OBOWIĄZKOWY NIP NA PARAGONIE DLA FIRM – od 1 stycznia 2020 roku

A.M. Jesiołowscy-Finanse sp. z o.o.

Ustawa z dnia 4 lipca 2019 zmieniająca niektóre przepisy ustawy o podatku VAT wprowadza dla przedsiębiorców istotną zmianę w zakresie wystawiania dla firm faktur do paragonów. Fakturę dla firmy można wystawić tylko do paragonu na którym znajduje się numer NIP tej firmy. Jest to kolejny etap uszczelniania systemu poboru podatku VAT.

Z powyższego obowiązku zwolnieni są tylko podatnicy świadczący usługi taksówek osobowych – ale już wynajem samochodów osobowych z kierowcą nie podlega takiemu zwolnieniu.

Uwaga sankcje !!!

Dla wystawiającego fakturę – jeżeli podatnik wystawił fakturę VAT dla firmy do paragonu na którym nie był wydrukowany numer NIP tej firmy (odbiorcy) to czeka go sankcja w wysokości odpowiadającej 100% kwoty podatku wykazanego na tej fakturze (art. 106b ust.6 ustawy o podatku VAT).

Dla odbierającego fakturę – jeżeli podatnik (odbiorca faktury) ujmie w swojej ewidencji zakupów taką fakturę wystawioną do paragonu bez numeru NIP to czeka go sankcja w wysokości odpowiadającej 100% kwoty podatku wykazanego na tej fakturze (art. 109a ustawy o podatku VAT).

Konsekwencje praktyczne wprowadzanej zmiany.

Sytuacja I – drukarka na której nie można wprowadzić drukowania numeru NIP odbiorcy

Dla sprzedającego nie ma potrzeby wymiany kasy fiskalnej jeżeli taka kasa nie ma możliwości technicznych wprowadzenia drukowania numeru NIP odbiorcy. Obowiązek fiskalizowania transakcji dotyczy wyłącznie sprzedaży na rzecz osób fizycznych a nie firm. Dlatego na takiej kasie możemy nadal fiskalizować transakcje i na żądanie osób fizycznych wystawiać faktury VAT do takiego paragonu. Faktura VAT dla osoby fizycznej nie zawiera numeru NIP odbiorcy. Ale uwaga – obowiązkowy NIP na paragonie oznacza, że nie możemy fiskalizować transakcji na rzecz firm ponieważ jeżeli wystawimy fakturę dla firmy do paragonu na którym nie ma numeru NIP odbiorcy to narażamy się na sankcję 100% wartości podatku VAT od tej transakcji. Jeżeli do tej pory Wasza firma fiskalizowała wszystkie transakcje sprzedaży, zarówno te dla osób fizycznych jak i dla firm to konieczna jest zmiana tej procedury jeżeli Wasza drukarka nie drukuje numeru NIP odbiorcy.

Jeżeli jestem kupującym i chcę kupić „na firmę” to zawsze informuję sprzedawcę przed transakcją, że chcę dostać fakturę na firmę. W sytuacji kiedy sprzedawca fiskalizuje taką transakcję to muszę sprawdzić czy na paragonie jest numer NIP mojej (odbiorcy) firmy. Jeżeli nie to muszę zażądać faktury bez fiskalizacji. Sprzedawca ma obowiązek wystawienia faktury dla firmy ale nie ma obowiązku fiskalizowania takiej transakcji tak jak to zostało opisane w akapicie powyżej. Co zrobić w sytuacji kiedy sprzedawca mówi, że  musi zafiskalizować taką sprzedaż bo „tak zawsze robił” albo „tak mu szefowa kazała”. Można zrezygnować z transakcji lub wziąć fakturę ale nie wykazywać jej w ewidencji zakupów czyli nie odliczać podatku VAT. Jeżeli odliczymy podatek z takiej faktury takie odliczenie będzie odrzucone a dodatkowa sankcja za to wyniesie 100% odliczonego podatku. Również sprzedający z każdą taką wystawioną fakturą do paragonu bez numeru NIP odbiorcy dokłada sobie kolejną sankcję w wysokości 100% podatku VAT od takich transakcji.

Sytuacja II – drukarka na której wprowadzono drukowanie NIP odbiorcy

Dla sprzedających w obecnej sytuacji (czyli 2019 rok i wcześniej) dopuszczalne było takie działanie w którym kupujący brał paragon i wracał z nim po pewnym czasie z prośbą o wystawienie faktury „na firmę”. Jeżeli sprzedający nie wiedział, że kupujący reprezentuje „firmę” (podmiot będący podatnikiem podatku lub osobę prawną) to takie zachowanie było prawidłowe. Ale po 1 stycznia 2020 roku kupujący podaje numer NIP do paragonu czyli informuje sprzedającego, że jest podatnikiem podatku, „firmą”. Sprzedający ma obowiązek wystawić do takiego paragonu fakturę i nie może wydawać paragonu kupującemu. Czy może zafiskalizować taką sprzedaż? Tak, może ale musi wystawić do takiego paragonu fakturę a oryginał paragonu dołączyć do kopii wystawionej faktury. Obowiązek wystawienia faktury w sytuacji gdy kupujący jest podatnikiem lub osobą prawną niebędącą podatnikiem wynika wprost z artykułu 106b ust.1 ustawy „o podatku VAT”. Co do zasady fiskalizacji podlega tylko sprzedaż na rzecz osób fizycznych, konsumentów.

Nadal w mocy pozostaje możliwość dokumentowania za pomocą paragonu transakcji o wartości do 450 zł lub 100 euro. Taki paragon – po spełnieniu pozostałych warunków – może być traktowany jak faktura VAT.

Dla kupujących zmiana ta powoduje brak możliwości wyboru czy w momencie zakupu występują jako konsumenci czy jako przedsiębiorcy. Jeżeli jestem konsumentem pobieram paragon; jeżeli jestem przedsiębiorcą pobieram fakturę a jeżeli sprzedający ją fiskalizuje to w moim interesie jest sprawdzić czy na paragonie jest na pewno numer NIP kupującego.