A.M. Jesiołowscy-Finanse sp. z o.o.
Zmieniona ustawa o podatku od towarów i usług czyli ustawa o podatku VAT jaka wchodzi w życie od 1 listopada 2019 roku nakłada bardzo poważny nowy obowiązek na podatników tego podatku. Od tego dnia część transakcji będzie objęta obowiązkowym mechanizmem podzielonej płatności czyli część zapłaty netto trafia na rachunek sprzedającego a część obejmująca wartość VAT na specjalny rachunek VAT sprzedającego.
Obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności (MPP) zastępuje jednocześnie stosowane dotychczas odwrotne obciążenie, które dotyczyło towarów i usług opisanych w załącznikach 11 i 14 do ustawy o VAT.
Obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności obejmuje transakcje które spełniają jednocześnie dwa warunki
- wartość brutto transakcji wynosi ponad 15 000 zł
- sprzedaż dotyczy towarów lub usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT
Co oznaczają te warunki – wartość transakcji powyżej 15 000 zł brutto dotyczy każdej pojedynczej faktury. W zakresie mechanizmu podzielonej płatności nie musimy analizować czy kilka faktur łącznie będzie spełniać ten warunek (tak jak to ma miejsce w przypadku płatności objętych procedurą tzw. „białej listy”). W MPP decyduje wartość pojedynczej faktury – ale cała wartość faktury a nie wartość towarów czy usług objętych załącznikiem nr 15.
Wartość towarów czy usług objętych załącznikiem nr 15 może być na fakturze mniejsza niż 15 000 ale jeżeli choć jedna pozycja faktury o wartości co najmniej 15 000 zł brutto będzie na liście z załącznika nr 15 to taka transakcja objęta jest obowiązkowym MPP. Przy czym obowiązek zapłaty dotyczy tylko wartości obejmujących towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 a nie koniecznie całą wartość faktury.
Przykład:
Faktura zawiera pozycje
Papier do drukarki 1000 szt. cena netto 14 zł VAT 23% wartość brutto 17 220 zł
Dysk twardy do komputera (HDD) 1 szt. cena netto 100 zł VAT 23% wartość brutto 123 zł
Razem 17 343 zł brutto
Wartość faktury przekracza 15 000 zł brutto, dyski twarde (HDD) są na liście z załącznika 15. Obowiązek zapłaty z wykorzystaniem podzielonej płatności dotyczy wartości 123 zł brutto.
Lista towarów i usług zamieszczona w załączniku nr 15 obejmuje towary i usługi opisane dotychczas w załączniku nr 11,13 i 14 ale trafiły na nią też nowe pozycje – np. wszystkie komputery a nie tylko laptopy, części do samochodów i motocykli, węgiel.
Obowiązki sprzedawcy
Faktura która spełnia wyżej opisane dwa warunki musi zostać przez sprzedającego oznaczona opisem „Mechanizm podzielonej płatności”. Brak takiego opisu na fakturze skutkuje nałożeniem sankcji w wysokości 30% kwoty podatku przypadającej na wartość towarów lub usług z załącznika nr 15 wykazanych na takiej fakturze. Sankcja nie będzie nakładana jeżeli płatność za te towary zostanie dokonana z wykorzystaniem MPP.
Zgodnie z ustawą „Podatnicy, którzy dokonują dostawy towarów lub świadczą usługi, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy, oraz podatnicy nabywający te towary lub usługi są obowiązani posiadać rachunek rozliczeniowy […] otwarty w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą”. Oznacza to wprost, że nie jest możliwe dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą korzystanie z rachunku osobistego jak to miało czasem miejsce do tej pory; konieczne jest otwarcie rachunku bankowego dla działalności gospodarczej bo tylko do takich rachunków banki automatycznie tworzą rachunek VAT wykorzystywany do „split payment”.
Obowiązki nabywcy
Ustawodawca stawia nabywcę w jeszcze trudniejszej sytuacji niż sprzedającego. Nabywca musi sam ocenić czy faktura (powyżej 15 000 zł brutto) zawiera towary z załącznika nr 15. Ponieważ nawet jeżeli na fakturze nie będzie opisu „Mechanizm podzielonej płatności” to i tak nabywca musi za towary z załącznika 15 na takiej fakturze zapłacić z wykorzystaniem podzielonej płatności. Jeżeli zapłaci zwykłym przelewem to naraża się na sankcję w wysokości 30% kwoty podatku przypadającej na wartość towarów lub usług z załącznika nr 15 wykazanych na takiej fakturze. Sankcja nie będzie zastosowana jeżeli sprzedający ureguluje całą kwotę podatku VAT z tej faktury.
Płatności z rachunku VAT
Dużą zmianą na plus jest poszerzenie możliwości zapłaty zobowiązań publiczno-prawnych z rachunku VAT. Od 1 listopada 2019 roku z rachunku VAT można płacić nie tylko zobowiązania z tytułu podatku VAT ale też podatki dochodowe (PIT lub CIT), składki ZUS, akcyzę, należności celne w tym również odsetki za zwłokę od tych płatności.