Biała lista podatników VAT

A.M. Jesiołowscy-Finanse sp. z o.o.

Nowy pomysł Ministerstwa Finansów w zamyśle ma zapewnić aktualną i kompletną informację o zarejestrowanych podatnikach podatku VAT. Niestety nakłada na firmy kolejny obowiązek. Od 1 stycznia 2020 roku wchodzi w życie obowiązek realizowani płatności na rachunki bankowe wykazane na tzw. „białej liście”.

Obowiązek ten dotyczy wszystkich transakcji – zawieranych między przedsiębiorcami – o wartości powyżej 15 000 zł brutto. Przy czym pojęcie transakcja w tym wypadku jest znacznie szersze nie dotyczy tylko wartości pojedynczej faktury jak to ma na przykład zastosowanie przy mechanizmie podzielonej płatności.

Pod pojęciem transakcji w tym przypadku kryje się cała wartość należności wynikająca z umowy zawartej między przedsiębiorcami.

Przykłady transakcji w rozumieniu przepisów dotyczących „białej listy”:

Przedsiębiorstwo budowlane składa zamówienie na dostawę 20 drzwi po 1000 zł brutto czyli o łącznej wartości 20 000 zł brutto. Dostawa będzie realizowana przez dwa miesiące w partiach po 5 drzwi a płatność za każdą partię ma nastąpić dwa dni po dostawie każdej partii. Żadna z płatności za fakturę nie przekroczy 15 000 zł ale wartość zamówienia przekracza wynosi 20 000 zł więc wszystkie płatności muszą być dokonane przelewem.

Przedsiębiorca zawarł umowa o świadczenie usług księgowych z biurem rachunkowym na czas nieokreślony z jednomiesięcznym okresem wypowiedzenia. Wartość opłaty miesięcznej wynosi 2000 zł brutto. Płatność za 8 miesiąc i wszystkie następne muszą być płacone przelewem ponieważ wartość transakcji przekroczyła 15 000 zł brutto.

Przedsiębiorca zawarł umowę najmu lokalu handlowego z innym przedsiębiorcą. Umowa została zawarta na rok. Czynsz najmu wynosi 3000 zł miesięcznie. Już pierwszy czynsz musi zostać zapłacony przelewem ponieważ z treści umowy wynika, że wartość transakcji wynosi 36 000 zł. Gdyby czynsz wynosił 1 000 zł (czyli 12 000 zł przez rok) to wszystkie czynsze mogą być płacone gotówką.

Czynsz najmu lokalu wynosi 6000 zł a umowa jest zawarta na czas nieokreślony z trzymiesięcznym okresem wypowiedzenia. Już pierwszy czynsz musi zostać zapłacony przelewem ponieważ minimalna wartość umowy to 18 000 zł (trzy miesiące po 6 000 zł). Gdyby czynsz przy tej umowie wynosił 2 000 zł to piąty czynsz i następne musiałaby być płatne przelewem. Piąty dlatego, że suma pięciu czynszów plus „zagwarantowane” trzy czynsze z warunków wypowiedzenia umowy wynosi 16 000 zł.

Jak widać pojęcie transakcji jest bardzo szerokie i należy zwrócić szczególna uwagę na rodzaj umowy jaka wiąże strony.

Równie ważnie jest to, że obowiązek zapłaty jak i przyjmowania wpłat jest obligatoryjny dla przedsiębiorcy.

Przykłady:

nie może polski przedsiębiorca zapłacić gotówką przedsiębiorcy niemieckiemu kwoty 6 000 euro (pomimo, że przedsiębiorcy zagranicznego polski przepis o „białej liście” nie dotyczy).

nie można zapłacić przekazem za pośrednictwem Poczty Polskiej ponieważ kwota przekazu wpłacana i wypłacana jest gotówką

nie można uregulować zobowiązania wpłacają gotówkę w banku na konto dostawcy – zawsze musi być przelew z konta na konto

nie można zapłacić różnicy po kompensacie jeżeli wartość transakcji przed kompensatą wynosiła więcej niż 15 000 zł nawet jeżeli wpłata po kompensacie wynosiła na przykład 2 000 zł

Natomiast

można zapłacić firmową kartą kredytową ponieważ płatność zdejmowana jest z rachunku przedsiębiorcy i przekazywana (przez pośrednika) na właściwy rachunek przedsiębiorcy

można zapłacić fakturę objętą umową factoringu na rachunek faktora ponieważ to on jest stroną umowy i to faktor odpowiada za dalsze prawidłowe przekazanie tej kwoty zapłaty

Sankcje

Zapłata na rachunek bankowy spoza białej listy to dla nabywcy dotkliwa sankcja – cała wartość takiej transakcji nie może zostać zaliczona w koszty uzyskania przychodu.

Jeżeli zdarzy się taka sytuacja, że przez pomyłkę płatność zostanie wykonana na rachunek inny niż na białej liście to można się uwolnić od sankcji jeżeli w ciągu trzech dni poinformuje się naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla sprzedawcy.