specjalistami z zakresu prawa i podatków.

Źródła:

https://stat.gov.pl/Klasyfikacje/doc/pkwiu_15/pdf/wyjasnieniaPKWiU2015_10maj_int.pdf

https://ksiegowosc.infor.pl/podatki/ryczalt/dzialalnosc-gospodarcza/5414297,Stawka-85-ryczaltu-ewidencjonowanego-uslugi-informatyczne-w-branzy-IT.html

8,5% ryczałtu w branży IT? Zrabialne!

https://www.podatki.egospodarka.pl/172463,Uslugi-IT-z-8-5-stawka-ryczaltu-ewidencjonowanego,1,70,1.html

https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-ryczalt-dla-branzy-it-czy-samozatrudnieni-moga-z-niego-skorzystac

Jak zapytać GUS o numer PKWiU?

Artykuł Stawki ryczałtu ewidencjonowanego w branży IT – czy i kiedy można zastosować stawkę 8,5%? pochodzi z serwisu Okolice Biznesu.

Przejście na ryczałt najpóźniej do 21 lutego 2022 roku

Krzysztof — Fri, 25 Feb 2022 23:02:40 +0000

Wprowadzenie

W poniedziałek, 21 lutego 2022 roku upłynie termin do dokonania zgłoszenia przez przedsiębiorców chcących rozliczać się w formie ryczałtu w bieżącym roku podatkowym. Zgodnie z art. 9 ust 1 ustawy z dnia 20 listopada 1998 roku – o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2021 roku, poz. 1993), przywoływanej w dalszej części jako „ustawa ryczałtowa”: „Sporządzone na piśmie oświadczenie o wyborze opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na dany rok podatkowy podatnik składa naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku przedsiębiorstwa w spadku – według ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego przedsiębiorcy, do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy przychód z tego tytułu w roku podatkowym, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód osiągnął w grudniu roku podatkowego.”. Co więcej, stosownie do treści art. 9 ust. 1c ustawy ryczałtowej: „Oświadczenia, o których mowa odpowiednio w ust. 1-1b, podatnik może złożyć na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (Dz. U. z 2020 r. poz. 2296 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 1641), zwanej dalej „ustawą o CEIDG”.”. W tym roku, z uwagi na fakt, iż dzień 20 lutego przypada na dzień ustawowo wolny od pracy, termin do dokonania zgłoszenia upłynie w najbliższy poniedziałek, 21 lutego.

Komu przysługuje opodatkowanie ryczałtem

Opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych przysługuje:

osobom fizycznym osiągającym przychody z działalności gospodarczej,
przedsiębiorstwom w spadku,
spółkom cywilnym, których jedynymi wspólnikami są osoby fizyczne,
spółkom cywilnym osób fizycznych i przedsiębiorstw w spadku,
spółkom jawnym, których jedynymi wspólnikami są osoby fizyczne.

Jednakże, aby móc skorzystać z tej formy opodatkowania, powyższe kategorie przedsiębiorców nie mogą przekraczać w poprzednim roku podatkowym limitu przychodów w wysokości 2 mln euro. W przypadku prowadzenia działalności zarówno w ramach JDG, jak i w formie spółki, limit ten liczony jest odrębnie dla każdej z nich.

Co więcej, od 2023 roku ryczałtem będą opodatkowane obligatoryjnie przychody z tytułu najmu prywatnego (prowadzonego poza działalnością gospodarczą). Warto też pamiętać, że w przypadku wyboru ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych podatnik nie będzie mógł się rozliczyć wspólnie z małżonkiem czy skorzystać z ulgi na dziecko dla samotnego rodzica. Co oczywiste, podatnik rozliczający się w formie ryczałtu nie może uwzględnić w swoim rozliczeniu podatkowym kosztów uzyskania przychodów, jednak z drugiej strony ta forma opodatkowania pozwala na prowadzenie księgowości uproszczonej (ewidencji przychodów), co może okazać się korzystne dla przedsiębiorców nie ponoszących w ramach swojej działalności gospodarczej wysokich kosztów.

W zależności od rodzaju prowadzonej działalności, stawki ryczałtu mogą wynieść od 2% do 17% (szczegółowo stawki dla poszczególnych rodzajów działalności zostały przedstawione w jednej z poprzednich analiz, dostępnej na naszym blogu: http://okolicebiznesu.pl/polski-lad-podsumowanie-cz-4-zmiany-w-zakresie-ryczaltu-i-karty-podatkowej/).

Komu nie przysługuje opodatkowanie ryczałtem

Przedsiębiorcami, jakim nie będzie przysługiwało prawo do przejścia na ryczałt, są osoby które:

opłacają w tym samym roku podatek w formie karty podatkowej (poza osobami, które w poprzednim roku były opodatkowane w formie karty podatkowej i jednocześnie nie przekroczyły przychodów w wysokości 2 mln euro),
korzystają z okresowego zwolnienia od podatku dochodowego,
osiągają w całości bądź części przychody z prowadzenia apteki,
osiągają w całości bądź części przychody z działalności w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych,
osiągają w całości bądź części przychody z działalności w zakresie handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych,
wytwarzają wyroby opodatkowane podatkiem akcyzowym – z wyjątkiem wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii.

Ponadto, z ryczałtu w danym roku podatkowym nie będą mogli skorzystać przedsiębiorcy w przypadku zmiany:

z działalności wykonywanej samodzielnie na działalność wykonywaną w formie spółki z małżonkiem,
z działalności wykonywanej w formie spółki małżonków na działalność wykonywaną przez jednego lub każdego z małżonków,
z działalności prowadzonej samodzielnie przez jednego małżonka na działalność prowadzoną samodzielnie przez drugiego małżonka,
jeżeli przed zmianą którykolwiek z małżonków opłacał z tytułu prowadzenia tej działalności podatek dochodowy na zasadach ogólnych. W takim przypadku ryczałt będzie można wybrać dopiero w kolejnym roku podatkowym.

Wreszcie, opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych nie będzie mógł zastosować przedsiębiorca, który zamierza sprzedawać towary bądź świadczyć usługi na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy (dotyczy to jednak sytuacji, kiedy zakres sprzedawanych towarów bądź świadczonych usług jest taki sam jak zakres czynności wykonywanych w ramach umowy o pracę w danym lub poprzednim roku podatkowym).

W jaki sposób dokonać zmiany formy opodatkowania

Jak już zostało wspomniane, zgłoszenia wyboru opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych można dokonać na dwa sposoby:

1. Poprzez pisemne oświadczenie skierowane do Naczelnika Urzędu Skarbowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania podatnika (wzór takiego oświadczenia można znaleźć na stronie: https://zaplecze.biznes.gov.pl/files/document_attachments/2916/1331_O_wiadczenie_o_wyborze_opodatkowania_w_formie_rycza_tu_v_1.pdf) – w takim przypadku należy osobiście udać się do właściwego miejscowo Urzędu Skarbowego, a biorąc pod uwagę obecne obostrzenia, należy także uprzednio umówić swoją wizytę przez elektroniczny formularz (dostępny na stronie: https://wizyta.podatki.gov.pl/index.php?idUrzad=1201),

2. Poprzez złożenie wniosku o aktualizację wpisu w Centralnej Ewidencji Informacji o Działalności Gospodarczej (wzór takiego wniosku można znaleźć na stronie: https://zaplecze.biznes.gov.pl/files/document_attachments/543/Wniosek_CEIDG_1.pdf) – w przypadku wyboru tej opcji, przedsiębiorca może alternatywnie: osobiście udać się do właściwego miejscowo Urzędu Gminy, wypełnić i przesłać wniosek pocztą (poprzez wysłanie listu poleconego na adres właściwego Urzędu Gminy – jednakże w tym przypadku sam wniosek o zmianę wpisu w CEIDG powinien być opatrzony własnoręcznym podpisem wnioskodawcy potwierdzonym przez notariusza) bądź też wypełnić i złożyć wniosek aktualizacyjny online (poprzez stronę: https://www.biznes.gov.pl/pl i wybierając opcję „Zmień dane w CEIDG”, a następnie popisując wniosek kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub Profilem Zaufanym). W każdym przypadku niezbędne będzie zaznaczenie X w polu „Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych”, znajdującym w pkt 15 wniosku, przy którego wypełnianiu może się też okazać pomocna instrukcja (dostępna pod adresem: https://zaplecze.biznes.gov.pl/files/document_attachments/543/Instrukcja_wypelniania_wniosku_CEIDG_1_gru21.pdf).

Warto podkreślić, że niezależnie od sposobu dokonania zmiany formy opodatkowania (oświadczenie do Naczelnika US bądź wniosek o zmianę w CEIDG) nie wiąże się to dla przedsiębiorcy z żadnymi opłatami.

Prowadzenie działalności w formie ryczałtu

Po dokonaniu zgłoszenia przedsiębiorca będzie uprawniony do rozliczania się w formie ryczałtu przez cały rok podatkowy 2022, a także lata kolejne – o ile do dnia 20 lutego kolejnego roku (co do zasady) nie dokona analogicznego zgłoszenia o rezygnacji z tej formy opodatkowania. Wyboru stawki ryczałtu podatnik dokonuje samodzielnie w odniesieniu do świadczonych usług – mimo, iż będzie to tematem odrębnej analizy, to z uwagi na pytania wielu klientów trzeba już teraz zasygnalizować, że w przypadku wielu ryczałtowców (zwłaszcza świadczących usługi związane z IT) możliwym będzie zastosowanie stawki ryczałtu 8,5%, choć trzeba przy tym jednocześnie poczynić zastrzeżenie, iż każdy przypadek musi być rozpatrywany indywidualnie, stąd nie da się jednoznacznie rozstrzygnąć, jakim grupom przedsiębiorców będzie zawsze przysługiwać ta stawka.

Należy również zwrócić uwagę, iż pewna grupa przychodów w ogóle nie będzie stanowiła podstawy opodatkowania ryczałtem. Zwolnieniu z opodatkowania będą podlegały przykładowo:

przychody uzyskane z odpłatnego zbycia zabytku ruchomego, takiego jak muzeum czy biblioteka,
odszkodowania za szkody w środku trwałym – z wyłączeniem samochodów osobowych – w części wydatkowanej w roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym na remont tego środka trwałego albo na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego,
przychody uzyskane z tytułu wynajmu pokoi gościnnych w budynkach mieszkalnych położonych na terenach wiejskich w gospodarstwie rolnym osobom przebywającym na wypoczynku oraz dochody uzyskane z tytułu wyżywienia tych osób, jeżeli liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza 5
świadczenia otrzymane w ramach działań aktywizacyjnych, o których mowa w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy,
jednorazowe środki otrzymane na podjęcie działalności gospodarczej,
dotacje z budżetu państwa otrzymane na dofinansowanie przedsięwzięć realizowanych w ramach Specjalnego Przedakcesyjnego Programu na Rzecz Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich (SAPARD),
oprocentowanie otrzymane w związku ze zwrotem nadpłaconych zobowiązań podatkowych i innych należności budżetowych, a także oprocentowanie zwrotu różnicy podatku od towarów i usług,
wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn.

Co więcej, przedsiębiorca rozliczający się w formie ryczałtu będzie uprawniony do pomniejszenia przychodów podlegających opodatkowaniu m.in. o:

straty podatkowe z lat ubiegłych,
składki na ubezpieczenie społeczne (które nie zostały odliczone od dochodu lub zaliczone w koszty uzyskania przychodów, gdy jesteś również podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych),
wpłaty na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego (IKZE),
wydatki na cele rehabilitacyjne,
wydatki na Internet do kwoty 760 zł w danym roku,
darowizny przekazane na cele pożytku publicznego, kultu religijnego i cele kształcenia zawodowego publicznym szkołom prowadzącym kształcenie zawodowe,
ulgę z tytułu krwiodawstwa,
wydatki poniesione na termomodernizację,
ulgę na zabytki.

Jeśli chodzi o samą płatność ryczałtu, przedsiębiorca jest zobowiązany określić jego wysokość w danym miesiącu samodzielnie i dokonać wpłaty tej kwoty do 20. dnia następnego miesiąca (a w przypadku miesiąca grudnia – przed upływem terminu na złożenie zeznania rocznego, który upływa z końcem lutego roku następnego).

Oprócz tego podatnik może zdecydować się na kwartalne opłacanie ryczałtu, jeśli rozpoczyna on prowadzenie działalności opodatkowanej w tej formie albo (alternatywnie) był on opodatkowany ryczałtem w roku poprzednim i jednocześnie w ramach działalności prowadzonej samodzielnie lub w formie spółki osiągnął przychody roczne nieprzekraczające 200 tys. euro. W takim przypadku zapłata ryczałtu za dany kwartał powinna nastąpić do 20. dnia następującego po upływie danego kwartału, zaś w przypadku zapłaty podatku za ostatni kwartał – przed upływem terminu na złożenie zeznania rocznego (do końca lutego roku następującego). Ponadto, jeśli przedsiębiorca decyduje się na kwartalne rozliczenie ryczałtu, ma obowiązek poinformowania o tym organu podatkowego – w zeznaniu PIT-28 lub PIT-28S za rok, w którym opłacał on ryczałt kwartalnie.

Samo zeznanie roczne (co do zasady PIT-28, zaś PIT-28S w przypadku przedsiębiorstw w spadku) należy złożyć do końca lutego roku następnego. 15 lutego danego roku podatkowego są udostępniane na portalu podatkowym zeznania za rok poprzedni – w przypadku zaakceptowania przez podatnika udostępnionego zeznania bez wprowadzonych zmian bądź po wprowadzeniu zmian – w terminie do końca lutego, będzie to jednoznaczne ze złożeniem zeznania. W przypadku zaś braku akceptacji bądź odrzucenia automatycznie przygotowanego zeznania, podatnik będzie zobowiązany do jego samodzielnego złożenia.

Na koniec warto przypomnieć, że przedsiębiorcy podlegający opodatkowaniu w formie ryczałtu mają obowiązek:

posiadać i przechowywać dowody zakupu towarów
prowadzić wykaz środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych
prowadzić odrębnie dla każdego roku ewidencję przychodów.

Ewidencja przychodów musi być prowadzona już od momentu rozpoczęcia stosowania ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, a ponadto zgodnie ze wzorem wynikającym z rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2021 roku – w sprawie prowadzenia ewidencji przychodów i wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20210002414/O/D20212414.pdf). Jest ona prowadzona w formie papierowej lub elektronicznej (od 2023 roku przy tylko użyciu programów komputerowych, a następnie poprzez przesłanie jej wersji elektronicznej do urzędu skarbowego) i musi zawierać:

datę wpisu
numer dowodu księgowego, na podstawie którego dokonano wpisu
datę uzyskania przychodu
kwotę przychodu opodatkowanego według poszczególnych stawek.

Ewidencja ta jest prowadzona odrębnie za każdy rok podatkowy, a zapisy w niej dokonywane muszą wynikać z faktur, faktur VAT RR, rachunków i dokumentów celnych (jeśli sprzedaż jest dokumentowana fakturami), bądź na podstawie dowodu wewnętrznego (w przypadku sprzedaży bez faktur). Powinna być ona przechowywana:

w miejscu wykonywania działalności lub
jeżeli działalność jest prowadzona w formie spółki – w siedzibie tej spółki lub
w biurze rachunkowym, któremu zostało powierzone prowadzenie ewidencji przychodów.

W przypadku braku prowadzenia ewidencji lub prowadzenia jej w sposób uniemożliwiający uznanie jej za dowód w ramach postępowania podatkowego, organ podatkowy dokona samodzielnego oszacowania przychodu podatnika, opodatkowując go według 5-krotności należnej stawki ryczałtu, nie większej jednak niż 75%.

Podsumowanie

Przedsiębiorcy, którzy chcą zmienić formę opodatkowania na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i którym takie uprawnienie przysługuje, powinni pospieszyć się z podjęciem ostatecznej decyzji, gdyż czas na zgłoszenie upływa w najbliższy poniedziałek, 21 lutego 2022 roku.

Zgłoszenia można dokonać na dwa sposoby – albo poprzez pisemne oświadczenie składane Naczelnikowi właściwego Urzędu Skarbowego, albo poprzez złożenie wniosku o zmianę wpisu w CEIDG (czego można dokonać również online).

Jeśli zaś chodzi o wybór optymalnej stawki ryczałtu, analizy można dokonać również w terminie późniejszym, najlepiej w konsultacji z profesjonalistami z zakresu podatków, prawa i księgowości.

W przypadku braku dokonania zgłoszenia do 21 lutego 2022 roku, co do zasady nie będzie możliwe skorzystanie z ryczałtu w bieżącym roku podatkowym, nawet jeśli na mocy obowiązujących przepisów ta forma opodatkowania przysługiwałaby danemu przedsiębiorcy.

Źródła:

https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/00263

https://www.biznes.gov.pl/pl/opisy-procedur/-/proc/1331

https://www.biznes.gov.pl/pl/opisy-procedur/-/proc/737

https://www.biznes.gov.pl/pl/opisy-procedur/-/proc/894

Artykuł Przejście na ryczałt najpóźniej do 21 lutego 2022 roku pochodzi z serwisu Okolice Biznesu.

Polski Ład podsumowanie cz. 3 – Nowe ulgi i zwolnienia na gruncie ustawy o PIT

Krzysztof — Wed, 19 Jan 2022 20:42:33 +0000

Wprowadzenie

Podatkowy Polski Ład poza wieloma niekorzystnymi rozwiązaniami dla podatników PIT wprowadza dla pewnych grup tego podatku szereg ulg i zwolnień, które na pierwszy rzut oka wydają się korzystne. W znacznej mierze, są to nowe rozwiązania prawne bądź też modyfikacje dotychczasowych mechanizmów, które w założeniu mają minimalizować niekorzystny efekt wzrostu obciążeń publicznoprawnych dla wybranych obywateli. W niniejszej analizie zostaną pokrótce omówione takie instytucje jak ulga dla klasy średniej (wraz z opisaniem mechanizmu jej działania, odniesieniem do osób zatrudnionych zarówno na podstawie umowy o pracę, przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą (JDG), czy też osób łączących etat z własnym biznesem), kwestię opodatkowania małżonków na nowych zasadach, sytuację osób samotnie wychowujących dzieci, instytucje PIT-0 dla rodzin 4+ oraz seniorów a także tzw. „ulgi” na powrót.

Ulga dla klasy średniej – ogólne zasady, sytuacja etatowców, przedsiębiorców na JDG, osób łączących etat z JDG oraz wyłączenia

W ostatnim czasie wiele czasu poświęca się mechanizmowi działania ulgi dla klasy średniej, która zgodnie z intencją ustawodawcy ma redukować niekorzystny wpływ pozostałych zmian podatkowych na sytuację grupy, którą ustawodawca określił jako „klasę średnią” (nie wchodząc już w polemikę co do zasadności zdefiniowania, kto stanowi w Polsce tę klasę średnią). Instytucja ta oraz mechanizm jej działania regulowany będzie przez nowy, obowiązujący od 1 stycznia 2022 roku, art. 26 ust. 4a ustawy o PIT, zgodnie z którym:
„Kwotę ulgi dla pracowników lub podatników osiągających przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej (…) oblicza się według wzoru:

1) (A x 6,68% – 4566 zł) ÷ 0,17, dla A wynoszącego co najmniej 68 412 zł i

nieprzekraczającego kwoty 102 588 zł,

2) (A x (-7,35%) + 9829 zł) ÷ 0,17, dla A wyższego od 102 588 zł i

nieprzekraczającego kwoty 133 692 zł

– w którym A oznacza sumę uzyskanych przez podatnika w roku podatkowym i podlegających opodatkowaniu zgodnie z art. 27 przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy oraz uzyskanych w ciągu roku przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej pomniejszonych o koszty prowadzenia tej działalności z wyłączeniem z tych kosztów składek na ubezpieczenia społeczne, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. a i pkt 2a.”.

Zanim przejdziemy do omówienia powyższego wzoru na praktycznych przykładach, trzeba zasygnalizować, że ulga dla klasy średniej przeznaczona jest nie tylko dla pracowników (osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę – ulga nie ma jednak zastosowania do osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych jak umowa zlecenia, czy umowa o dzieło), lecz również przedsiębiorców na JDG rozliczających się według skali podatkowej. W przypadku pracowników kwota, od której uzależnia się wysokość ulgi, jest kwotą przychodów ze stosunku pracy, z kolei jeśli chodzi o przedsiębiorców, to kwotą tą jest różnica przychodów pomniejszona o koszty prowadzenia działalności gospodarczej (a więc w dużym uproszczeniu jest to kwota dochodów).

Stosownie do treści art. 26 ust. 4b ustawy o PIT: „Kwota ulgi dla pracowników lub podatników osiągających przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej w wysokości określonej w ust. 4a jest stosowana, jeżeli suma uzyskanych w roku podatkowym przychodów obliczona zgodnie z ust. 4a wynosi co najmniej 68 412 zł i nie przekracza kwoty 133 692 zł.”. Oznacza to, że dolną granicą uprawniającą do korzystania z ulgi jest w przypadku pracowników wynagrodzenie brutto na poziomie 5701 zł (a więc obecnie ok. 4108 zł netto), zaś górną granicą jest wynagrodzenie brutto na poziomie 11 141 zł (obecnie ok. 7945 zł netto). Można z tego wywnioskować, że zdaniem ustawodawcy, klasę średnią w Polsce tworzą osoby zarabiające „na rękę” w ramach umowy o pracę pomiędzy ok. 4108 zł a 7945 zł.

Pojawia się przy tym pytanie, czy ulga dla klasy średniej będzie przysługiwać, jeśli ktoś przekroczy wymagany pułap nawet o 1 zł (a więc jego przychody wyniosą rocznie 133 693 zł), bądź zabraknie mu 1 zł do wymaganego zakresu (a więc jego wynagrodzenie wyniesie rocznie 68 411 zł). Najlepiej sprawdzić to na przykładach:

1) Przy przychodach rocznych na poziomie 68 411 zł (miesięcznie ok. 5700,92 zł brutto) – ulga niestety wynosi 0 zł;

2) Przy przychodach rocznych na poziomie dolnej granicy 68 412 zł (miesięcznie ok. 5701 zł brutto) – ulga wyniesie 23 zł;

3) Przy przychodach rocznych na poziomie 72 000 zł (miesięcznie 6 000 zł brutto) – ulga wyniesie 1 433 zł;

4) Przy przychodach rocznych na poziomie 84 000 zł (miesięcznie 7 000 zł brutto) – ulga wyniesie 6 148 zł;

5) Przy przychodach rocznych na poziomie 96 000 zł (miesięcznie 8 000 zł brutto) – ulga wyniesie 10 864 zł;

6) Przy przychodach rocznych na poziomie 102 000 zł (miesięcznie 8 500 zł brutto) – ulga wyniesie 13 221 zł;

7) Przy przychodach rocznych na poziomie 102 480 zł (miesięcznie 8 540 zł brutto) – ulga wyniesie 13 410 zł;

8) Przy przychodach rocznych na poziomie 102 600 zł (miesięcznie 8 550 zł brutto) – ulga wyniesie 13 458 zł;

9) Przy przychodach rocznych na poziomie 102 720 zł (miesięcznie 8 560 zł brutto) – ulga wyniesie 13 406 zł;

10) Przy przychodach rocznych na poziomie 108 000 zł (miesięcznie 9 000 zł brutto) – ulga wyniesie 11 124 zł;

11) Przy przychodach rocznych na poziomie 120 000 zł (miesięcznie 10 000 zł brutto) – ulga wyniesie 5 935 zł

12) Przy przychodach rocznych na poziomie 132 000 zł (miesięcznie 11 000 zł brutto) – ulga wyniesie 747 zł;

13) Przy przychodach rocznych na poziomie górnej granicy 133 692 zł (miesięcznie ok. 11 141 zł brutto) – ulga wyniesie 16 zł;

14) Przy przychodach rocznych na poziomie 133 693 zł (miesięcznie ok. 11 141, 08 zł brutto) – ulga niestety wyniesie 0 zł.

Jak więc można zauważyć, na początku pułapu uprawniającego do ulgi, jej kwota rośnie w miarę osiągania większych przychodów, dzieje się tak jednak tylko do osiągnięcie poziomu miesięcznego wynagrodzenia w wysokości 8 550 zł brutto, po którego przekroczeniu kwota ulgi zmniejsza się w miarę dalszego wzrostu kwoty wynagrodzenia. Przy górnej i dolnej granicy przychodów kwota ulgi jest prawie niezauważalna i wynosi od kilkunastu do kilkudziesięciu złotych. Trzeba przy tym podkreślić, iż o ile w przypadku braku osiągnięcia dolnego limitu przychodów ulga dla klasy średniej nam po prostu nie przysługuje, o tyle przy górnym limicie nie jest problematyczne zarobienie większej ilości pieniędzy, a samo przekroczenie środka przedziału (kwoty 102 600 zł rocznie, a 8 550 zł brutto miesięcznie), po którym korzyści z z tego mechanizmu wyraźnie się zmniejszają.

Jeśli chodzi o wyłączenia, to ulga nie będzie przysługiwała:

– przedsiębiorcom na JDG rozliczającym się w ramach podatku liniowego,

– emerytom i rencistom,

– zatrudnieni na podstawie umów zlecenia, umów o dzieło i kontraktach menedżerskich,

– osoby pełniące funkcję członka zarządu bądź prokurenta na podstawie powołania

Natomiast ulga będzie przysługiwać także pracownikom korzystającym z 50% kosztów uzyskania przychodów, co jest pewną nowością w ramach toku legislacyjnego Polskiego Ładu.

Wiele osób jest jednak zarówno pracownikami zatrudnionymi na podstawie umowy o pracę, jak i przedsiębiorcami na JDG. W takim przypadku należy zsumować przychody osiągane w ramach umowy o pracę z dochodami (przychodami pomniejszonymi o koszty prowadzenia działalności) osiąganymi w ramach JDG. Suma tych dwóch kwot jest kwotą A ze wzoru wynikającego z art. 26 ust. 4a ustawy o PIT, na podstawie którego wyliczamy kwotę ulgi dla klasy średniej. Generalnie więc, z przyjętego modelu ulgi dla klasy średniej wynika, że osoby z najniższymi zarobkami zyskają pewnego rodzaju złagodzenie negatywnych skutków innych regulacji wynikających z Polskiego Ładu (głównie braku możliwości odliczenia składki zdrowotnej), natomiast w przypadku osób zarabiających więcej kwota ulgi będzie się zmniejszała i zasadniczo poniosą one więcej negatywnych konsekwencji niż korzyści wynikających z tej instytucji.

Opodatkowanie małżonków

W przypadku łącznego opodatkowania małżonków, będziemy mieli do czynienia z zasadą, iż każdy z małżonków będzie uprawniony do zastosowania ulgi. Wynika to wprost z treści art. 26 ust. 4c ustawy o PIT, wedle którego: „W przypadku wyboru przez małżonków sposobu opodatkowania, o którym mowa w art. 6 ust. 2 lub art. 6a, każdy z małżonków może odliczyć ulgę dla pracowników lub podatników osiągających przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej obliczoną według wzoru, o którym mowa w ust. 4a, od połowy sumy łącznych przychodów uzyskanych przez małżonków w roku podatkowym obliczonej zgodnie z ust. 4a, przy czym przepisy ust. 4b i art. 6 ust. 3 stosuje się odpowiednio.”. Co więcej trzeba zauważyć, że obecnie (przed Polskim Ładem), sytuacja mogłaby dotyczyć małżonków, między którymi istnieje przez cały rok podatkowy wspólność majątkowa, pozostający w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy. Dzięki nowelizacji art. 6 ust. 2 ustawy o PIT, dokonanej w ramach Polskiego Ładu, z ulgi dla klasy średniej będą mogli skorzystać małżonkowie między którymi istnieje wspólność majątkowa:

1) przez cały rok podatkowy albo

2) od dnia zawarcia związku małżeńskiego do ostatniego dnia roku podatkowego – w przypadku gdy związek małżeński został zawarty w trakcie roku podatkowego.

Dodanie pkt. 2 jest niewątpliwie korzystne i zachęcające do wspólnego opodatkowania małżonków.

Samotnie wychowujący dzieci

Kolejna zmiana dotyczy osób samotnie wychowujących dzieci (choć określenie „samotnie” nie jest zbyt fortunne, bardziej należałoby postulować używanie określenia „osoby samodzielnie wychowujące dzieci”). W tym przypadku mamy niestety do czynienia ze zmianą na niekorzyść, gdyż do tej pory tacy podatnicy mogli się opodatkować „łącznie” z dzieckiem, natomiast po wejściu w życie Polskiego Ładu taka możliwość zostanie zlikwidowana. Zamiast tego, polski ustawodawca wprowadził możliwość odliczenia przez samodzielnych rodziców od podatku kwoty w wysokości zaledwie 1500 zł, co bardzo niekorzystnie wpłynie na osoby o większych zarobkach. Poza tym, odliczenie będzie przysługiwało wyłącznie jednemu rodzicowi – decydujące znaczenie będzie tu miało miejsce zamieszkania dziecka ustalone w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego.

PIT-0 dla rodzin 4+

Polski Ład wprowadza też inne, zupełnie nowe instytucje podatkowe. Jedną z nich jest PIT-0 dla rodzin z minimum 4 dzieci, którego istotą jest zwolnienie od podatku niezwolnionych przychodów do kwoty 85 528 zł. Będzie on dotyczył jednak wybranych grup podatników posiadających dużą rodzinę (o czym przesądza nowy art. 21 ust. 1 pkt 153 ustawy o PIT) – z udogodnienia skorzystają pracownicy, zleceniobiorcy, przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą (skala podatkowa, podatek liniowy, IP-Box, ryczałt), natomiast wyłączeni z tej preferencji będą osoby zatrudnione na podstawie powołania, na kontraktach menedżerskich czy osób uzyskujących przychody z praw autorskich bądź najmu (prywatnego). Można się przy tym zastanawiać czy w odniesieniu do działalności gospodarczej chodzi tu o zwolnienie z przychodów, czy też dochodów do kwoty 85 528 zł (analogicznie jak przy rozróżnieniu na przychody u pracowników i dochody u przedsiębiorców w ramach ulgi dla klasy średniej). Z treści wspomnianego przepisu wynika, że chodzi jednak o przychody, aktualna więc pozostaje jedna z ogólnych zasad prawa podatkowego, zgodnie z którą jeśli podatnik jest zwolniony z pewnej kategorii przychodów, nie może on brać pod uwagę kosztów przypadających na te zwolnione przychody. Polski Ład wprowadza tutaj jednak pewną modyfikację ogólnej zasady. Zgodnie z art. 22 ust. 3 ustawy o PIT, jeżeli podatnik ponosi koszty uzyskania przychodów ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu, oraz koszty związane z przychodami z innych źródeł, a nie jest możliwe ustalenie kosztów uzyskania przypadających na poszczególne źródła, koszty te ustala się w takim stosunku, w jakim pozostają przychody z tych źródeł w ogólnej kwocie przychodów. Idąc dalej, tę zasadę tę stosuje się też wtedy, gdy część dochodów podlega opodatkowaniu a część zwolnieniu – z wyłączeniem przychodów z art. 21 ust. 1 pkt 152 lit. c, 153 lit. c i pkt 154 w zakresie przychodów z działalności gospodarczej.

Kolejna kwestią jest określenie przesłanek, w jakim możliwe będzie stosowanie PIT-0 dla rodzin 4+. Ma tutaj zastosowanie reguła, zgodnie z którą podatnik będzie uprawniony do PIT-0, jeśli w roku podatkowym w stosunku do co najmniej czworga dzieci, o których mowa w art. 27ea ust. 1 pkt 2, wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało, lub sprawował funkcję rodziny zastępczej (…), w przypadku pełnoletnich uczących się dzieci – wykonywał ciążący na nim obowiązek alimentacyjny albo sprawował funkcję rodziny zastępczej. Ustawodawca stwierdził przy tym, iż mowa jest o każdej osobie wykonującej np. władzę rodzicielską, zatem w przypadku rodziców każdy z nich będzie uprawniony do stosowania PIT-0 (nie ma bowiem podstaw do przyjmowania wykładni w zakresie kumulowania się praw takich osób). Ustawodawca nie różnicuje tu również daty w której dziecko się urodziło (dlatego nawet jeśli czwarte dziecko urodzi się 31 grudnia, to można przyjąć, że dany rodzić w tym roku wykonywał już władzę rodzicielską i przy spełnieniu innych wymogów ustawowych będzie mógł skorzystać z PIT-0 za ten rok).

Istotną kwestią jest też sprecyzowanie, jakich dzieci dotyczy przepis odnoszący się do tego rodzaju uprawnienia. Należy zaznaczyć, iż chodzi tu o dzieci:
a) małoletnie,

b) pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

c) pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w krajowych lub zagranicznych przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, jeżeli w roku podatkowym dzieci te:

– nie stosowały przepisów art. 30c (podatek liniowy) lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy (najem), w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń,

– nie podlegały opodatkowaniu podatkiem tonażowym

– nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b

(dochody kapitałowe) lub przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 (PIT-0 dla młodych) i 152 (ulga na powrót), w łącznej wysokości przekraczającej 3 089 zł, z wyjątkiem renty rodzinnej.

Podatnik korzystający z PIT-0 dla rodziny 4+ ma obowiązek złożenia informacji o liczbie dzieci (oraz ich numery PESEL) – chyba że dane te przekazuje w zeznaniu rocznym na potrzeby ulgi prorodzinnej, zaś na żądanie organu podatkowego obowiązany jest także przedłożyć dodatkowe dokumenty – np. akty urodzenia czy zaświadczenie o uczęszczaniu dziecka pełnoletniego do szkoły). Jak już to zostało wspomniane ze zwolnienia może skorzystać każdy z małżonków zwolnione są bowiem przychody podatnika „który w roku podatkowym w stosunku do co najmniej czworga dzieci (…) wykonywał władzę rodzicielską”. Jest to uregulowanie niewątpliwie korzystne, gdyż taka rodzina z 4 (lub więcej) dzieci uzyskuje podwójny efekt zwolnienia z podatku dużej kwoty przychodów.

PIT-0 dla seniora

W konwencję wspierania głównie rodzin wielodzietnych i osób starszych wpisuje się kolejne rozwiązanie Polskiego Ładu w zakresie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – PIT-0 dla seniora, którego podstawę prawna stanowić będzie art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy o PIT. Katalog osób uprawnionych pod względem źródeł uzyskiwanych przychodów jest właściwie zbliżony do katalogu osób z PIT-0 dla rodzin 4+. Będą to zatem seniorzy-pracownicy, seniorzy-zleceniobiorcy, seniorzy-przedsiębiorcy (skala

podatkowa, podatek liniowy, IP-Box, ryczałt), natomiast wyłączeni z ulgi będą seniorzy zatrudnieni na podstawie powołania, prokurenci, pracujący na kontraktach menedżerskich czy uzyskujący przychody z praw autorskich lub najmu. Z opodatkowania będą zwolnione przychody otrzymane przez podatnika:

po ukończeniu 60. roku życia (w przypadku kobiety) i 65. roku życia (w przypadku mężczyzny) do wysokości kwoty 85 528 zł w roku podatkowym, jeśli podatnik podlega z tytułów tych dochodów ubezpieczeniom społecznym oraz nie otrzymuje – mimo nabycia uprawnień:

1) emerytury lub renty rodzinnej (z różnych tytułów),

2) świadczenia pieniężnego po zwolnieniu ze służby (dot. niektórych funkcjonariuszy służb mundurowych oraz żołnierzy),

3) uposażenia sędziów w stanie spoczynku.

„Ulga” na powrót

Ostatnią instytucją, która zostanie przybliżona w ramach niniejszej analizy jest tzw. „ulga” na powrót. Będzie ona de facto zwolnieniem podatkowym, zaś jej podstawę prawną stanowić będzie art. 21 ust. 1 pkt 152 ustawy o PIT. W założeniu ma ona zachęcać osoby, które w przeszłości wyemigrowały z Polski, do powrotu do kraju i nabycia polskiej rezydencji. Podobnie jak przy PIT-0 dla rodzin 4+ oraz PIT-0 dla seniora identyczny będzie zakres przedmiotowy tego zwolnienia (w zakresie źródeł osiąganych przychodów) oraz kwota samej ulgi (85 528 zł). Zwolnienie to będzie mogło być stosowane w 4 kolejno po sobie następujących latach podatkowych – licząc od początku roku, w którym podatnik przeniósł swoje miejsce zamieszkania (albo od początku roku następnego), jeśli łącznie:

zmiana miejsca zamieszkania spowodowała zmianę rezydencji podatkowej,
podatnik nie miał miejsca zamieszkania w Polsce – w okresie obejmującym 3 lata kalendarzowe poprzedzające bezpośrednio rok zmiany miejsca zamieszkania,
oraz w okresie obejmującym okres od początku roku w którym zmienił miejsca zamieszkania do dnia poprzedzającego dzień zmiany miejsca zamieszkania.

Co więcej, aby podatnik mógł skorzystać z ulgi, musi spełniać następujące warunki szczegółowe:

– posiadać obywatelstwo polskie (ale może też to być inne w ramach UE, EOG, Szwajcaria) lub mieć miejsce zamieszkania nieprzerwanie przez okres jak wyżej (3 lat) – w UE, EOG, Szwajcarii, Australii, Chile, Izraelu, Japonii, Kanadzie, Meksyku, Nowej Zelandii, Korei, UK, czy USA,

– lub mieć miejsce zamieszkania w Polsce – nieprzerwanie przez co najmniej 5 lat kalendarzowych poprzedzających powyższy okres 3-letni

Oprócz tego osoba ta musi mieć certyfikat rezydencji lub inny dowód dokumentujący miejsce zamieszkania w okresie niezbędnym do ustalenia prawa do tego zwolnienia a także spalenia warunek niekorzystania uprzednio z tego zwolnienia.

Podsumowanie

Polski Ład wprowadza szereg ulg i zwolnień podatkowych dla podatników PIT. Nie wszystkie jednak są tak korzystne jak mogłoby się wydawać. Ulga dla klasy średniej ma za zadanie jedynie zmniejszyć negatywne konsekwencje Polskiego Ładu dla osób które zarabiają więcej. W praktyce jednak mechanizm jej stosowania jest opłacalny do pułapu miesięcznego wynagrodzenia brutto w kwocie 8 550 zł, gdyż wtedy wysokość ulgi wzrasta, w miarę dalszego wzrostu przychodów kwota ulgi ulega znacznemu obniżeniu, zaś po osiągnięciu górnego limitu w ogóle nie przysługuje. Pozytywnie należy ocenić jej stosowanie w przypadku wspólnego opodatkowania małżonków. Z kolei negatywne zmiany czekają samodzielnych rodziców którym zostanie odebrana możliwość wspólnego opodatkowania z dzieckiem. Zamiast tego Polski Ład wprowadza rozwiązanie polegające na możliwości odliczenia dla takich osób od podatku jedynie kwoty 1500 zł. Wreszcie zasadniczo pozytywnie można ocenić 3 nowe instytucje wprowadzane do prawa podatkowego – PIT-0 dla rodzin 4+, PIT-0 dla seniora czy „ulgę” na powrót. Mają one jednak pewne mankamenty, które sprawiają, że nie dla wszystkich podatników będą to rozwiązania atrakcyjne. Co więcej, zwolnienie z opodatkowanie do wysokości 85 528 zł nie ulega podwojeniu czy potrojeniu w przypadku gdy dany podatnik spełnia warunki do skorzystania z niej w ramach różnych instytucji. Senior będący rodzicem 4 dzieci i powracający z emigracji będzie więc mógł odliczyć maksymalnie nadal jedynie 85 528 zł, a nie trzykrotność tej kwoty, gdyż ulgi te się nie łączą, co oczywiście należy ocenić negatywnie.

Źródła:

https://www.gov.pl/web/polski-lad

Michał Wilk, Biznes po Polskim Ładzie (materiały z kursu)

https://podatki.gazetaprawna.pl/artykuly/8168115,nowy-lad-skladka-zdrowotna-obliczanie-algorytm-rzad-wzor-pensja.html

Artykuł Polski Ład podsumowanie cz. 3 – Nowe ulgi i zwolnienia na gruncie ustawy o PIT pochodzi z serwisu Okolice Biznesu.

Polski Ład podsumowanie cz. 2 – Zmiany w podatkach i składce zdrowotnej na gruncie ustawy o PIT

Krzysztof — Wed, 19 Jan 2022 20:40:20 +0000

Wprowadzenie

W pierwszych częściach serii odnoszących się do zmian podatkowych i okołopodatkowych wprowadzanych przez Polski Ład skupimy się na zmianach obejmujących osoby fizyczne – czy to przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą (JDG), czy też pracowników (a także większość obywateli płacących podatek dochodowy. Zmiany te dotkną więc ogromną część naszego społeczeństwa, nie tylko przedsiębiorców. W niniejszej analizie przedstawiona zostanie problematyka zmian podatkowych i w składce zdrowotnej na gruncie ustawy o PIT – zarówno z perspektywy obecnego stanu prawnego (do 31.12.2021 roku), jak i nowego – po wejściu w życie Polskiego Ładu (od 01.01.2022 roku).

Jak jest obecnie (w 2021 roku)?

Tak jak możemy prowadzić działalność gospodarczą w różnych formach (JDG, spółka cywilna, spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z o.o. czy spółka akcyjna), tak samo mamy do wyboru różne formy opodatkowania (zwłaszcza w przypadku JDG, sp. c., sp. j. i sp. p.). Do tych form należą:

skala podatkowa (17%/32%),
podatek liniowy (19%),
ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (przy limicie 2 mln euro) oraz
karta podatkowa.

Jak pokazuje praktyka, do tej pory najpopularniejszą formą opodatkowania przedsiębiorców na JDG był podatek liniowy. Przy podmiotach, które nie są podatnikiem CIT na chwilę obecną obowiązuje zryczałtowany ZUS (w 2021 roku co do zasady w wysokości 998,37 zł miesięcznie) + składka zdrowotna w wysokości 381,81 zł (odliczana od podatku w kwocie 328,78 zł).

W przypadku przedsiębiorców będących podatnikami CIT (zwłaszcza spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z o.o.) sytuacja do końca 2021 roku przedstawia się w sposób bardziej zróżnicowany. Jak powszechnie wiadomo, spółka komandytowa posiada już status podatnika CIT, co wiąże się z podwójnym opodatkowaniem (CIT na poziomie spółki, oraz PIT odliczany przy wypłacie dywidendy dla wspólników – osób fizycznych (najczęściej komandytariusze) lub CIT dla wspólników będących osobami prawnymi (najczęściej komplementariusz, którym jest spółka z o.o.). Jeśli zaś chodzi o ZUS i składkę zdrowotną to w sp. k. wspólnicy podlegają oskładkowaniu (choć są przy tym pewne ograniczenia w odliczeniu tych składek). Opodatkowanie spółki komandytowo-akcyjnej jest generalnie takie samo jak przy sp. k. (choć są pewne różnice), jednak co do zasady nie ma obowiązku zapłaty ZUS czy składki zdrowotnej. Natomiast w spółce z o.o. mamy oczywiście opodatkowanie CIT, jednak obowiązek odprowadzenia składek na ZUS i składki zdrowotnej wystąpi zasadniczo tylko w przypadku jednoosobowej spółki z o.o.

W przypadku osób nieprowadzących działalności gospodarczej (chodzi tu głównie o pracowników czy zleceniobiorców) mamy na obecną chwilę opodatkowanie skalą podatkową (17% lub 32%), gdzie próg podatkowy wynosi 85 528 zł, a kwota wolna od podatku zasadniczo wynosi 8 000 zł (jest ona jednak regresywna, tzn. im wyższe dochody, tym wysokość kwoty wolnej jest niższa). Oprócz tego można korzystać z różnych instytucji obniżających podatek dochodowy (np. wspólne rozliczenie małżonków czy ulga dla rodziców samotnie wychowujących dziecko). Jeśli zaś chodzi o ZUS i składkę zdrowotną to są one liczone proporcjonalnie do osiąganych dochodów, z tym że w przypadku składki emerytalnej i rentowej istnieje limit powyżej którego składki nie są już pobierane (obecnie jest to 157 770 zł).

Co zmienia Polski Ład?

Likwidacja odliczania składki zdrowotnej

Kluczową zmianą na gruncie PIT jest likwidacja odliczania składki zdrowotnej od podatku. Spowoduje to bardzo negatywny efekt – do tej pory odliczanie składki zdrowotnej wpływało na zmniejszenie dochodu podatników, a w konsekwencji zmniejszenie podstawy opodatkowania i zapłatę niższej kwoty podatku. Po wejściu w życie Polskiego Ładu nastąpi automatyczny wzrost obciążenia podatkowego zasadniczo dla wszystkich podatników PIT. Na dolegliwości finansowe tych zmian ma także wpływ zmiana samego sposobu obliczania składki zdrowotnej, która została uregulowana w znowelizowanej ustawie składkowej (będzie o niej szerzej mowa w kolejnej analizie, w tym miejscu skupiamy się głównie na zmianach na gruncie ustawy o PIT). Trzeba jednak nadmienić, że sposób obliczania składki zdrowotnej również będzie miał negatywny skutek dla przedsiębiorców, gdyż będzie ona obliczana proporcjonalnie od dochodu, do tej pory zaś miała zasadniczo charakter ryczałtowy.

Wzrost kwoty wolnej od podatku

Kolejną zmianą na gruncie PIT jest wzrost kwoty wolnej od podatku do 30 000 zł, w dodatku bez względu na poziom dochodów. Zmiana na pierwszy rzut oka wydaje się więc korzystna, nie ma również charakteru regresywnego, tylko liniowy, a także jest pierwszą tak znaczną podwyżką kwoty wolnej (z 8 000 zł do 30 000 zł, a więc o 22 000 zł). Będą nią objęci pracownicy, zleceniobiorcy, emeryci i renciści, osoby wykonujące pracę na podstawie powołania oraz przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą na skali podatkowej (JDG na podatku liniowym będzie tu wyłączona). Trzeba przy tym jednak poczynić zastrzeżenie, iż mimo kwoty wolnej na takim poziomie, nadal od tej kwoty będą należne składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Podwyższenie progu podatkowego

Niewątpliwie korzystną zmianą, która w wielu przypadkach spowoduje obniżkę obciążenia podatkowego (choć w większości przypadków może jedynie częściowo złagodzić skutki pozostałych, niekorzystnych zmian), jest znaczące podwyższenie progu podatkowego z obecnych 85 528 zł do limitu 120 000 zł. W niektórych przypadkach (np. przy wspólnym rozliczaniu się małżonków) podwyższenie progu może przynieść bardzo wymierne pozytywne skutki i spowodować zapłatę dużo niższego podatku. Jednak mimo, że zmiana ta sama w sobie jest korzystna, to jednak zestawiając ją z innymi zmianami (zakazem odliczania składki zdrowotnej, proporcjonalnym, a nie ryczałtowym naliczaniem tej składki (dla JDG na podatku liniowym i skali podatkowej) czy innych niekorzystnych mechanizmach wprowadzanych przez Polski Ład), może się okazać, iż korzyść wynikająca z podwyższenia progu podatkowego będzie jedynie zmniejszała dolegliwości końcowego negatywnego bilansu zmian dla danego przedsiębiorstwa.

Inne zmiany

Innymi zmianami wprowadzanymi w ustawie o PIT w ramach Polskiego Ładu są:

Likwidacja preferencyjnego rozliczenia dla samotnych rodziców i zastąpienie go odliczeniem 1500 zł rocznie od podatku,
Wprowadzenie ulgi PIT na powrót dla osób powracających z zagranicy, co oznacza, że osoby te przez cztery lata mogą korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego do wysokości 85 528 zł rocznie,
Likwidacja karty podatkowej; nadal będą mogli ją stosować tylko podatnicy, którzy rozliczali się w formie karty w 2021 r., ale jeżeli z tej możliwości zrezygnują, to w kolejnych latach nie będą już mogli powrócić do karty (przedłużenie to nie będzie dotyczyć lekarzy na kontraktach),
Obniżenie niektórych stawek ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (np. dla niektórych usług IT obniżka z 15 proc. do 12 proc.),
Możliwość odliczenia w ramach ulgi na badania i rozwój 200% kosztów pracowniczych,
Zwolnienie z PIT odsetek za zwłokę, gdy należność główna (np. odszkodowanie) też jest zwolniona w podatku,
Wprowadzenie “ulgi dla klasy średniej” mającej na celu zniwelowanie negatywnych skutków braku odliczalności składki zdrowotnej dla podatników:
- zatrudnionych na podstawie stosunku pracy uzyskujących z tych źródeł miesięczne przychody w wysokości od 5 701 zł do 11 141 zł,
- osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, które rozliczają się na skali podatkowej i zarabiają do 13 tys. zł,
Ryczałt dla osób osiągających dochody z zagranicznych źródeł w wysokości co najmniej kilku mln zł rocznie. Z preferencji będą mogli skorzystać podatnicy, którzy przeniosą rezydencję podatkową na terytorium Polski oraz poniosą w danym roku podatkowym wydatki na wskazane w ustawie cele społeczne (np. rozwój nauki) w wys. co najmniej 100 000 zł,
“Zerowy” PIT (ulgi limitowane do wys. 85 528 zł) także dla:
- osób pracujących, które osiągnęły wiek emerytalny;
- rodziców, posiadających co najmniej 4 dzieci.

Podsumowanie

Przedstawiając Polski Ład ogłaszane były hasła „historycznej obniżki podatków” i patrząc na pewne zmiany, które wejdą w życie od 1 stycznia 2022 w ustawie o PIT można odnieść pierwsze wrażenie, iż rzeczywiście tak jest. Historyczne podwyższenie kwoty wolnej od podatku czy progu podatkowego same w sobie są zmianami niewątpliwie korzystnymi. Niestety razem z tymi korzystnymi zmianami wprowadzono także szereg bardzo niekorzystnych mechanizmów (zwłaszcza dla przedsiębiorców), takich jak zakaz odliczenia składki zdrowotnej (zasadniczo dla wszystkich) czy zmiana sposobu jej obliczania dla JDG na skali podatkowej i podatku liniowym (z ryczałtowego na proporcjonalny do dochodów). Jest to również historyczna zmiana, niestety na niekorzyść, która spowoduje, że w wielu przypadkach korzystne zmiany będą i tak konsumowane przez dużo bardziej wyraźny wzrost obciążeń podatkowych. Z jednej strony można więc mówić o historycznej obniżce podatków poprzez ich podwyżkę bądź historycznej podwyżkę podatków poprzez ich obniżkę. Będziemy mieli bowiem tak naprawdę do czynienia ze znacznym transferem środków pieniężnych z jednych grup obywateli do drugich (a także do Skarbu Państwa), których uzasadnienie etyczne jest bardzo wątpliwe. Przy wzroście obciążeń podatkowych przedsiębiorcy będą bowiem często zmuszeni sukcesywnie podnosić ceny swoich towarów i usług, za co na końcu i tak zapłaci konsument (niezależnie od tego czy zyska on czy też straci na Polskim Ładzie).

Źródła:

https://studio.pwc.pl/aktualnosci/alerty/zmiany-w-pit-uchwalone-przez-sejm

M.Wilk, Składka zdrowotna po nowemu – zmiany w PIT (materiały z kursu)

https://www.e-pity.pl/polski-lad/

Artykuł Polski Ład podsumowanie cz. 2 – Zmiany w podatkach i składce zdrowotnej na gruncie ustawy o PIT pochodzi z serwisu Okolice Biznesu.

SLIM VAT 2 w praktyce (cz. 2)

Krzysztof — Wed, 19 Jan 2022 14:54:43 +0000

Wprowadzenie

SLIM VAT 2 to pakiet zmian podatkowych obejmujących przede wszystkim ustawę o podatku od towaru i usług (ustawę o VAT). W pierwszej części analizy dotyczącej tej problematyki omówione zostały takie kwestie jak następstwa Brexitu i status Irlandii Północnej, zmiany w zakresie transakcji łańcuchowych, zmiany będące wynikiem orzeczeń TSUE, korzystniejsze odliczenie podatku naliczonego czy dłuższy termin złożenia VAT-26 (pełna treść dostępna jest pod linkiem: http://okolicebiznesu.pl/slim-vat-2-w-praktyce-cz-1/). W drugiej części przedstawione zostaną kolejne zmiany tworzące pakiet – korekty w „reverse chargé”, zagadnienie VAT-u importowego w deklaracji, problematykę wyboru opodatkowania dostawy, mechanizmy związane z rachunkiem VAT i rachunkiem technicznym oraz wprowadzoną zmianę w załączniku nr 15 do ustawy o VAT

Korekty w „reverse chargé”

Kolejną, dosyć istotną zmianą, która weszła w życie 1 października 2021 roku, jest przyjęte na poziomie ustawowym rozwiązanie odnoszące się do tzw. korekt w reverse chargé (a więc w sytuacjach, gdy jako nabywcy rozliczamy VAT należny (czasem nawet VAT naliczony), zaś po pewnym czasie otrzymujemy korektę minusową). W takich przypadkach pojawia się problem, w którym miesiącu taka faktura minusowa powinna zostać wykazana w JPK. Do tej pory kwestia ta nie była uregulowana na poziomie ustawowym, a doktryna i praktyka wypracowały różne stanowiska, które powodowały różne sposoby rozliczeń w zależności od rodzajów transakcji. Obecnie, dzięki wprowadzonym zmianom w ustawie o VAT, nastąpiło ujednolicenie wspomnianych mechanizmów. Zmiana dotyczy art. 29a ust. 15a, art. art. 30a ust. 1a oraz art. 86 ust. 19c ustawy o VAT. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 29a ust. 15a ustawy o VAT, w przypadku importu usług oraz dostawy towarów, dla której zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 podatnikiem jest ich nabywca, gdy podstawa opodatkowania uległa obniżeniu, korekty tej podstawy dokonuje się w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym zaistniała przyczyna obniżenia podstawy opodatkowania. Analogicznie, jak wynika z aktualnego brzmienia art. 30a ust. 1a ustawy o VAT, w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, gdy podstawa opodatkowania uległa obniżeniu, korekty tej podstawy dokonuje się w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym zaistniała przyczyna obniżenia podstawy opodatkowania. Wreszcie, stosownie do obecnej normy art. 86 ust. 19c ustawy o VAT, w przypadkach obniżenia podstawy opodatkowania, o których mowa w art. 29a ust. 15a i art. 30a ust. 1a, nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym dokonał korekty podstawy opodatkowania.

Zgodnie zatem z ogólną zasadą minusowej korekty należy dokonywać w rozliczeniu za miesiąc, w którym wystąpił powód wystawienia tej korekty. Jeśli zatem przyczyną wystawienia korekty okaże się popełniony pierwotnie błąd (np. w grudniu został rozliczony VAT należny/naliczony, zaś w marcu otrzymaliśmy korektę in minus – wówczas rozliczamy ją korygując rozliczenie za grudzień, a więc ten miesiąc w którym doszło do pomyłki). Warto zaznaczyć, iż dotyczy to wszystkich przypadków reverse chargé – zarówno nabyć, jak i importu usług, czy też dostaw, od których rozliczany jest VAT.

VAT importowy rozliczany w deklaracji

Zmianą, która weszła w życie dosyć nietypowo jest kwestia możliwości skorygowania (wykazania) VAT importowego w przypadku pomyłki. Obejmuje ona nowelizację art. 33a ust. 6a i 7 ustawy o VAT i choć formalnie weszła w życie 7 września 2021 roku, objęte są nią wszystkie importy towarów od początku września 2021 roku. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 33a ust. 6 ustawy o VAT, w przypadku gdy podatnik nie rozliczył w całości lub w części podatku należnego z tytułu importu towarów na zasadach określonych w ust. 1, może dokonać korekty deklaracji podatkowej w terminie 4 miesięcy, licząc od miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu tych towarów. Z kolei wedle obowiązującego już art. 33a ust. 7 ustawy o VAT: „Podatnik, który wybrał rozliczenie podatku należnego z tytułu importu towarów na zasadach określonych w ust. 1 i nie rozliczył tego podatku w całości lub w części na tych zasadach w terminie, o którym mowa w ust. 6a, traci prawo do rozliczania w deklaracji podatkowej podatku należnego z tytułu importu towarów wykazanego w zgłoszeniu celnym, w odniesieniu do którego nie rozliczył w całości podatku w deklaracji podatkowej. Podatnik jest obowiązany do zapłaty kwoty podatku wraz z odsetkami naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu do poboru kwoty należności celnych przywozowych wynikających z długu celnego.”.

Stosownie do aktualnego stanu prawnego, przy imporcie towarów nie trzeba de facto płacić VAT-u na rachunek fiskusa, a wystarczające jest złożenie w tym zakresie deklaracji, w której wykażemy VAT należny (a w tym samym JPK także VAT naliczony). Rozliczenie następuje zatem podobnie jak przy nabyciach wewnątrzwspólnotowych. Jednakże trzeba pamiętać, iż warunkiem takiego rozliczenia jest dokonanie go właśnie w JPK – w przeciwnym wypadku podatnik traci prawo do uproszczenia i jest wówczas zobowiązany do zapłaty kwoty podatku wraz z odsetkami na rachunek bankowy organu celnego. Natomiast dzięki zmianie wynikającej z art. 33a ust. 6a ustawy o VAT, podatnik – nawet jeśli nie wykaże określonego VAT-u importowego w danym JPK, lecz po jakimś czasie dostrzeże swój błąd – będzie miał prawo do złożenia korekty deklaracji w tym zakresie (co do tej pory nie było możliwe). Na złożenie takiej korekty podatnik ma 4 miesiące licząc od miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu. Jeśli zatem obowiązek podatkowy z tytułu importu powstanie w grudniu, lecz z jakichś przyczyn deklaracja nie zostanie przez nas złożona w JPK, na korektę będziemy mieli czas do kwietnia, gdyż okres 4 miesięcy należy liczyć od kolejnego miesiąca, który następuje po tym miesiącu, w którym należało złożyć deklarację. Oczywiście w przypadku przekroczenia tego terminu, skutkiem będzie tu brak możliwości skorzystania z uprawnienia i konieczność fizycznej zapłaty VAT-u wraz z odsetkami. Mimo tego, zmianę należy uznać za bardzo korzystną, dzięki której podatnicy będą mieli możliwość naprawy popełnionego błędu przez dosyć długi okres.

Wybór opodatkowania dostawy

Następna zmiana związana jest nowelizacją w zakresie wyboru opodatkowania dostawy nieruchomości. Obowiązuje ona od 1 października 2021 roku i dotyczy nowego brzmienia przepisu art. 43 ust. 10 ustawy o VAT, zgodnie z którym: „Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

1) są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;

2) złożą:

a) przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego lub

b) w akcie notarialnym, do zawarcia którego dochodzi w związku z dostawą tych obiektów

– zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.”.

Kwestia tego mechanizmu, mimo iż sama w sobie jest dosyć prosta, generowała do tej pory w praktyce dosyć sporo problemów. W przypadku dokonywania przez daną osobę dostawy zabudowanej nieruchomości (budynku, budowli, lokali itp.) po upływie 2 lat od pierwszego jej zasiedlenia (gdzie poprzez pierwsze zasiedlenie można rozumieć pierwsze użycie danej nieruchomości na potrzeby działalności gospodarczej), uzyskuje ona automatycznie (z mocy samego prawa) zwolnienie z VAT. Ma to też swoje konsekwencje (np. konieczność zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) przez nabywcę, obowiązek korekty VAT-u naliczonego w przypadku sprzedaży nieruchomości przez osobę, która wcześniej ją nabyła z uwzględnieniem VAT), które mogą okazać się dosyć kłopotliwe. Dlatego też przepisy ustawy o VAT przewidują możliwość rezygnacji ze zwolnienia z VAT i wyboru opodatkowania przez takie osoby. Do tej pory, przypadku gdy strony transakcji były podatnikami VAT, nic nie stało na przeszkodzie rezygnacji ze zwolnienia z zapłaty VAT – wówczas konieczne było złożenie odpowiedniego oświadczenia tych osób, iż wybierają opodatkowanie VAT danego nabycia nieruchomości. Takie oświadczenie powinno być złożone do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla nabywcy najpóźniej do ostatniego dnia przed dniem podpisania aktu notarialnego dotyczącego nabycia nieruchomości. W praktyce, często dochodziło do problemów związanych z terminowością dokonania przez podatników czynności polegającej na złożeniu tego oświadczenia – np. już w dniu podpisania aktu notarialnego (mimo że nawet przed samą czynnością zawarcia umowy w kancelarii notarialnej – gdyż zdaniem organów podatkowych taka czynność nie wywołuje już oczekiwanych skutków). Od 1 października 2021 roku weszła w życie bardzo korzystna zmiana, która niezależnie od dotychczasowej możliwośći złożenia oświadczenia naczelnikowi urzędu skarbowego najpóźniej przed dniem podpisania aktu notarialnego, wprowadziła drugą możliwość – złożenia przez strony transakcji oświadczenia w samej treści tego aktu notarialnego. Dodatkowo, gdyby strony zapomniały o wcześniejszym złożeniu oświadczenia naczelnikowi urzędu skarbowego, już podczas wizyty w kancelarii notarialnej notariusz może pouczyć strony o możliwości zamieszczenia treści oświadczenia w samym akcie – w takim przypadku strony nie muszą już składać żadnych dokumentów w urzędzie skarbowym, zaś obowiązki w tym zakresie spoczywają na samym notariuszu.

Rachunek VAT i rachunek techniczny

Kolejny pakiet zmian w ramach SLIM VAT 2 związany jest z nowelizacjami obejmującymi rachunek VAT. Po pierwsze są to zmiany w ustawie – Prawo bankowe, dotyczące dodatkowych możliwości w ramach rachunku VAT. Od 1 stycznia 2022 roku będzie można finansować wpłaty i składki na KRUS (w przypadku gdy podatnik VAT będzie również zobowiązany do uiszczania składek na KRUS, będzie mógł je finansować z rachunku VAT – podobnie jak obecnie przy składkach ZUS). Możliwość ta wynika z nowelizacji art. 62b ust. 2 pkt 2 lit. c) Prawa bankowego, który w nowym brzmieniu stanowić będzie, iż Rachunek VAT może być obciążony wyłącznie w celu (…) wpłaty należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne oraz zdrowotne rolników, o których mowa w ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2021 r. poz. 266) oraz w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1398, z późn. zm.), do poboru których obowiązana jest Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. (…)”. Druga zmiana w zakresie Prawa bankowego, która weszła w życie od 1 października 2021 roku, jest związana z nowelizacją art. 62b ust. 1 Prawa bankowego, który obecnie stanowi, iż: „Rachunek VAT może być uznany wyłącznie środkami pieniężnymi pochodzącymi z tytułu:

1) zapłaty kwoty odpowiadającej kwocie podatku od towarów i usług, przy użyciu komunikatu przelewu, o którym mowa w art. 108a ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106, 568, 1065 i 1106), zwanego dalej „komunikatem przelewu”;

2) wpłaty kwoty podatku od towarów i usług przez podatnika, o którym mowa w art. 103 ust. 5a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, na rzecz płatnika, o którym mowa w art. 17a tej ustawy, przy użyciu komunikatu przelewu;

3) przekazania środków z innego rachunku VAT posiadacza rachunku VAT;

4) zwrotu:

a) kwoty odpowiadającej kwocie podatku od towarów i usług w przypadkach, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1-3 i ust. 14 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, wynikającego z wystawionej przez podatnika faktury korygującej,

b) różnicy podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 6a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, przez urząd skarbowy

– przy użyciu komunikatu przelewu. (…)”.

Sama nowelizacja polegała na skreśleniu w ust. 1 pkt 3 wyrazów „prowadzonego w tym samym banku”, co oznacza, iż obecnie podatnik może zrobić przelew w dwóch różnych bankach z jednego rachunku VAT na drugi rachunek VAT (w tym innym banku). Przed 1 października 2021 roku podatnik miał tę możliwość, jednak pod warunkiem, że oba rachunki VAT posiadał w tym samym banku. Zgodnie z obecnym stanem prawnym nie ma już większego znaczenia to, w jakich bankach podatnik posiada rachunki VAT, co na pewno można ocenić, jako zmianę korzystną.

Po drugie, w ramach pakietu zmian obejmującego rachunek VAT i rachunek techniczny, od 1 października 2021 roku pojawiło się również kilka nowości. Pierwszą z nich jest umożliwienie udzielenia zgody na przeksięgowanie środków z rachunku VAT na rachunek rozliczeniowy przez urząd skarbowy w stosunku do takiego podatnika, który ma zaległości podatkowe. Przed 1 października 2021 roku przepisy formalnie blokowały taką możliwość do wysokości zaległości podatkowych. Obecnie, w sytuacji, jeśli podatnik będzie miał zaległość, lecz zaległość ta będzie „pod kontrolą organu podatkowego” (zostanie np. wydana decyzja o rozłożeniu na raty zaległości), kwota zaległości nie blokuje już możliwości wydania zgody przez urząd skarbowy na przeksięgowanie środków z rachunku VAT na rachunek rozliczeniowy. Drugą i trzecią nowością są zmiany dotyczące rachunku technicznego. Od 1 października 2021 roku, w przypadku likwidacji rachunku rozliczeniowego w konkretnym banku, rachunek VAT likwidowany jest automatycznie, jednak gdy znajdują się na nim określone środki, będą one przenoszone na specjalny rachunek techniczny (należą one bowiem do podatnika, nawet jeśli w danym momencie nie może on z nich skorzystać). Banki same będą zakładały w takich sytuacjach odpowiednie rachunki techniczne, na które to rachunki będą przekazywane środki aż do czasu wyjaśnienia wszelkich wątpliwości. W celu uwolnienia środków z rachunku technicznego podatnik nadal musi jednak wystąpić do urzędu skarbowego o wydanie zgody w tym zakresie. W przypadku wydania zgody przez urząd skarbowy, bank umożliwi podatnikowi wypłatę środków z rachunku technicznego (gotówką lub przelewem, w zależności od porozumienia z klientem)

Zmiana zał. nr 15 do ustawy o VAT

Ostatnią nowością w ramach pakietu SLIM VAT 2 jest zmiana zał. nr 15 do ustawy o VAT, która również zaczęła obowiązywać od 1 października 2021 roku. Jest ona związana z drobną zmianą dotychczasowej treści poz. 60 załącznika, obejmującej PKWiU 26.20.1. W dotychczasowej wersji opisem towary były „Komputery i pozostałe maszyny do automatycznego przetwarzania danych oraz części i akcesoria do nich – wyłącznie komputery i pozostałe maszyny do automatycznego przetwarzania danych”. W aktualnym stanie prawnym są to „Komputery i pozostałe maszyny do automatycznego przetwarzania danych oraz części i akcesoria do nich”. Zmiana wynika z błędu w tłumaczeniu zał. nr 15 ze „starego” PKWiU do „nowego” PKWiU. Dzięki temu katalog towarów uległ znacznemu poszerzeniu, który wpływa na objęcie m.in. akcesoriów do komputerów przez split payment.

Podsumowanie

Pakiet SLIM VAT 2 obejmuje dużą liczbę nowelizacji (głównie z zakresu ustawy o VAT). W większości są to zmiany korzystne dla podatników i ułatwiające prowadzenie działalności gospodarczej. Częściowo są one wynikiem orzecznictwa TSUE i konieczności implementacji regulacji unijnych w polskim prawie krajowym (czego dokonano mniej lub bardziej udolnie). W znacznej mierze są one jednak efektem problemów zgłaszanych w praktyce przez podatników, których to problemów ustawodawca nie przewidział podczas tworzenia poprzednich regulacji.

Źródła:

J. Matarewicz, Ustawa o podatku od towarów i usług. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2021.

Z. Modzelewski, SLIM VAT 2 (materiały ze szkolenia).

https://www.gov.pl/web/finanse/slim-vat-2-z-podpisem-prezydenta

Artykuł SLIM VAT 2 w praktyce (cz. 2) pochodzi z serwisu Okolice Biznesu.