Siła wyższa – jej wpływ na możliwość rozwiązania umów gospodarczych w kontekście stanu epidemii wywołanej przez SARS-CoV2

Zespół prawny

A.M. Jesiołowscy-Finanse sp. z o.o.

  1. Wprowadzenie

      Po wprowadzeniu w Polsce stanu zagrożenia epidemicznego (14 marca 2020 r.), a następnie – stanu epidemii (20 marca 2020 r.), a także związanej z tą sytuacją dynamicznej promulgacji kolejnych aktów prawnych ustanawiających szereg nowych ograniczeń, wielu przedsiębiorców ma problemy
z prowadzeniem działalności gospodarczej. Dotyczy to w mniejszym lub większym stopniu większości branż, w szczególności turystyki, gastronomii czy budownictwa. Ograniczenia bowiem często powodują faktyczne zawieszenie prowadzonej działalności, bądź jej zredukowanie do opłacalnego zakresu świadczonych usług. W związku ze zmniejszonymi przychodami, a nawet ich brakiem, powstaje problem umów jakie łączą takich przedsiębiorców z innymi partnerami biznesowymi – czy i w jaki sposób można doprowadzić do ich rozwiązania, czy wystarczającą przesłanką ku temu jest fakt wystąpienia stanu epidemii i związane z nim obostrzenia prawne, a także kiedy będzie to zgodne
z prawem.

  1. Pojęcie siły wyższej

      Przepisy Kodeksu cywilnego pozwalają na swobodę w kształtowaniu stosunków prawnych między stronami – zgodnie z art. 3531  k.c. „Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.”. Istnienie zasady swobody umów implikuje inną zasadę, istniejącą jeszcze w prawie rzymskim i wyrażającą się w paremii łacińskiej pacta sunt servanda (umów należy dotrzymywać). Zasady te mają relewantne znaczenie w stosunkach gospodarczych, bowiem odpowiednie skonstruowanie treści umowy pomiędzy profesjonalnymi podmiotami będzie rodziło doniosłe konsekwencje w przypadku sporów z niej wynikających.

Czytaj więcej

„Praca w czasach zarazy – 3”

dr Maciej Jesiołowski

A.M. Jesiołowscy-Finanse sp. z o.o.

No i mamy projekt ustawy antypandemicznej dla gospodarki… Przeraża mnie ilość uwarunkowań i papierów, oświadczeń, załączników koniecznych by wnioskować o wszelaką pomoc do instytucji rządowych i podatkowych. Podobnie zdumiewają mnie terminy, które odkładają ewentualne wpływy pomocy dla przedsiębiorcy – praktycznie do drugiej połowy maja! Nie wiem jak to skomentować. Z czego to wynika? Z przywiązania do litery prawa istniejącego, od którego uprawiania trudno się oderwać? Ze strachu przed wprowadzeniem rozwiązań radykalnych, daleko odbiegających swą formą od tych klauzyperdzkich propozycji, które mamy w ustawie? A może z niewiedzy jak działa makroekonomia gospodarki państwowej?

Czytaj więcej

„Praca w czasach zarazy – 2”

dr Maciej Jesiołowski

A.M. Jesiołowscy-Finanse sp. z o.o.

Przenieśliśmy się ponad tydzień temu z biura do trzydziestu kilku domowych, rozproszonych lokalizacji. Praca z domownikami obok, w ograniczonej przestrzeni, jest dla wszystkich wyzwaniem. Ryzykownym. Wystawiamy naszych najbliższych i siebie na próbę przetrwania razem 24/24 i 7/7. Spostrzegam, że zaraza to mniejsza codzienna dolegliwość niż zamknięcie w czterech ścianach z najsympatyczniejszą i najukochańszą osobą. Ale dzięki temu może przetrwamy pandemię? A czy przetrwają nasze więzi z bliskimi?

Jedno jest pewne – wrócimy z przyjemnością do pracy.

Póki co dbamy o więzi via Internet: przez What’s App’a . Dzień dobry z rana i dobranoc pod wieczór – a między tymi skrajnymi punktami w czasie – toczy się bogata w emocje, acz lakoniczna w treści rozmowa wielu z wieloma. Tematy dotyczące pracy nie dominują. Dominują tematy pracy towarzyszące – jak kondycja, nastrój, czy wpływ środowiska na samopoczucie i koncentrację. Zdumiewające – bardziej się spajamy niż pracując w normalnych warunkach. I lepiej współpracujemy. Inna sprawa, że zaraza za oknem i niepewność przyszłości – mają, w tej motywacji do działania i współpracy, udział dominujący. Odkrywamy, że sensowne zaangażowanie pozwala nie przeżywać niepokojów i daje nadzieję na wyjście z kryzysu, może poturbowanym, ale obronną ręką.

Drugie jest pewne – ten miły i mobilizujący sms od szefa … zapewne.

Oczywiście mamy mają trochę inne zdanie…. Wyobrażam sobie pociechy, które nie akceptują tego, że mama w domu usiłuje się wyalienować i ma ciekawsze zajęcie niż zabawa. Nie będę udzielał żadnych rad, bo już zapomniałem jak to jest z dziećmi obok, a rodzinnych nawyków i tak nie da się zmienić z dnia na dzień. Poza tym dzieci mają zarazę w d…. . Z pewnymi korektami sugerują brać z nich przykład. Na pewno lepiej przeżyjemy kolejny dzień.

Trzecie jest pewne – mamy mają najtrudniej !

Szef czuwający

„Praca w czasach zarazy”

dr Maciej Jesiołowski

A.M. Jesiołowscy-Finanse sp. z o.o.

To co poniżej to taki szkic powierzchownej analizy psychologii ekonomii (nie na odwrót!), a właściwie precyzyjniej: psychiki ekonomii. Robiłem go dla siebie, by zrozumieć różnice między kryzysami i spróbować wyciągnąć wnioski praktyczne, i … raczej optymistyczne (z nutką goryczy pod koniec). Nie jest to w żadnym razie analiza stricte naukowa. Nie ma literatury do przeanalizowania, ani danych. Pojawią się najprędzej za rok. I wtedy poniższe osądzicie obiektywnie. Dziś jedynie możecie dokonać wyboru i uwierzyć lub nie… Sugeruję jednak by zastosować wniosek praktyczny (na końcu – w ramce), nad którym może każdy z nas pracować usilnie, chociażby po to, by z dobrą motywacją działać!

  • Poprzednie kryzysy ekonomiczne polegały na wyhodowaniu, przez chciwców i głupców, lokalnych ekstremów:
    • bańki argentyńskiej,
    • bańki w finansowaniu ryzykownych zabezpieczeń inwestycji w nieruchomości
    • bańki greckiej
    • itd.
Czytaj więcej

Możliwości uniknięcia PIT przy sprzedaży nieruchomości

Zespół prawny

A.M. Jesiołowscy-Finanse sp. z o.o.

Wprowadzenie

Rynek nieruchomości rozwija się obecnie w sposób niezwykle dynamiczny. Nie tylko bowiem powstaje coraz więcej domów jedno- i wielorodzinnych, ale także te istniejące podlegają przemianom właścicielskim z coraz większą częstotliwością. Z punktu widzenia podatnika jest to dosyć istotne zagadnienie, gdyż zarówno przy nabyciu nieruchomości, jak i jej zbyciu ponosi  się zasadniczo pewne obciążenia. Z perspektywy kupującego jest to przede wszystkim podatek od czynności cywilnoprawnych (art. 4 pkt 1 ustawy o PCC) oraz koszty sporządzenia odpowiedniego aktu notarialnego i czynności mu towarzyszących, zaś z perspektywy sprzedającego (będącego osobą fizyczną) jest to podatek dochodowy od osób fizycznych. Zgodnie bowiem z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT, odpłatne zbycie:

Czytaj więcej

W jaki sposób uczelnie powinny dokonywać rozliczeń przy zwolnieniu studentów od opłat?

Zespół prawny

A.M. Jesiołowscy-Finanse sp. z o.o.

Wprowadzenie

W związku z coraz większym odsetkiem osób młodych podejmujących studia wyższe, częściej dochodzi do rozliczeń pomiędzy studentami a uczelniami. Są one związane z usługami edukacyjnymi i innymi opłatami, które stanowią grupę wyjątków od generalnej zasady nieodpłatności nauki w szkołach publicznych, którą wyraża art. 70 ust. 2 zdanie 2. Konstytucji RP. Od opłat tych ustawodawca przewidział jednak możliwość zwolnienia, pozostawiając uczelniom publicznym swobodę w zakresie ustalania samych warunków i procedury ubiegania się przez studentów o zwolnienie z dokonania opłat. Powstaje jednak pytanie, jak należy rozliczyć takie zwolnienie, oraz kiedy student powinien otrzymać fakturę PIT z tego tytułu, a kiedy w ogóle nie będzie on podlegał obowiązkowi zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Przedmiot zwolnienia

Czytaj więcej

Biała lista podatników VAT

A.M. Jesiołowscy-Finanse sp. z o.o.

Nowy pomysł Ministerstwa Finansów w zamyśle ma zapewnić aktualną i kompletną informację o zarejestrowanych podatnikach podatku VAT. Niestety nakłada na firmy kolejny obowiązek. Od 1 stycznia 2020 roku wchodzi w życie obowiązek realizowani płatności na rachunki bankowe wykazane na tzw. „białej liście”.

Obowiązek ten dotyczy wszystkich transakcji – zawieranych między przedsiębiorcami – o wartości powyżej 15 000 zł brutto. Przy czym pojęcie transakcja w tym wypadku jest znacznie szersze nie dotyczy tylko wartości pojedynczej faktury jak to ma na przykład zastosowanie przy mechanizmie podzielonej płatności.

Czytaj więcej

Obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności (split payment) – już od 1 listopada 2019 roku.

A.M. Jesiołowscy-Finanse sp. z o.o.

Zmieniona ustawa o podatku od towarów i usług czyli ustawa o podatku VAT jaka wchodzi w życie od 1 listopada 2019 roku nakłada bardzo poważny nowy obowiązek na podatników tego podatku. Od tego dnia część transakcji będzie objęta obowiązkowym mechanizmem podzielonej płatności czyli część zapłaty netto trafia na rachunek sprzedającego a część obejmująca wartość VAT na specjalny rachunek VAT sprzedającego.

Obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności (MPP) zastępuje jednocześnie stosowane dotychczas odwrotne obciążenie, które dotyczyło towarów i usług opisanych w załącznikach 11 i 14 do ustawy o VAT.

Czytaj więcej

OBOWIĄZKOWY NIP NA PARAGONIE DLA FIRM – od 1 stycznia 2020 roku

A.M. Jesiołowscy-Finanse sp. z o.o.

Ustawa z dnia 4 lipca 2019 zmieniająca niektóre przepisy ustawy o podatku VAT wprowadza dla przedsiębiorców istotną zmianę w zakresie wystawiania dla firm faktur do paragonów. Fakturę dla firmy można wystawić tylko do paragonu na którym znajduje się numer NIP tej firmy. Jest to kolejny etap uszczelniania systemu poboru podatku VAT.

Z powyższego obowiązku zwolnieni są tylko podatnicy świadczący usługi taksówek osobowych – ale już wynajem samochodów osobowych z kierowcą nie podlega takiemu zwolnieniu.

Czytaj więcej

RAPORTOWANIE SCHEMATÓW PODATKOWYCH

Zespół prawny

A.M. Jesiołowscy-Finanse sp. z o.o.

Czym jest raportowanie schematów podatkowych

Wprawdzie sama nazwa może brzmieć groźnie (częściowo słusznie, bowiem niedopilnowanie obowiązków raportowania może wiązać się z odpowiedzialnością karnoskarbową), jednak MDR to przede wszystkim instytucja obowiązkowego informowania. W nowych artykułach 86a do 86o Ordynacji podatkowej nie znajdziemy przepisów przewidujących nowe karne stawki podatku czy też dodatkowe uprawnienia organów związane z postępowaniem kontrolnym – jedyne obowiązki, jakie ustawa nakłada na podatników, polegają na terminowym przekazywaniu informacji do Szefa KAS. Jak głosi uzasadnienie projektu, nowe rozwiązania mają służyć „przede wszystkim gromadzeniu wiedzy dotyczącej działań podatników, którzy osiągają korzyści podatkowe”.

Czytaj więcej