Zespół prawny
A.M. Jesiołowscy-Finanse sp. z o.o.
Od dnia 2 stycznia 2016 roku obowiązywać będą nowe zasady nabywania uprawnień związanych z rodzicielstwem. Nowelizacja ma na celu przede wszystkim ułatwienie godzenia funkcji rodzicielskich z obowiązkami zawodowymi. Jedną z podstawowych zmian wchodzących w życie od nowego roku jest likwidacja dodatkowego urlopu macierzyńskiego w zamian za wydłużenie urlopu rodzicielskiego, którego wymiar będzie wynosił 32 tygodnie w przypadku urodzenia jednego dziecka i 34 tygodnie w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka. W związku z likwidacją dodatkowego urlopu macierzyńskiego, urlop rodzicielski przysługiwać będzie po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego lub zasiłku macierzyńskiego przez okres odpowiadający urlopowi macierzyńskiemu.
Na mocy wprowadzonej nowelizacji, wydłużony zostanie również czas, w którym można będzie wykorzystać urlop rodzicielski. Dotychczas urlop rodzicielski wykorzystywany był jednorazowo lub w nie więcej niż 4 częściach następujących bezpośrednio po sobie, natomiast od 2016 roku część urlopu rodzicielskiego nie przekraczającą 16 tygodni można będzie wykorzystać do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy 6 rok życia.
Kolejną istotną zmianą będzie możliwość wydłużenia wymiaru urlopu rodzicielskiego, w przypadku łączenia tego urlopu z pracą u pracodawcy, który go udzielił. Według obecnie obowiązujących regulacji, niezależnie od tego czy pracownik korzysta z urlopu w pełnym wymiarze, czy też łączy go z pracą, długość tego urlopu nie ulega zmianie. Rozwiązanie takie nie zachęca pracowników do korzystania z tej możliwości. Od nowego roku łączenie urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy, który udzielił urlopu, powodować będzie proporcjonalne przedłużenie wymiaru urlopu rodzicielskiego do wymiaru czasu pracy pracownika, jednak nie więcej niż do 64 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka i do 68 tygodni w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka.
Od 2016 roku pracownik korzystający z urlopu rodzicielskiego będzie mógł również zrezygnować z niego w każdym czasie, pod warunkiem uzyskania na to zgody pracodawcy.
Nowelizacja przewiduje również zmiany uprawnień rodzicielskich dotyczących ojców dzieci. Przede wszystkim wydłużeniu ulegnie okres w jakim ojciec dziecka będzie mógł wykorzystać urlop ojcowski. Obecnie urlop ten mógł być wykorzystany do ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia, natomiast od stycznia 2016 r. możliwość ta będzie wydłużona do czasu ukończenia przez dziecko 24 miesiąca życia. Możliwe będzie również podzielenie urlopu na dwie tygodniowe części.
Istotne zmiany zostaną także wprowadzone w urlopach macierzyńskich.
Zgodnie z dotychczasowymi regulacjami matka dziecka może zrezygnować z urlopu macierzyńskiego po 14 tygodniach po porodzie tylko na rzecz pracownika ojca wychowującego dziecko. Od nowego roku matka dziecka będzie mogła zrezygnować z części urlopu macierzyńskiego również wówczas, gdy ubezpieczony ojciec dziecka (także ten niebędący pracownikiem, ale podlegający ubezpieczeniu na innej podstawie, np. z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej) będzie sprawował osobistą opiekę nad dzieckiem przez okres odpowiadający okresowi, który pozostał do końca urlopu macierzyńskiego i w tym celu przerwie działalność zarobkową.
Zmiany dotyczyć będą również urlopów wychowawczych. Od nowego roku okres w jakim można będzie wykorzystać urlop wychowawczy zostanie wydłużony o 1 rok, a zatem urlop ten będzie można wykorzystać do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia. Kolejną nowością będzie to, że oboje rodzice (opiekunowie) dziecka będą mogli jednocześnie wykorzystać cały urlop wychowawczy, z tym, że łącznie wymiar wykorzystanego urlopu nie będzie mógł przekroczyć 36 miesięcy.
Powyżej przedstawione zostały najważniejsze zmiany jakie wchodzą w życie od stycznia 2016 roku. Praktyka pokaże, czy wprowadzone rozwiązania spełnią swoje założenia i czy rzeczywiście pomogą rodzicom w godzeniu życia rodzinnego z życiem zawodowym.