Wprowadzenie
W dwóch poprzednich analizach dotyczących kontroli przedsiębiorców zostały przedstawione ogólne zasady kontroli na gruncie ustawy – Prawo przedsiębiorców oraz szczegółowe zasady dotyczące przeprowadzania kontroli sanitarnej przez sanepid. W niniejszym opracowaniu przybliżony zostanie kolejny rodzaj szczególnego rodzaju kontroli – kontroli płatników składek, którą przeprowadza Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Adresatami tego rodzaju kontroli są przede wszystkim przedsiębiorcy (pracodawcy), którzy na gruncie polskiego prawa są obowiązani do odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób zatrudnionych oraz w zakresie własnej działalności. Kontrola płatników składek dokonywana jest przede wszystkim o przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 roku – o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2021 roku, poz. 423), przywoływanej w dalszej części jako „u.s.u.s.”, a także wydanego na podstawie art. 97 tej ustawy aktu wykonawczego – Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1998 roku – w sprawie szczegółowych zasad i trybu przeprowadzania kontroli płatników składek (Dz. U. z 1998 roku, nr 164, poz. 1165), przywoływanego w dalszej części jako „rozporządzenie”.
Zakres kontroli
Na wstępie wspomnieć należy, że podobnie jak w przypadku kontroli sanitarnej (a także innych kontroli szczególnych), przy postępowaniu kontrolnym płatników składek będących przedsiębiorcami stosuje się odpowiednio przepisy ustawy – Prawo przedsiębiorców. Wynika to z treści art. 92a u.s.u.s., zgodnie z którym: „Do kontroli płatnika składek będącego przedsiębiorcą stosuje się przepisy rozdziału 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.”. Zatem w przypadku, gdy dana kwestia nie jest uregulowana w sposób szczegółowy w przepisach ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zastosowanie mają zasady ogólne wynikające z Prawa przedsiębiorców.
Jak wynika z treści art. 86 ust. 1 u.s.u.s., kontrolę wykonywania zadań i obowiązków w zakresie ubezpieczeń społecznych przez płatników składek przeprowadzają inspektorzy kontroli Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, będącego organem kontroli. Stosownie do treści § 6 rozporządzenia, pracownik ZUS nie będący inspektorem kontroli Zakładu, który przygotowuje się do egzaminu kwalifikacyjnego na stanowisko inspektora kontroli ZUS, może uczestniczyć w czynnościach kontrolnych prowadzonych przez inspektora kontroli Zakładu.
Jak stanowi art. 86 ust. 2 u.s.u.s., kontrola może obejmować w szczególności:
1) zgłaszanie do ubezpieczeń społecznych;
2) prawidłowość i rzetelność obliczania, potrącania i opłacania składek oraz innych składek i wpłat, do których pobierania zobowiązany jest Zakład;
3) ustalanie uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych i wypłacanie tych świadczeń oraz dokonywanie rozliczeń z tego tytułu;
4) prawidłowość i terminowość opracowywania wniosków o świadczenia emerytalne i rentowe;
5) wystawianie zaświadczeń lub zgłaszanie danych dla celów ubezpieczeń społecznych;
6) dokonywanie oględzin składników majątku płatników składek zalegających z opłatą należności z tytułu składek.
Katalog ten ma charakter otwarty – ZUS może w ramach kontroli weryfikować także inne okoliczności mające wpływ na ubezpieczenia społeczne (może np. weryfikować umowy o pracę oraz kwestionować jej poszczególne postanowienia).
Uprawnienia organu kontrolnego i obowiązki płatnika składek
Stosownie do brzmienia art. 87 ust. 1 u.s.u.s., w trakcie przeprowadzania kontroli inspektor kontroli Zakładu ma prawo:
1) badać wszelkie księgi, dokumenty finansowo-księgowe i osobowe oraz inne nośniki informacji związane z zakresem kontroli;
1a) dokonywać oględzin i spisu składników majątku płatników składek zalegających z opłatą należności z tytułu składek;
2) zabezpieczać zebrane dowody;
3) żądać udzielania informacji przez płatnika składek i ubezpieczonego;
4) legitymować osoby w celu ustalenia ich tożsamości, jeśli jest to niezbędne dla potrzeb kontroli;
5) przesłuchiwać świadków;
6) przesłuchiwać płatnika składek i ubezpieczonego, jeżeli z powodu braku lub po wyczerpaniu innych środków dowodowych pozostały niewyjaśnione okoliczności mające znaczenie dla postępowania kontrolnego.
Organ kontroli wykorzystuje w powyższych celach informacje zawarte na kontach ubezpieczonych i na kontach płatników składek (art. 87 ust. 2 u.s.u.s.).
Z kolei wedle art. 88 ust. 1 u.s.u.s., płatnicy składek są zobowiązani:
1) udostępnić wszelkie księgi, dokumenty i inne nośniki informacji związane z zakresem kontroli, które są przechowywane u płatnika oraz u osób trzecich w związku z powierzeniem tym osobom niektórych czynności na podstawie odrębnych umów;
1a) udostępniać do oględzin składniki majątku, których badanie wchodzi w zakres kontroli, jeżeli zalegają z opłatą należności z tytułu składek;
2) sporządzić i wydać kopie dokumentów związanych z zakresem kontroli i określonych przez inspektora kontroli Zakładu;
3) zapewnić niezbędne warunki do przeprowadzenia czynności kontrolnych, w tym udostępnić środki łączności, z wyjątkiem środków transportowych, oraz inne niezbędne środki techniczne do wykonania czynności kontrolnych, którymi dysponuje płatnik;
4) udzielać wyjaśnień kontrolującemu;
5) przedstawić tłumaczenie na język polski sporządzonej w języku obcym dokumentacji finansowo-księgowej i osobowej przedłożonej przez płatnika składek.
Powyższych czynności przedsiębiorca będący płatnikiem składek jest zobowiązany dokonać nieodpłatnie, tj. na własny koszt, a ponadto w przypadku żądania przez organ kontroli dostarczenia w wyznaczonym terminie dodatkowych dokumentów objętych zakresem kontroli, ma on obowiązek również te dokumenty dostarczyć (art. 88 ust. 2 i 3 u.s.u.s.).
Wszczęcie i przebieg kontroli ZUS
Jak informuje na swojej stronie ZUS: „Kontrola ma charakter planowy. Oznacza to, że jest prowadzona na podstawie rocznego planu kontroli. Dobór płatników składek w ramach realizacji planu kontroli poprzedzony jest analizą prawdopodobieństwa naruszenia prawa w zakresie ubezpieczeń społecznych oraz innych zadań, które zostały zlecone ZUS.”. Stosownie zaś do przepisów rozporządzenia, kontrole płatników składek zobowiązanych do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, z wyłączeniem płatników składek zobowiązanych do opłacania składek wyłącznie na własne ubezpieczenie, przeprowadza się z częstotliwością umożliwiającą dochodzenie należności z tytułu składek i wypłaconych świadczeń, jednakże w uzasadnionych przypadkach kontrole takich płatników składek mogą być przeprowadzone w krótszych odstępach czasu (§ 1 rozporządzenia). Natomiast kontrole płatników składek zobowiązanych do opłacania składek wyłącznie na własne ubezpieczenie przeprowadza się w uzasadnionych przypadkach (§ 2 rozporządzenia).
Szczegółowe zasady wszczęcia kontroli określa art. 89 u.s.u.s. Zgodnie z ust. 1 tej normy, Inspektor kontroli Zakładu wszczyna kontrolę u płatnika składek po okazaniu legitymacji służbowej i po doręczeniu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli.
Upoważnienie powinno zawierać co najmniej:
1) wskazanie podstawy prawnej;
2) oznaczenie jednostki organizacyjnej Zakładu;
3) datę i miejsce wystawienia;
4) imię i nazwisko inspektora kontroli Zakładu oraz numer jego legitymacji służbowej;
5) oznaczenie kontrolowanego płatnika składek;
6) wskazanie daty rozpoczęcia kontroli i przewidywanego terminu zakończenia kontroli;
7) zakres przedmiotowy kontroli;
8) podpis osoby udzielającej upoważnienia z podaniem zajmowanego stanowiska lub funkcji;
9) pouczenie o prawach i obowiązkach kontrolowanego płatnika składek.
Datą wszczęcia kontroli jest dzień doręczenia kontrolowanemu płatnikowi składek upoważnienia do przeprowadzenia kontroli (art. 89 ust. 2 u.s.u.s.). Oczywiście w przypadku płatników będących przedsiębiorcami aktualny pozostaje obowiązek uprzedniego zawiadomienia o terminie kontroli wynikający z przepisów Prawa przedsiębiorców. Należy przypomnieć, że zgodnie z art. 48 ust. 2 tej ustawy, kontrolę wszczyna się nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli, zaś jeżeli kontrola nie zostanie wszczęta w terminie 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, wszczęcie kontroli wymaga ponownego zawiadomienia (na pisemny wniosek przedsiębiorcy kontrola może być jednak wszczęta przed upływem 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia).
Zgodnie z art. 89 ust. 3 u.s.u.s., w przypadku nieobecności płatnika składek kontrola może być wszczęta po okazaniu właściwych dokumentów (legitymacji służbowej inspektora ZUS oraz upoważnienia do przeprowadzenia kontroli) osobie upoważnionej do reprezentowania lub prowadzenia spraw płatnika składek. Z czynności tych sporządza się protokół i doręcza niezwłocznie płatnikowi składek. Warto też podkreślić, że obecny w czasie kontroli płatnik składek, a także osoba przez niego wskazana, mają prawo uczestniczyć w czynnościach kontrolnych (art. 89 ust. 4 u.s.u.s.). Ponadto, zgodnie z art. 89 ust. 5 u.s.u.s., płatnik składek powinien być zawiadomiony o miejscu i terminie przeprowadzenia dowodu z zeznań świadków lub oględzin, w sposób umożliwiający mu udział w przeprowadzaniu tego dowodu, nie później niż bezpośrednio przed podjęciem tych czynności. Przepisu tego nie stosuje się jednak, jeżeli okoliczności faktyczne uzasadniają natychmiastowe podjęcie czynności, a płatnik jest nieobecny. Fakt nieobecności płatnika musi być odnotowany w protokole przeprowadzonej kontroli.
Aktualność swą zachowuje także wynikający z Prawa przedsiębiorców zakaz wykonywania równoczesnej kontroli przez różne organy kontrolne. Jeśli więc działalność gospodarcza przedsiębiorcy jest kontrolowana przez daną instytucję publiczną, inspektor ZUS ma obowiązek odstąpić od przeprowadzenia kontroli w zakresie ubezpieczeń społecznych, chyba że kontrolowany przedsiębiorca wyrazi zgodę na równoczesną kontrolę dwóch lub więcej niezależnych organów jednocześnie.
Zasadą jest, że czynności kontrolne prowadzone są w siedzibie płatnika składek oraz w miejscach prowadzenia przez niego działalności, a także w miejscu prowadzenia działalności przez osoby trzecie w związku z powierzeniem tym osobom niektórych czynności na podstawie odrębnych umów (art. 90 ust. 1 u.s.u.s.). W tym zakresie inspektor kontroli ZUS jest uprawniony do wstępu i poruszania się po terenie siedziby płatnika oraz miejsc prowadzenia przez niego działalności, na podstawie legitymacji i upoważnienia z art. 89 ust. 1 u.s.u.s., bez potrzeby uzyskiwania przepustki, a ponadto nie podlega on rewizji osobistej przewidzianej w wewnętrznym regulaminie określonym przez płatnika składek. Inspektor ZUS podlega jednak w czasie czynności kontrolnych przepisom o bezpieczeństwie i higienie pracy obowiązującym na terenie, gdzie wykonuje czynności kontrolne (art. 90 ust. 3 u.s.u.s.). Oprócz tego, czynności kontrolne mogą być wykonywane w innych miejscach, w razie niezapewnienia przez kontrolowanego płatnika składek odpowiednich warunków informatycznych i technicznych, a także w przypadkach, gdy charakter czynności tego wymaga. W takim przypadku, stosownie do treści art. 90 ust. 5 u.s.u.s., płatnik składek jest obowiązany, na żądanie inspektora kontroli ZUS, wydać określone przez niego dokumenty na czas niezbędny do przeprowadzenia czynności kontrolnych (nie dłuższych niż 3 tygodnie), które są prowadzone we właściwej terenowej jednostce organizacyjnej ZUS. Z wydania takich dokumentów sporządza się protokół podpisywany również przez płatnika składek. Na żądanie kontrolowanego płatnika ZUS ma także obowiązek zapewnić mu dostęp do wydanych dokumentów (art. 90 ust. 6 u.s.u.s.).
W przypadku przedsiębiorców aktualność zachowują także przepisy Prawa przedsiębiorców w zakresie czasu trwania kontroli oraz możliwości złożenia sprzeciwu. Nie odnosząc się już szczegółowo do niniejszych kwestii, należy przypomnieć, że zgodnie z art. 55 ust. 1 Prawa przedsiębiorców, czas trwania wszystkich kontroli u przedsiębiorcy w jednym roku kalendarzowym nie może przekraczać w odniesieniu do:
1) mikroprzedsiębiorców – 12 dni roboczych;
2) małych przedsiębiorców – 18 dni roboczych;
3) średnich przedsiębiorców – 24 dni roboczych;
4) pozostałych przedsiębiorców – 48 dni roboczych.
Natomiast zgodnie z art. 59 ust. 1 i 4 tej ustawy, sprzeciw przedsiębiorca wnosi na piśmie do organu kontroli, którego czynności sprzeciw dotyczy w terminie 3 dni roboczych od dnia wszczęcia kontroli przez organ kontroli lub wystąpienia przesłanki do wniesienia sprzeciwu. Stosownie do art. 59 ust. 9 Prawa przedsiębiorców, na postanowienie o nieuwzględnieniu sprzeciwu, przedsiębiorcy przysługuje zażalenie w terminie 3 dni od dnia doręczenia postanowienia.
Zakończenie kontroli
Jak stanowi art. 91 ust. 1 u.s.u.s., ustalenia kontroli opisuje się w protokole kontroli, który powinien zawierać:
1) oznaczenie terytorialnej jednostki organizacyjnej Zakładu;
2) oznaczenie kontrolowanego płatnika składek;
3) oznaczenie inspektorów kontroli Zakładu wykonujących kontrolę;
4) określenie zakresu kontroli;
5) czas trwania kontroli z określeniem daty wszczęcia i zakończenia kontroli oraz z wymienieniem dni przerwy w kontroli;
6) opis dokonanych ustaleń z podaniem podstaw prawnych;
7) przedstawienie dowodów;
8) pouczenie o prawie złożenia zastrzeżeń;
9) pieczęć i podpis inspektora kontroli Zakładu;
10) informacje o wpisie do książki kontroli.
Protokół sporządza się w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden doręcza się kontrolowanemu płatnikowi składek lub osobie upoważnionej do reprezentowania lub prowadzenia jego spraw (art. 91 ust. 2 u.s.u.s.). Niezależnie od sprzeciwu w toku kontroli, o którym była mowa wcześniej, płatnik składek ma prawo w terminie 14 dni od daty otrzymania protokołu złożyć pisemne zastrzeżenia do jego ustaleń, wskazując równocześnie stosowne środki dowodowe (art. 91 ust. 3 u.s.u.s.). Zgodnie z art. 91 ust. 4 u.s.u.s., inspektor kontroli ZUS ma obowiązek rozpatrzyć zgłoszone zastrzeżenia i w razie potrzeby podjąć dodatkowe czynności kontrolne. Rozpatrzenie zastrzeżeń płatnika składek następuje w formie pisemnej.
Należy zaznaczyć, iż jak stanowi art. 92 ust. 2 u.s.u.s., inspektor kontroli ZUS obowiązany zachować w tajemnicy informacje, które uzyskał w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych (obowiązek zachowania tajemnicy trwa również po ustaniu zatrudnienia na stanowisku inspektora kontroli Zakładu). Co więcej, izby administracji skarbowej, urzędy skarbowe i urzędy celno-skarbowe są obowiązane przekazywać Zakładowi informacje o stwierdzonych przypadkach naruszenia przepisów o ubezpieczeniach społecznych, zaś wszystkie organy kontroli, rewizji i inspekcji działające w administracji rządowej i samorządzie terytorialnym są zobowiązane do udostępniania Zakładowi, na jego wniosek, wyników przeprowadzonych przez siebie kontroli danego płatnika.
Skutki przeprowadzonej kontroli
Z przeprowadzonej kontroli mogą wynikać dwojakie skutki. Może się oczywiście okazać, że płatnik składek działa prawidłowo i kontrola nie wykaże żadnych uchybień. W razie jednak stwierdzenia nieprawidłowości ZUS ma pewne narzędzia o charakterze represyjnym wobec kontrolowanego. Po pierwsze, może dojść do stwierdzenia popełnienia jednego z wykroczeń określonych w art. 98 u.s.u.s. Zgodnie z tym przepisem:
„1. Kto, jako płatnik składek albo osoba obowiązana do działania w imieniu płatnika:
1) (utracił moc),
1a) nie dopełnia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w przewidzianym przepisami terminie,
2) nie zgłasza wymaganych ustawą danych lub zgłasza nieprawdziwe dane albo udziela w tych sprawach nieprawdziwych wyjaśnień lub odmawia ich udzielenia,
3) udaremnia lub utrudnia przeprowadzenie kontroli,
4) nie dopełnia obowiązku wypłacania świadczeń z ubezpieczeń społecznych i zasiłków finansowanych z budżetu państwa albo wypłaca je nienależnie,
5) nie prowadzi dokumentacji związanej z obliczaniem składek oraz z wypłatą świadczeń z ubezpieczeń społecznych,
6) nie dopełnia obowiązku przesyłania deklaracji rozliczeniowych oraz imiennych raportów miesięcznych w przewidzianym terminie,
6a) (uchylony),
7) nie dopełnia obowiązku przekazywania dokumentów związanych z ubezpieczeniami społecznymi i ubezpieczeniem zdrowotnym w formie określonej w art. 47a ust. 1 i 2,
podlega karze grzywny do 5000 złotych.
2. (utracił moc).
3. Tej samej karze podlega, kto dopuszcza się czynów określonych w ust. 1 przy opłacaniu składek lub dokonywaniu wpłat z innych tytułów, do których poboru jest obowiązany Zakład.”.
Grzywna na podstawie tych przepisów może zostać nałożona w postępowaniu sądowym, bowiem pracownicy ZUS nie zostali upoważnieni do nakładania na osoby podejrzewane o popełnienie wykroczenia mandatów karnych.
Innym rodzajem sankcji jest wydanie przez ZUS decyzji w wyniku przeprowadzonej kontroli. Jak wynika z art. 91 ust. 5 u.s.u.s., protokół kontroli stanowi podstawę do wydania decyzji w zakresie i trybie określonym w art. 83. Z kolei zgodnie z art. 83 u.s.u.s.:
„1. Zakład wydaje decyzje w zakresie indywidualnych spraw dotyczących w szczególności:
1) zgłaszania do ubezpieczeń społecznych;
1a) ustalania płatnika składek;
2) przebiegu ubezpieczeń;
3) ustalania wymiaru składek i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu składek;
3a) ustalania wymiaru składek na Fundusz Emerytur Pomostowych i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu tych składek;
4) ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych;
5) wymiaru świadczeń z ubezpieczeń społecznych.
2. Od decyzji Zakładu przysługuje odwołanie do właściwego sądu w terminie i według zasad określonych w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego.
3. Odwołanie do sądu przysługuje również w razie niewydania decyzji w terminie 2 miesięcy, licząc od dnia zgłoszenia wniosku o świadczenie lub inne roszczenia.
4. Od decyzji przyznającej świadczenie w drodze wyjątku oraz od decyzji odmawiającej przyznania takiego świadczenia, od decyzji w sprawach o umorzenie należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, a także od decyzji w sprawie wykreślenia zastawu skarbowego z rejestru, odwołanie, o którym mowa w ust. 2, nie przysługuje. Stronie przysługuje prawo do wniesienia wniosku do Prezesa Zakładu o ponowne rozpatrzenie sprawy, na zasadach dotyczących decyzji wydanej w pierwszej instancji przez ministra. Do wniosku stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące odwołań od decyzji, określone w Kodeksie postępowania administracyjnego.
5. Odwołanie wnosi się na piśmie do jednostki organizacyjnej Zakładu, która wydała decyzję, lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę.
6. Jeżeli Zakład uzna odwołanie za słuszne, zmienia lub uchyla decyzję niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od dnia wniesienia odwołania. W tym wypadku odwołaniu nie nadaje się dalszego biegu.
7. Jeżeli odwołanie nie zostało w całości lub w części uwzględnione, Zakład przekazuje niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od dnia wniesienia odwołania, sprawę do sądu wraz z uzasadnieniem.”.
W zależności więc od tego, jaki organ ZUS wydał w danej sprawie decyzję, inny będzie tryb dalszego postępowania skutkujący określonymi uprawnieniami odwoławczymi danego płatnika składek. W przypadku wydania decyzji administracyjnej przez Prezesa ZUS uruchomiony zostaje bowiem administracyjny tok instancji, w ramach którego stronie postępowania przysługuje wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy do Prezesa ZUS (który nie posiada organy wyższego stopnia), a w razie utrzymania decyzji w mocy – skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego (a następnie ewentualna skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego). Z kolei w większości przypadków decyzję będzie wydawał właściwy terenowo Oddział ZUS – od takiej decyzji stronie będzie przysługiwało odwołanie do sądu powszechnego (rejonowego lub okręgowego – do wydziału ubezpieczeń społecznych), w terminie 30 dni od daty doręczenia decyzji ZUS. ZUS będzie mógł uwzględnić takie odwołanie w terminie 30 dni od daty jego otrzymania, bez konieczności przekazywania sprawy do sądu (co jednak następuje niezwykle rzadko). Od niekorzystnego wyroku sądu I instancji stronie (również Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych) będzie przysługiwała apelacja do sądu II instancji (okręgowego – w przypadku orzeczenia sądu rejonowego, bądź apelacyjnego – w przypadku orzeczenia sądu okręgowego), w terminie 14 dni od dnia doręczenia odpisu wyroku wraz z uzasadnieniem.
Na koniec warto wspomnieć, iż w przypadku stwierdzenia przez ZUS uchybień i niezłożenia przez kontrolowanego przedsiębiorcę zastrzeżeń, jest on zobowiązany złożyć korygujące lub brakujące dokumenty w terminie 30 dni od dnia otrzymania protokołu kontroli. Z kolei w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w drodze decyzji ZUS, termin 30 dni na złożenie korygujących lub brakujących dokumentów biegnie od dnia uprawomocnienia się decyzji (a więc upływu terminu na złożenie w jej zakresie odwołania do sądu).
Podsumowanie
Jak można zauważyć, kontrola płatników składek ZUS w zakresie ubezpieczeń społecznych cechuje się wieloma odrębnościami w stosunku do generalnych zasad wynikających z Prawa przedsiębiorców. Choć kontrolowani przedsiębiorcy znajdują się w lepszej sytuacji od innych płatników składek, u których kontrola ZUS ma miejsce, to jednak model postępowania i przysługujące przedsiębiorcom środki obrony swych praw są skonstruowane przez ustawodawcę w sposób dosyć chaotyczny. Jednakże w związku z faktem, iż inspektorzy ZUS w ramach posiadanych kompetencji dysponują szerokim wachlarzem uprawnień, włącznie z sankcjami wykroczeniowymi, pożądanym byłoby zaznajomienie się przez płatników składek z przynajmniej podstawowym zakresem i przebiegiem kontroli w tym zakresie.
Źródła:
Ustawa z dnia 13 października 1998 roku – o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2021 roku, poz. 423).
Ustawa z dnia 6 marca 2018 roku – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 roku, poz. 162).
Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1998 roku – w sprawie szczegółowych zasad i trybu przeprowadzania kontroli płatników składek (Dz. U. z 1998 roku, nr 164, poz. 1165).
D. Tokarczyk, Komentarz do art. 98 [w:] Komentarz do niektórych przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych [w:] Przestępstwa i wykroczenia związane z zatrudnieniem. Komentarz, Warszawa 2021.
J. Wantoch-Rekowski (red.), Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz, Warszawa 2015.